PDFa jaitsi - Euskaltzaindia

Orain gogoratzen naiz: Arruitzko Txikia,
batean, Amezketan nerekin tokatu
zan lo egiten, an bertan esibizioa eginda.
Andik bi egunera beste leku batean ibilli
bear zuan korrika; eta goizean, egunaren
zabaleran, jaiki, jertsei lodia eta bota aundiak
jantzi, eta Txindokira joan zan.
Zenbat denbora bear zuan Amezketatik
Txindokira, eta etzala beñere joan
esan zidan, baña ordu ta erdian joango
zala.
Gu ta beste gure antzeko asko jarduten
gera jokolariakgatik zerbait itzegiten:
gerorako gaizki oituta, mutillak alperrik
galtzen dirala ta orrelakoak. Baña
arek etzeukan oitura txarra, goizean
mendira joatekoa.
Ni, balio izan banu, joango nintzan
orduan pozik berarekin; baña ez nintzan
gauza ta antxe gelditu nintzan oian.
Bein batean, Pernando zanak, San
Bartolome aurreko egun batean, santua
arrapatu omen zuan eleizatik, erriko
zaindaria, San Bartolome.
Erriko bikarioa kejatu omen zan, santurik
gabe gelditu ziranean: zer egin bear
zan erriko pestetan santurik gabe? Sermoilaria
ekarri bear da lendabiziko bear
zana santua zala, pestak egingo baziran.
Pernandogana joan omen ziran, eta
esan omen zioten zer pasatzen zan errian
eta San Bartolomerik gabe pestarik ezin
zitekeala egin.
-Onelako baserritan dago gizon bat
San Bartolomeren oso antzekoa -erantzun
omen zioten-, da uraxe jarri zazute
meza-denborarako, eta egiña dago.
-Baña zeñek esango dio orain ari? Eta
berak ez dakigu zer pentsatuko duan
ere!
Esan omen diote beintzat, eta gizon
ori lenbizi ezetzean gogor; ura etzijoala
Berriz plazara
220
beintzat meza nagusia dana an geldi pasatzera,
eta nai zuana jarriko zala.
Ala, ondo ordainduko ziotela denbora
artakoa, ta mesedez egin bear zuala
orixe. Ordaintzeko kontu ori aditu zuanean,
orregatikan piskaren bat ganbiatu
omen zan gizona.
Erriko bikarioak onenbeste diru ematekotan
egin omen zuten tratua, dirua
ere poliki izango zan orduan da.
Meza luzea izango zala ta an nola altarean
egon ere pentsatu egin bearko
zan, eta Pernandori galdetu omen zion
gizon orrek.
Arek berealaxe esan omen zion orrela:
altarean luzaro egoteko etzala eztia
bezelakorik; arekin kopeta busti ta presko-presko
egongo zala; meza guzian
egoteko ere etzeukala kuidadorik.
Esan bezela, etorri omen zan, ba, San
Bartolome eguna. Jarri omen zan, ba, gizon
ori altarean, kopeta eztiz bustita, eta
ederki omen zegoan.
Baña Pernando an omen zegoan koruaren
atzean, kañaberaren batean erle­
-mordoska bat artuta, eta libratu omen
zituan bere erle oiek.
Berealaxe billatu omen zuten gure altareko
gizona. Sasta! batek eta sasta! besteak,
artu omen dute gizon ori Pemandoren
erle oiek, eta an omen ziran
komeriak: geldi ego n nai ta ezin egon.
Etorri omen zan sermoiko denbora,
eta sermoilaria etzan nolanaikoa izango;
an ari omen zan apaiza pulpitotik berean,
San Bartolome pamatu ezinda:
-Begira San Bartolome! Bizirik dagoala
ematen du! Mogitzen dala diruri!
-esan omen zuan sermoilariak, eta:
-1 ere mogituko intzake, emen baengo!
-erantzun omen zion San Bartolome
postizuak.