12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>Merkezleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> T›bb› Kursu XII - Temel Kurs<br />
b. Bulant›s› olan kan ba¤›flç›s›na yavafl <strong>ve</strong> derin soluk al›p <strong>ve</strong>rmesi söylenir.<br />
c. <strong>Kan</strong> ba¤›flç›s›n›n bafl› yana çevrilir.<br />
d. <strong>Kan</strong> ba¤›flç›s›n›n kusmas› durumunda bu amaç için bulundurulan pofletlere ç›karmas› sa¤lan›r.<br />
e. Kusma esnas›nda kan ba¤›flç›s›n›n kusmu¤unu solumad›¤›ndan emin olmak gerekir.<br />
f. Kusma sonland›ktan sonra ›slak mendil <strong>ve</strong>ya peçete kan ba¤›flç›s›na <strong>ve</strong>rilir.<br />
g. Su <strong>ve</strong>rilerek kan ba¤›flç›s›n›n a¤z›n› çalkalamas› sa¤lan›r.<br />
4. Kar›ncalanma Hissi <strong>ve</strong>ya Kas Spazmlar›:<br />
Afl›r› heyecanl› <strong>ve</strong> anksiyete içindeki kan ba¤›flç›lar›nda ellerde, ayaklarda <strong>ve</strong> yüzde hiper<strong>ve</strong>ntilasyona ba¤l› kar›ncalanma<br />
hissi <strong>ve</strong> kas spazmlar› gibi bulgular görülebilir. Bu bulgular flebotomi esnas›nda <strong>ve</strong>ya flebotomiyi takip eden<br />
dönemde ortaya ç›kabilir.<br />
a. <strong>Kan</strong> ba¤›flç›s› ile sohbet ederek dikkati da¤›t›l›r, böylelikle hiper<strong>ve</strong>ntilasyona neden olan psikolojik stres engellenir.<br />
b. Telkin yeterli olmuyorsa kan ba¤›flç›s›na bir torba <strong>ve</strong>rilerek bu torbaya nefes al›p <strong>ve</strong>rmesi söylenir. Semptomlar<br />
kayboluncaya kadar 1-2 dk torbaya solutulur.<br />
NOT: Hiper<strong>ve</strong>ntilasyon sendromunda O 2 kullan›lmaz.<br />
5. Konvülziyonlar:<br />
a. <strong>Kan</strong> ba¤›flç›s›n›n kendine zarar <strong>ve</strong>rmesi engellenir. Baz› kifliler kriz esnas›nda çok kuv<strong>ve</strong>tle direnirler <strong>ve</strong> zapt edilmeleri<br />
güç olur. <strong>Kan</strong> ba¤›flç›s› mümkün ise oturdu¤u yerde <strong>ve</strong>ya yatakta tutulmal›, mümkün olam›yorsa yere yat›r›lmal›d›r.<br />
b. Hava yolunun aç›k oldu¤undan emin olunmal›d›r.<br />
c. Durumu düzelmeyen kan ba¤›flç›lar› acilen tedavilerinin yap›labilece¤i sa¤l›k kurulufluna gönderilmelidir.<br />
FLEBOTOM‹ ‹fiLEM‹ ‹LE ‹LG‹L‹ TIBB‹ REAKS‹YONLAR<br />
1. Hematomlar<br />
2. Allerjik cilt reaksiyonlar›<br />
3. Artere girilmesi<br />
4. Pseudo anevrizma<br />
5. Kompartman sendromu<br />
6. Arterio <strong>ve</strong>nöz fistüller<br />
7. ‹¤nenin flebotomi sahas›nda sinire zarar <strong>ve</strong>rmesi<br />
8. Tromboflebit<br />
Flebotomi sahas›nda kitle <strong>ve</strong> morarma ile kendini gösteren hematom, flebotomi ifllemi sonras›nda oldukça s›k görülen<br />
kan ba¤›flç›s› reaksiyonudur. Hematom, ço¤unlukla antiküpital fossada küçük bir alanda s›n›rl›d›r. Nadiren tüm<br />
kola hatta koltuk alt›na kadar yay›lan hematomlar görülebilir. Flebotomi s›ras›nda hematom oluflmuflsa flebotomi ifllemi<br />
sonuçland›r›l›r. Damara girilen yerin üzerine 3-4 adet gazl› bez konulur <strong>ve</strong> bu bölgeye 7-10 dakika süre ile parmakla<br />
bask› uygulan›r. Bu süre içerisinde kol dirsekten k›r›lmaks›z›n kalp seviyesinden yukar›da tutulmal›d›r. Hematom oluflan<br />
sahaya akut dönemde buz ile so¤uk uygulama da yap›labilir. Daha sonraki dönemde heparinoid (lasonil) içeren<br />
pomad kullan›l›r. <strong>Kan</strong> ba¤›flç›s› hematomun oldukça s›k rastlanan bir yan etki oldu¤u konusunda bilgilendirilmeli, endifleleri<br />
giderilmeli <strong>ve</strong> bu nedenle kan ba¤›fl›ndan vazgeçmemesi sa¤lanmal›d›r.<br />
Flebotomi esnas›nda artere girilmesi oldukça nadir görülen kan ba¤›flç›s› reaksiyonlar›ndand›r (1/100.000). Damardayken<br />
i¤nenin nab›z ritmine uyumlu olarak hareket etmesi, torban›n çok h›zl› bir flekilde dolmas›, kan renginin aç›k<br />
- 50 -
Change language