12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ulusal <strong>Kan</strong> <strong>Merkezleri</strong> <strong>ve</strong> <strong>Transfüzyon</strong> T›bb› Kursu XII - Temel Kurs<br />
mal›d›r). <strong>Kan</strong> ba¤›flç›s›n›n kolundaki turnike aç›l›r, i¤ne ç›kart›l›r, steril gazl› bezle ile i¤ne ç›kar›lan bölgeye bas›nç<br />
yap›l›r.<br />
6. <strong>Kan</strong> ba¤›flç›s›na dirse¤ini k›rmadan kolunu yukar› kald›rmas› <strong>ve</strong> di¤er elinin bafl parma¤›yla o bölgeye en az 5<br />
dakika bask› uygulamas› söylenir.<br />
7. <strong>Kan</strong> ba¤›flç›s› kan <strong>ve</strong>rdikten sonra 5-10 dakika kan ba¤›flç›s› koltu¤unda istirahat ettirilir <strong>ve</strong> yaln›z b›rak›lmayarak<br />
olas› reaksiyonlar için gözlenir.<br />
8. Test tüpüne torban›n setinden tarama testleri <strong>ve</strong> kan grup testleri için örnek al›n›r.<br />
9. Setteki kan hemostattan bafllayarak s›y›rma pensi ile h›zla torbaya aktar›l›r. <strong>Kan</strong>›n antikoagulanla iyice kar›flmas›n›<br />
sa¤lamak için torba birçok kez alt-üst edilir, sonra hava kabarc›klar›n›n oluflmas›na izin <strong>ve</strong>rmeden setin yeniden<br />
dolmas›na izin <strong>ve</strong>rilir. Bu ifllem ikinci kez tekrarlan›r.<br />
10. Torbaya ba¤l› set metal klips <strong>ve</strong>ya Hortum kapatma cihaz› ile yaklafl›k 10 cm lik segmentlere ayr›l›r. Bu segmentlerdeki<br />
kan, uygunluk testleri için kullan›lacakt›r. Her bir segmentin üzerine ba¤›flç›ya ait numara yap›flt›-<br />
r›l›r (Baz› torba üreticileri torban›n seri numaras› ile ayn› seri numaralar›n› segmentlerin üzerine bas›lm›fl olarak<br />
kullan›ma sunmaktad›rlar). Torba, defektler aç›s›ndan tekrar kontrol edilir. Torbadaki, segmentlerdeki, tüplerdeki<br />
<strong>ve</strong> ba¤›flç› kay›tlar›ndaki numaralar karfl›laflt›r›l›r.<br />
11. Toplanan kan uygun s›cakl›kta saklanmal›d›r. Tam kan 1-6 °C saklanabilir. Ancak trombosit süspansiyonu haz›rlanacak<br />
kanlar, trombosit ayr›lana kadar 20-24 °C aras›nda tutulmal› <strong>ve</strong> bu ifllem kan›n toplanmas›ndan sonra<br />
en geç 24 saat içinde yap›lmal›d›r.<br />
<strong>12</strong>. <strong>Kan</strong> ba¤›flç›s›n›n kolundaki kanama durunca hemostatik kol band› yap›flt›r›l›r.<br />
13. <strong>Kan</strong> ba¤›flç›s›na;<br />
• ‹lk 4 saat boyunca ald›¤› s›v› miktar›n› art›rmas›,<br />
• Sigara kullan›yorsa ba¤›fldan sonra en az yar›m saat sigara içmemesi,<br />
• <strong>Kan</strong> <strong>ve</strong>rdi¤i kolla gün boyunca a¤›r yük kald›rmamas›,<br />
• E¤er bayg›nl›k hissi <strong>ve</strong> bafl dönmesi olursa bir yere uzanmas›n› <strong>ve</strong>ya bafl›n› iki dizinin aras›na alacak flekilde<br />
oturmas› söylenir.<br />
14. <strong>Kan</strong> ba¤›flç›s› flebotomi sonras›nda yaklafl›k 15 dakika ikram alan›nda bekletilir. Reaksiyon gözlenmeyen kan<br />
ba¤›flç›lar›n›n kan merkezinden ayr›lmas›na izin <strong>ve</strong>rilir.<br />
15. <strong>Kan</strong> ba¤›flç›s› u¤urlan›rken teflekkür edilmeli <strong>ve</strong> bir sonraki kan ba¤›fl› için yüreklendirilmelidir.<br />
Flebotomi ‹fllemi S›ras›nda Karfl›lafl›lan Baz› Sorunlar:<br />
1. ‹¤ne ile girildikten sonra torbaya kan ak›m› kesildi <strong>ve</strong>ya hiç kan ak›m› oluflmad›ysa;<br />
• Venin pozisyonu kontrol edilir; bazen <strong>ve</strong>n tespit edildi¤i noktadan kaçabilir <strong>ve</strong> i¤nenin girdi¤i yer <strong>ve</strong>ne uzak<br />
kalm›fl olabilir.<br />
• ‹¤nenin pozisyonunu hafifçe de¤ifltirilir (i¤ne damara ulaflmam›fl olabilir (Resim 2), biraz ileri itilir).<br />
Resim 2<br />
• Ya da i¤ne çok ileri itilmifl <strong>ve</strong> damar› delip geçmifl olabilir (Resim 3), bu durumda hafifçe geri çekilir.<br />
- 43 -