De Dialectica van Johannes Caesarius (ca. 1468 – 1550)

1.2 Contacten 13
op 15 december 1550, sterft.
1.2 Contacten
Het onderwijs Grieks dat Caesarius gaf stond zo goed bekend dat hij in
Keulen vele leerlingen wegtrok bij de reguliere professoren. Onder zijn
leerlingen bevinden zich velen die later zullen uitgroeien tot bekende
humanisten, zoals Henricus Glareanus, Gerhardus Listrius, Cornelius
Agrippa von Nettesheim, Petrus Mosellanus en Henricus Bullinger. Als
blijk van waardering voor de man die hen heeft ingewijd in de wereld
van de Griekse literatuur hebben verschillende leerlingen werk opdragen
aan hun leermeester. Ook na hun studie bleef Caesarius met zijn
leerlingen corresponderen. 7
Met vele bekende humanisten had Caesarius vriendschappelijk contact.
De vriendschappelijke relatie met Erasmus begon toen deze op
doorreis in 1515 Keulen aandeed, hetgeen Caesarius tot zijn grote
vreugde de gelegenheid gaf de bekende man in levenden lijve te ontmoeten.
8 De meeste brieven die we over hebben van de briefwisseling
die op deze ontmoeting volgde zijn geschreven tussen 1515 en 1518. We
mogen echter aannemen dat ze elkaar ook na die tijd zijn blijven schrijven
als gelijkgezinde vrienden. In 1516 draagt Erasmus zijn vertaling
van het eerste boek van Theodoor Gaza’s Griekse grammatica op aan
Caesarius, in 1518 gevolgd door het tweede boek. 9
Ook met andere humanisten onderhield Caesarius een uitgebreide
correspondentie. In Briefe und Dokumente aus der Zeit der Reformation
vinden we brieven van Caesarius aan Melanchton, Murmellius,
Johannes Lange, graaf Heinrich von Stolberg en Caspar Meler, en brieven
die Glareanus en Mosellanus geschreven hebben aan Caesarius. 10
Caesarius was bijzonder geliefd bij de hoge adel. De grafelijke families
Von Neuenahr, Isenburg, Wied, Solms, Scheuenburg en Stolberg
vertrouwden het onderwijzen van hun kinderen aan Caesarius toe. Dit
onderricht aan kinderen uit adellijke families vormde voor Caesarius
de voornaamste bron van inkomsten. Met name de gulle giften van de
7 Zie in K. Krafft en W. Krafft (red.), Briefe und Dokumente aus der Zeit der Reformation
im 16. Jahrhundert, Elberfeld: Lucas, 1875 een brief van Glareanus en een brief
van Mosellanus aan hun leermeester.
8 Zie Erasmus, Opus Epistularum [Allen], brief 374, band 2, pp. 172-173, de eerste brief
die Caesarius aan Erasmus schrijft.
9 Zie Erasmus, Opus Epistularum [Allen], brief 428, band 2, pp. 264-266 en brief 771,
band 3, pp. 214-215.
10 Krafft en Krafft, Briefe und Dokumente. Volgens de Allgemeine Deutsche Biographie,
p. 691, zijn er ook brieven uit de correspondentie tussen Caesarius en Reuchlin gedrukt
en liggen er ook nog ongedrukte brieven van Caesarius in Gotha en Wernigerode.