PDFa jaitsi - Euskaltzaindia

Trenean sartu giñan eta gabean berriz
ere etorri giñan. Ortxe, Landesetan,
onuntz gentozela, eguna zabaldu zigun,
eta zerbait ikusten asi giñan. Bitartean
lo egin genduan; eta, bein Landesetara
ezkero, berealaxe iritxi giñan Endaiara.
Gero Iruna etorri nintzan; an gosaldu
eta etxera etorri giñan.
Nik, Parisen baño, naiago det Oiartzunen
bizi. An sortuak bagiña ere, beste
gauza bat izango litzake; baña gu
emen sortuak izan.
Geroztik ere izan det nik Parisa joateko
aukera, baña ez nintzan joan. Xalbador,
Mattin, Enbeita ta ni giñan joatekoak,
eta nik ezezkoa eman nioten
bereala. Gero Mitxelena joan zan nere tokian.
Ni ere, lenbiziko aldia izan balitz,
joan egingo nintzan; baña lenago izanda
nengoan da berriz joateko gogorik ez.
Nik ez det esaten Paris au baño leku
txarragoa izango danik; baña orain guretzat
egiten dan tokia ez dala ura, eta
besterik ezer ere ez.
Mugaz aruntz asko joaten giñanik
ezin esango degu bertsotara. Erri batzuetara
bai, joaten giñan.
Ni zenbat tokitara joan nintzan esango
dizutet, gogoan ditutenak beintzat:
Behobia, Biriatu, Urruña, Sara, Makaia,
Luhoso, Hazparren, Donibane-Garazi,
Azkain, Baigorri, Aldude eta Paris. Auetxek
dira ni gogoratzen naizen erriak.
Erri batzuetan etzan animazio aundirik
iza ten; beste batzuetan jendea ederki
ere bai.
Urruñan beti egin oi dute urtero bertsolari-jai
bat, eta jendea ondo iza ten da
ano Antzokia edo teatroa ederki betea
ikusi izan degu; baita ateak zabalik utzi-
Manuel Olaizola "Uztapide"
305
tzen ere, kanpoan jende asko gelditu sartu
ezinda ta aiek entzun zezaten.
Alduden ere jende asko izaten zan.
An usotarako sareak daude, eme n Etxalarren
bezela; eta an, uso-denbora bukatzen
danean, egiten zuten bertsolari-eguna.
Jende asko izaten zan an ere. Ara
pozik joaten nintzan.
Urte batean Xalbadorren etxera joan
nintzan lo egitera. Aren etxean apaldu
ta lo egin; eta biaramonean etorri nintzan
etxera. Itzainak ekarri ninduan mugaraño.
Beste egun asko oso tristeak izaten ziran
an: jende gutxi eta ezeren pozik ez.
Batean gogoratzen naiz, erri batera
joan da oso jende gutxi zan-da entzuten.
Xalbadorrek esan zuan orduan, zazpi
bertsolari-edo bagiñan, ba, eta:
-Mutillak, emendik bera jetxi bearko
diagu batzuek, entzulerik etziok eta!
Oso egun tristea egokitu zan. Orrelaxe,
danetarako egunak egokitzen ziran
an ere. Baña, batanez beste, ez dauka an
bertsoak emen ainbesteko indarrik. Gu
beti pozik jo aten giñan aruntz, gure lagunak
ere an genduzkan eta.
Mattiñen etxera ere joan nintzan bi
aldiz edo zerbait ere, eta orrelaxe. Errexill
zanaren etxera ere bai. Danak lagunak
giñuzen aiek, eta orrela errez joaten
da. Konfiantza osoan joaten giñan gu
aruntza.
Orain ez gera geiago bertsotara beintzat
joango; baña bestela baliteke oraindik
ere bueltaren bat ematea, eta berriz
joan arte agurtzen ditut mugaz arunzko
anaiak.
(1) Eguna: 1958-V-18.