12 temel kurs - Kan Merkezleri ve Transfüzyon Derneği

Ulusal Kan Merkezleri ve Transfüzyon T›bb› Kursu XII - Temel Kurs
5- De¤erlendirme tablo 2’ye göre yap›l›r.
Tablo 2: Forward Gruplamada Sonuçlar›n De¤erlendirilmesi.
Kan Grubu Anti-A Anti-B Anti-A,B
A + - +
B - + +
AB + + +
O - - -
Teknik Uyar›lar
1- Lam yerine seramik veya porselen fayans üzerinde bu yöntem asla denenmemelidir. Önceki denemelerden kalan
ve iyi temizlenmemifl antiserum ya da hücre kal›nt›lar› hatal› sonuçlara neden olabilir.
2- Zay›f veya negatif reaksiyon veren tüm antiserum-eritrosit kar›fl›mlar› mikroskobik olarak da kontrol edilmelidir
(bir damla kar›fl›m lam-lamel aras› preparat haz›rlanak mikroskobun küçük büyütme objektifinde incelenir). Negatif
sonuçlar tüp testi ya da baflka bir serolojik yöntemle do¤rulanmal›d›r.
3- Temiz lamlar›n üzerine ilk önce antiserumlar damlat›lmal›d›r. Çünkü önceden eritrosit süspansiyonlar› damlat›lm›fl
lamlar›n üzerine antiserum solüsyonlar›n›n damlat›lmas› s›ras›nda damlal›klar›n dolay›s›yla antiserumlar›n
kontaminasyonu söz konusu olabilir. Laboratuvar uygulay›c›s›n›n her zaman bu s›ra ile hareket etmesi bir kural
halini almal›d›r.
4- Kar›flt›r›c› çubuklar için cam bagetler tavsiye edilmez. Çünkü cam bagetlerin iyi temizlenmemesinden dolay›
üzerinde bulunan antiserum ya da hücre kal›nt›lar› yanl›fl reaksiyonlara neden olabilir.
5- Lamlar›n üzerinde oluflabilecek hafif kuruma zay›f pozitif aglütinasyon olarak de¤erlendirilmemelidir.
6- Sonuçlar›n de¤erlendirilmesi ikinci bir laboratuvar uygulay›c›s› taraf›ndan da yap›lmal›d›r. Bu flekilde birbirinden
ba¤›ms›z çift de¤erlendirme olas› yanl›fll›klar› çok azaltacakt›r.
7- Herfleye ra¤men ABO gruplar› tayininde lam testleriyle her zaman do¤ru sonuçlar al›namaz. Kan merkezleri eldeki
olanaklar› de¤erlendirerek uygun bir serolojik yöntem belirlemelidir. Geliflmifl tekniklerin kullan›m› olanaks›z
ise tüp yöntemi en uygun yöntem olarak seçilmelidir.
Protokol 2: Tüp Testi ‹le ABO Gruplama
Serolojik Yöntem: Hemaglütinasyon
Prensip: Forward (Direkt) Gruplama (Eritrosit yüzeyindeki antijenlerin gösterilmesi)
Örnek: ABO gruplamas› için hasta ya da ba¤›flç› eritrositleri kullan›l›r. Test eritrositleri do¤al serum/plazma ya da
serum Fizyolojikle süspansiyon haline getirilebilir ya da serum Fizyolojikle y›kan›p tekrar süspansiyon yap›labilir. Bu
konuda antiserum üreticisi Firman›n önerilerine uyulmal›d›r.
Prosedür
1- Temiz ve etiketli (anti-A yaz›lm›fl) bir test tüpüne bir damla anti-A damlat›l›r.
2- ‹kinci bir temiz ve etiketli (anti-B yaz›lm›fl) tüpe bir damla anti-B damlat›l›r.
3- Bu antiserumlara paralel test yap›lacaksa üçüncü temiz ve etiketli (anti-A,B yaz›lm›fl) bir tüpe bir damla anti-A,B
damlat›l›r.
4- Dördüncü temiz ve etiketli (kontrol yaz›lm›fl) bir tüpe bir damla hasta ya da ba¤›flç› serumu veya plazmas› damlat›l›r.
5- Her bir tüpe bir damla test edilecek eritrositlerin en az 3 kez y›kanm›fl % 2-5’lik süspansiyonundan (serum fizyolojik,
serum ya da plazma ile haz›rlanm›fl) damlat›l›r.
6- Tüp içerikleri yavaflça kar›flt›r›l›r ve yaklafl›k 900-1000 x g’de 15-30 sn. süreyle santrifüj edilir. Alternatif olarak
tüpler santrifüj edilmeden 1 saat oda ›s›s›nda b›rak›l›r.
- 64 -