12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>Merkezleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> T›bb› Kursu XII - Temel Kurs<br />
2. <strong>Transfüzyon</strong>un olas› riskleri hakk›nda yeteri kadar bilgilendirilmifl olmas›.<br />
Yeni <strong>Kan</strong> <strong>Kan</strong>unu, kan ba¤›flç›s›n› <strong>ve</strong>rdi¤i bilgilerden dolay› sorumlu tutmaktad›r: “<strong>Kan</strong> yolu ile bulaflan bir hastal›-<br />
¤› <strong>ve</strong>ya böyle bir hastal›k tafl›ma riski oldu¤unu bilip, bu durumu saklayarak kan <strong>ve</strong>renlere bir y›ldan üç y›la kadar hapis<br />
<strong>ve</strong> beflyüz gün adlî para cezas› <strong>ve</strong>rilir” (5624 say›l› kanun, madde 6/10).<br />
<strong>Kan</strong> ba¤›flç›s› aday›n›n kan ba¤›fl› ifllemi, kan ba¤›fl› ile bulaflabilecek hastal›klar <strong>ve</strong> al›c›n›n karfl› karfl›ya oldu¤u riskler<br />
hakk›nda çok iyi bilgilendirilmesi <strong>ve</strong> bilinçlendirilmesi gerekir. <strong>Kan</strong> ba¤›flç›s›na <strong>ve</strong>rilen “Ba¤›flç› Bilgi Formu” bir bürokratik<br />
ifllem için kullan›lan belge olman›n ötesinde, kan ba¤›flç›s› aday›n›n gere¤inde kendini kan ba¤›fllamaktan men<br />
edece¤i bir araç olarak kabul edilmelidir. Bu nedenle kan merkezi personeli kan ba¤›flç›s›na profesyonelce bir iletiflim<br />
becerisi ile yaklaflmal› forma samimi yan›tlar <strong>ve</strong>rmesi için ba¤›flç›y› yüreklendirmelidir.<br />
“BA⁄IfiÇI B‹LG‹ FORMU”NUN DE⁄ERLEND‹R‹LMES‹<br />
FORMUN ÖN YÜZÜ<br />
Ba¤›flç› Kiflisel Bilgileri<br />
Do¤um tarihi: Yasal olarak kan <strong>ve</strong>recek kiflinin 18 yafl›n› doldurmufl, 65 yafl›n› geçmemifl olmas› gerekir.<br />
Meslek: Pilot, tren makinisti, dalg›çlar, vinç operatörleri <strong>ve</strong> benzeri gibi riskli ifllerde çal›flanlar ba¤›fl sonras› <strong>12</strong> saat<br />
ifllerine dönmeme konusunda uyar›l›r.<br />
Adres / telefon no: Laboratuvar incelemeleri sonucunda ba¤›fla uygun olmayanlara haber <strong>ve</strong>rmek <strong>ve</strong>ya gerekli oldu¤unda<br />
ulaflabilmek için kullan›l›r.<br />
Fizik Muayene<br />
A¤›rl›k: Standart olarak 50 kg alt›ndaki kiflilerden kan al›nmaz. Aç›klanamayan h›zl› kilo kayb› sorgulanmal›d›r.<br />
Görünüm: Afl›r› zay›fl›k, halsizlik, belirgin solukluk, sar›l›k, hematokrit yüksekli¤ine ba¤l› yüzde k›zar›kl›k, solunum<br />
s›k›nt›s›, morumsu cilt, zihinsel özür de¤erlendirilmeli <strong>ve</strong> not edilmelidir. Alkol etkisinde olan kiflilerin kan <strong>ve</strong>rmesi, alkolün<br />
etkisinden kurtulana kadar ertelenir (yaklafl›k 24 saat). Damar içi ilaç ba¤›ml›l›¤› itiraf› <strong>ve</strong>ya flüphesi (ön kolda<br />
çok say›da enjeksiyon izleri vs.) olanlar kan <strong>ve</strong>rmekten men edilmelidir. <strong>Kan</strong> al›nacak yerde lokal egzema, enfeksiyon<br />
<strong>ve</strong> benzeri lezyonlar olmamal›d›r.<br />
Vücut ›s›s›: Vücut ›s›s› 38 derecenin üstünde olanlar›n kan <strong>ve</strong>rmesi, flikâyetleri geçtikten 2 hafta sonraya ertelenir.<br />
<strong>Kan</strong> bas›nc›: Sistolik 180 mmHg’yi, diastolik 100 mmHg’yi aflmamal›d›r. Alt s›n›rlar sistolik 90 mmHg <strong>ve</strong> diastolik<br />
50 mmHg’dir.<br />
Nab›z: Düzenli <strong>ve</strong> 50-100 vuru/dakika h›z›nda olmal›d›r.<br />
<strong>Kan</strong> Say›m Sonucu<br />
Hemoglobin (Hb): Minimum Hb de¤eri erkeklerde 13.5 g/dl, kad›nlarda <strong>12</strong>.5 g/dl, maksimum Hb de¤eri ise erkeklerde<br />
18 g/dl, kad›nlarda 16.5 g/dl olmal›d›r.<br />
Hematokrit (Hct): Minimum Hct de¤eri erkeklerde % 40, kad›nlarda % 38, maksimum hematokrit de¤eri her iki<br />
cinste de % 54 olmal›d›r.<br />
Birbirini izleyen baflar›l› iki ba¤›fl aras›nda hemoglobin de¤eri, 2 g/dl’den fazla düflüfl göstermemelidir.<br />
Ba¤›fl Tipi<br />
Ba¤›flç› kabul kriterlerinde farkl›l›klar olabilir. Örn: trombosit <strong>ve</strong>recek ba¤›flç›n›n son 3 gün içinde aspirin almam›fl<br />
olmas› gerekir.<br />
- 36 -
Change language