12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>Merkezleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> T›bb› Kursu XII - Temel Kurs<br />
(b) Antiglobulinli test yöntemi kullan›ld›ysa hastan›n hücreleri globulin bileflenleriyle kaplanm›fl olabilir (bu durumda<br />
ise hücreler DAT pozitiftir)<br />
(c) Antikor spesifisitesi yanl›fl tayin edilmifl olabilir<br />
(d) Hastaya yak›n zamanda transfüzyon uygulanm›fl olabilir.<br />
Bir ba¤›fldan al›nan eritrositlerle hasta plazmas› antiglobulin çapraz karfl›laflt›rmas› pozitif ç›karsa <strong>ve</strong> tan›mlama panelindeki<br />
plazmada bir reaksiyon görülmezse akla flunlar gelir:<br />
(a) Plazmada az görülen bir antijene karfl› antikor bulunuyor<br />
(b) Ba¤›fldan al›nan eritrositler DAT pozitif<br />
(c) Çapraz karfl›laflt›rma için yanl›fl ABO grubundan kan seçilmifltir.<br />
Antikor Tarama Testi Negatif, Crossmatch Uygun ‹se: <strong>Transfüzyon</strong> için engel olmad›¤› düflünülür. Ancak antikor<br />
tarama testinin örnekte negatif bulunmufl olmas› sadece panel hücrelerinin sahip oldu¤u antijenlere karfl› antikor olmad›¤›n›<br />
gösterir, hiç antikor olmad›¤› anlam›na gelmeyebilir. Klinik durum flüpheliyse (örne¤in transfüzyona ra¤men hasta<br />
hemoglobini yeterince yükselmiyorsa) ya da ila<strong>ve</strong> tetkikler gerekiyorsa kan merkezinde kullan›lan yöntem geniflletilmelidir.<br />
Baz› hastalarda enzim teknikleri gibi daha duyarl› tekniklerin kullan›m› gerekebilir.<br />
Antikor Tarama Testi Pozitif, Crossmatch Uygun ‹se: Oto anti-H <strong>ve</strong> anti-Leb11 genellikle oda ›s›s›nda O kan grubu<br />
ile reaksiyon <strong>ve</strong>rdikleri halde A1B <strong>ve</strong> A1 kan gruplar›yla reaksiyon <strong>ve</strong>rmeyen antikorlard›r. Crossmatch’de uygunsuzluk<br />
nedeni olabilirlerse de klinik önemi yoktur <strong>ve</strong> kan›n kullan›m›na engel oluflturmazlar.<br />
Antikor Tarama Testi Negatif, Crossmatch Uygun De¤il ‹se: ‹lk düflünülmesi gereken al›c› ile <strong>ve</strong>rici aras›nda ABO<br />
uyuflmazl›¤›d›r. Crossmatch testlerinde uygunsuzluk baz› olgularda antikor tarama hücrelerinde olmayan fakat <strong>ve</strong>rici<br />
hücrelerinde bulunan antijenlere karfl› geliflmifl antikorlar nedeniyle olabilir. Baz› olgulardaysa <strong>ve</strong>rici eritrositleri Ig,<br />
kompleman <strong>ve</strong>ya her ikisi ile kapl› olabilir. Uygunsuzlu¤un testin hangi aflamas›nda ortaya ç›kt›¤›na ba¤l› olarak afla-<br />
¤›daki incelemelerin yap›lmas› önerilir:<br />
• Verici örne¤inde ABO tiplendirmesi yeniden yap›l›r,<br />
• Verici eritrositlerinde DAT yap›l›r,<br />
• Al›c› serumu panel eritrosit reagentleri <strong>ve</strong>ya düflük insidansl› antijenleri içeren reagentlerle yeniden test edilir.<br />
Nadir olarak <strong>ve</strong>rici eritrositlerinde A <strong>ve</strong>ya B antijenlerinin zay›f olarak bulunmas› kan gruplamas›nda yan›lg›ya <strong>ve</strong><br />
kan grubunun O olarak tan›mlanmas›na neden olabilir. Bu durum da crossmatch s›ras›nda aglütinasyona yol açar.<br />
Antikor tarama testinin oda ›s›s›nda yap›lmam›fl olmas› ABO sistemi d›fl›nda IgM yap›s›ndaki alloantikorlar›n tan›mlanamamas›na,<br />
bu da oda ›s›s›nda yap›lan crossmatch ’de aglütinasyona neden olabilir.<br />
Poliaglütinasyon Fenomeni: Normal serumlarla tüm karfl›laflt›rmalarda aglütine olan eritrositleri tan›mlar. Bu durum<br />
T, Tk <strong>ve</strong> Tn antijenlerine ba¤l› olup genellikle sa¤l›kl› <strong>ve</strong>rici eritrositlerinde gözlenmez. Bu antijenler edinsel miyelodisplazi,<br />
gastro-intestinal sistem hastal›klar›, baz› bakteriyel, viral <strong>ve</strong> fungal enfeksiyonlar (Vibrio cholerae, Clostridium,<br />
Streptococcus pneumoniae, Candida, Serratia, Aspergillus) s›ras›nda eritrosit yüzeyinde bulunabilir. Vericinin kan›n›n<br />
poliaglütinasyon fenomeni göstermesi antikor saptanmam›fl al›c› kan›yla crossmatch’de uygunsuzluk nedenidir.<br />
Antikor Tarama Testi Negatif, Antiglobulin Crossmatch Uygun De¤il ‹se: Al›c›da antikor olmad›¤› halde crossmatch‘de<br />
AHG eklendi¤inde uygunsuzluk saptanm›fl ise ilk düflünülmesi gereken <strong>ve</strong>rici eritrositlerinde direkt antiglobulin<br />
testinin pozitifli¤idir. Sa¤l›kl› kan bankas› <strong>ve</strong>ricilerinde 1/10000 oran›nda IgG <strong>ve</strong>/<strong>ve</strong>ya komplemana ba¤l› direkt<br />
Coombs pozitifli¤i saptanabilir. Bu <strong>ve</strong>rici kan› transfüzyonda kullan›lmaz.<br />
Di¤er bir durum ise al›c›n›n serumunda standart antikor tarama testi ile gösterilemeyen inkomplet antikorlar›n bulunmas›d›r.<br />
E¤er <strong>ve</strong>rici eritrositi antikor tarama testinde kullan›lan panel hücrelerinden daha kuv<strong>ve</strong>tli antijeniteye sahip<br />
<strong>ve</strong> daha fazla antijen tafl›yorsa al›c› serumundaki zay›f antikorlar AHG crossmatch’de aglütinasyona neden olabilir.<br />
Yine panel hücrelerde olmayan <strong>ve</strong> çok nadir görülebilen bir antijene karfl› al›c›n›n sahip oldu¤u antikor AHG crossmatch’de<br />
uygunsuzluk nedeni olabilir.<br />
O kan grubundan olmayanlara O kan grubu trombosit <strong>ve</strong>ya plazma <strong>ve</strong>rilerek pasif olarak transfer edilmifl anti-A <strong>ve</strong><br />
anti-B antikorlar›n›n yüksek titrasyondaki varl›¤› AHG crossmatch’de uygunsuzlu¤a neden olabilir.<br />
- 82 -