PDFa jaitsi - Euskaltzaindia

M anuel
Olaizola, Uztapide bertsolaria,
mundu ontatik joan zitzaigula
aurki beteko dira emezortzi urte,
arek bere azken amasa 1983-ko ekainaren
8-an eman zuan ezkero. Ala ere, gure
bertsozale jendearen gogoan bizi-bizirik
dago gaur ere ura. Ori esateko naikoa da
lagunarteetan aren izena zenbat aldiz aitatzen
dan kontuan artzea.
Ni bertso-mundu zabal ori aztertzen
asi nintzan aspaldi arta n ere, 1954-anedo,
emezortzi urte ziran Txirrita zaarra
il zanetik; eta aren izena, bertsoak eta
gertaerak, zutik eta bero-bero irauten zuten
artean ere gure erriaren gogoan eta
mingaiñean.
Emaniar bertsolari aundi ura atzendu
etzedin lan-puskaren bat egin genduan
orduan; zestoarrarekin ere berdin
gerta dedin, aalegindu giñan, bera bizi
zala; eta itzali ondoan ere ekar dezagun
gure ondar-aletxoa.
Zer ote zan Txirritak euskal jendeari
utzitako ondarea? Bere bertsoak,leen-Ieenik,
batzuk aotik aora kantatuak eta
besteak paperetan zabalduak. Azken
auek iraungo zutela ongi asko zekian berak
ere. Denborak etzituala eramango,
aizeak kea bezela, alegia. Orretxegatik
esan zuan bertso batean: "nere aitamenak
izango dira beste larogei urtian".
Itzaurrea
7
Baiña ondarea eta altxor aundia izan
dira, baita ere, eta ziur aski berak orrelakorik
uste gabe, aren ateraldi zorrotzak
eta gertaera zelebreak. Auek biltzeko
jende bertsozale jator ori izan
genduan iturri oparoa; eta, batez ere,
aren illoba Jose Ramon Erauskin Lujanbio,
bere osaba Jose Manuelekin, Altzako
Gazteluene baserrian, amasei urte bizi
izan zana. Gai oiekin Txirritaren biografía
mardul bat osatu aal izan genduan.
Uztapideren ondare eta altxorra ere
bertsoak izan dira, batik-bat: bai plazetan,
sagardotegietan eta lagunarteetan
kantatuak -oietako asko magnetofonoz
jaso eta bilduak-, eta bai berak paperera
ixuri edo idatziak ere. Eta zer esanik
ez aren bizitza, baiña berak kontatua, autobiografía
luze bat, alegia, prosa bizi,
bero eta jatorrez osatua, iñongo bertsolarik
ordura arte egin etzuan lana, alegia.
Ondare aberats ori zenbait liburutan
sakabanatuta dago, ordea, onako izenburu
auekin: Noizbait (1964), Lengo egunak
gogoan (1975) eta Sasoia joan da gero
(1976); eta lau tomo osatzen dituzte. Baiña
liburu oiek agortuta daudela urte batzuk
badira. Gaur egunean oien billa
orain iñor asiko balitz, alperrikako lana
artuko luke bere gain.