12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon T›bb› Kursu XII - Temel Kurs
3- Özellikle yenido¤an hemolitik hastal›¤›, immün hemolitik anemiler gibi durumlarda eritrositler çok yo¤un olarak
immünglobulinler ile kapl› olabilir. Bu durumda coombs testi (DAT) çok kuvvetli pozitiftir. Böyle durumlarda
hastan›n kan grubunu saptamak için elüsyon tekni¤i kullan›l›r.
Protokol 5: Rh Tayininde Lam (Slide) Testi
Serolojik Yöntem: Hemaglütinasyon
Prensip: Yukar›da Rh tiplendirme testleri bafll›¤› alt›nda verilmifltir.
Örnek: En iyi sonuç yüksek konsantrasyonda eritrosit süspansiyonu kullanarak al›n›r. % 40-50 konsantrasyonunda
SF, serum veya plazma ile eritrosit süspansiyonu haz›rlanabilir.
Araç-Gereç:
Yüksek proteinli poliklonal antiserumlar, düflük proteinli kimyasal olarak modifiye edilmifl poliklonal IgG veya harmanlanm›fl
IgM/IgG monoklonal/poliklonal düflük proteinli antiserumlar› uygundur. Lam testlerini kullanmadan önce
anti-D’nin kullan›m prospektüsüne bak›l›r. Çünkü üretici firman›n önerileri burada kullan›lan yöntemden farkl›l›k gösterebilir.
Rh kontrol ajan›: ‹htiyaç halinde, üreticinin kullan›m sirküleri kontrol tipini belirtecektir (negatif bir anti-A ve/veya
anti-B testi, düflük proteinli anti-D için bir kontrol testi görevi görür).
Rh görüntü kutusu: Test inkübasyon ›s›s› 37 °C olmal›d›r. Bu amaçla haz›rlanan Rh görüntü kutusunda ›s› 45-
50°C’dir. Test 2 dakikada de¤erlendirilmelidir. Bu süre eritrosit süspansiyonu ve antiserumdan oluflan kar›fl›m›n
37°C’lik ›s›ya ulaflmas› için yeterlidir.
Prosedür
1- Temiz, iflaretlenmifl bir lam›n üzerine bir damla anti-D damlat›l›r.
2- Etiketli (kontrol yaz›lm›fl) ikinci bir lama uygun kontrol solüsyonundan bir damla damlat›l›r (gerekirse üretici önerisi
kontrol tipini belirler).
3- Her bir lama iyi kar›flt›r›lm›fl % 40-50’lik test edilecek eritrosit süspansiyonundan birer damla damlat›l›r.
4- Eritrosit süspansiyonu ve antiserum her bir test için temiz bir aplikatör çubuk kullanarak iyice kar›flt›r›l›r ve reaksiyon
kar›fl›m› her lamda yaklafl›k 20x40 mm’lik bir alana yay›l›r. Enfektif ajanlara maruz kalma riski nedeniyle,
eritrosit/serum kar›fl›m›na elle dokunulmaz.
5- Lamlar görüntü kutusuna ayn› anda konur, yavaflça sallan›r ve aglitünasyon aç›s›ndan sürekli olarak gözlenir.
Birçok üretici testin 2 dakika içinde okunmas› gerekti¤ini yoksa kar›fl›m›n buharlaflmas› sonucunda kurumas›n›n
rulo oluflumuna yol açabilece¤ini, bunun da aglütinasyonla kar›flt›r›labilece¤ini belirtmektedir. E¤er Rh görüntüleme
kutusu temin edilememifl ise ›s›t›lm›fl (el s›rt›n› yakmayacak ›s›ya kadar) lamlar kullan›labilir.
6- Her iki lamdaki reaksiyon sonuçlar› okunur ve yorumlan›r.
Yorum
1- Anti-D ile aglitünasyon ve kontrol lam›nda pürüzsüz süspansiyon pozitif sonuçtur ve test edilen eritrositlerin D+
oldu¤unu gösterir.
2- Anti-D ve Rh kontrolünde aglütinasyon olmamas› eritrositlerin D- oldu¤unu düflündürür. E¤er eritrositler lam
testlerinde D- olarak bulunuyor ise antiglobülin test prosedürüyle zay›f bir D (Du) antijeni tafl›d›¤› gösterilebilir
3- Reaksiyon kar›fl›m›n›n kenarlarda kurumas› aglütinasyon ile kar›flt›r›lmamal›d›r.
4- Kontrol lam›nda aglütinasyon varsa, anti-D testi daha ileri testler yap›lmadan pozitif olarak aç›klanmamal›d›r.
Protokol 6: Rh Tayininde Tüp Testi
Serolojik Yöntem: Hemaglütinasyon
Prensip: Yukar›da Rh tiplendirme testleri bafll›¤› alt›nda verilmifltir.
- 72 -