CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİRİNDE ANNE

More documents

Recommendations

Info

Görüldüğü gibi “Pas” adlı bu şiirde “anne” toplumsal yaşamda kadınların erkekler karşısındaki konumunu da belirginleştirir. Buna göre şiirdeki anne “yokluğun, erkeğin, onulmaz bir inceliğin” yıkımıyla karşı karşıyadır. Akın, bu durum karşısında özgürlüğü ve eşitliği savunur. Çocukluğunda ailesinde de yakından gördüğü ataerkil düzen içinde anneden öğrendikleriyle yetiştirdiği yetiştireceği yeni kuşağa egemene karşı başkaldırmayı, evde ve dışarıda özgür ve eşit bir düzeni sağlamayı, sabrı örseleyen öfkeyi kendi haklarına sahip çıkmaya yönlendirerek dolaylı biçimde öğütler. “Pas” adlı şiirde çocukluğa ait heyecanın değil de hüznün hâkimiyeti, ataerkil toplum yapısı içinde kadının ezilen taraf olduğu gerçeği ile açıklanabilir. “Annem incecik bedenine/Deli vuruşlar indiğinde /Ağzından çıkan sözcükler şunlardı /Bağırma, duymasın kimse” dizeleriyle anneliğin onun statüsünü ve saygınlığını artırabildiğini ancak bu doğal rolün kadınları kapalı dar bir alana hapsettiğini belirtir. İşte Gülten Akın’ın şiirlerinde çocukluk günlerini ve daha sonra kendi anneliğini işlerken toplumsal düzenin eleştirisi bu durum üzerine kurulur. Akın, yetenekleri yok edilen, gömülen, sessizleştirilen kadınları-anneleri toplumsal anlayışın yüklediği rolleri yerine getiren düşünceleri bağlanmış, edilgin tipler olarak ifade eder. Akın, kendi annesinin de birçok güzel özelliğini belirtirken şiirlerinde kendi ailesinde de ataerkil yapının hâkim olduğunu vurgular: 117 “Yazın bahçeler içinde, yaz odalarında, kışın kış odalarında, tek bir sert söz davranış görmeden, özgürce büyüyordum. Azarlanmak dövülmek yaşıtlarını için, çocuk olmanın ayrılmaz ekiydi. Okul yaşıma kadar mutlu, çok mutlu yaşadım. Annem şarkılar mırıldanarak iş gören, ışıl ışıl bir genç kadındı. 44 yaşında olduğu için sonsuza dek genç kaldı ya.” 56 56- Gülten Akın, Şiiri Düzde Kuşatmak, 2. Baskı, YKY, İstanbul 2001, s.189.
Akın’ın anne temalı şiirleri arasında “İnanan İçin İlahi” adlı şiir önemli yerdedir. Şair bu şiirde ömrü bir kilime benzetir. Ağır ağır, çok emek sarf edilerek oluşturulan kilimle özdeş tutulan “ömür” içinde annenin öğütleri nakış olarak barındırır. Şiirde şairin başka şiirlerinde de görülen halk şiirinin ve yaşayışının simgesi “kilim” güçlü ve özlü bir buluştur. Bu benzetmenin anlam bakımından gücünü, şairin“elinde ipekten yelpaze ile ferahlık veren yaklaşımı; durgun suların aynası ile kişinin kendi içsel dünyasına bakması bağdaştırmaları devam ettirir. Hayata dair kısa ama derin öğütler taşıyan şiirde anne, öğütleri ve yaşadıkları ile hayat boyu unutulmayan kişi olarak öne çıkar. Ömrümüzün kilimine Anamızın diliyle işlenen sözcükler Çoğu kez şunlara benzer: Acıları uzağında beklet Elinde ipekten yelpaze Usul usul, hoşgörüyle Yaklaş kendine İşte kendin, işte durgun suların aynası Seyret, gülümse ( İnanan İçin İlahi, Ağıtlar ve Türküler, s.123) Akın’ın şiirlerine de yansıyan en önemli özeliğinin temelinde annesini görmek mümkündür. Bir şair olarak okumayı küçük yaşlarda seviş, çocukluğunda kışları mangal başı gecelerini dondurulmuş bir resim olarak kalmamış, birçok şiirde canlılığını sürdürmüştür: 118
Page 1 and 2:
T.C. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL
Page 3 and 4:
Tezimizin konusunu belirleme aşama
Page 5 and 6:
TEŞEKKÜR Çalışmalarda ele alı
Page 7 and 8:
anne etkisi, ölüm, anneden ayrı
Page 9 and 10:
womb; missing to the childhood; the
Page 11 and 12:
İÇİNDEKİLER Ön Söz ..........
Page 13 and 14:
3.1.8. Kadının Annelik İle İdea
Page 15 and 16:
Tezimiz için veri ararken seçki-
Page 17 and 18:
yalvarışı, küçük kızına hal
Page 19 and 20:
Ulusal damga taşıyan bu dil varl
Page 21 and 22:
kısmen görürüz. Bu bağlamda ka
Page 23 and 24:
Problem: İnsan yaşamında ailenin
Page 25 and 26:
Önem: İnsan yaşamında ailenin v
Page 27 and 28:
Araştırma Modeli : Çalışmamız
Page 29 and 30:
I. BÖLÜM 1.1. CUMHURİYET DÖNEM
Page 31 and 32:
1.1.1. 1923- 1940 Dönemi 1.1.1.1.
Page 33 and 34:
1.1.1.2.1 Tasvirde Kalanlar (Gözle
Page 35 and 36:
1.1.1.2.4. Ülke Dertlerinin Hâlli
Page 37 and 38:
işçiliği gerektirdiğinin bilinc
Page 39 and 40:
Asaf Halet Çelebi, Cumhuriyet dön
Page 41 and 42:
toplumu sorunlarıyla anlatmıştı
Page 43 and 44:
aşında gelir. Toplumcu gerçekçi
Page 45 and 46:
Gülten Akın, Hasan Hüseyin, Özd
Page 47 and 48:
Sahir’in babası Şükrü Efendi)
Page 49 and 50:
“Annem çok ibadet eden dindar bi
Page 51 and 52:
Ahmet Haşim'in duygu dünyasını
Page 53 and 54:
Beyatlı’nın babası, annesinin
Page 55 and 56:
kendisinin daha sonra “basit ve
Page 57 and 58:
Samiha Ayverdi’nin kendine annesi
Page 59 and 60:
Şiirlerindeki o çocukluğa özlem
Page 61 and 62:
aşıma sandık kapağı düştü,
Page 63 and 64:
Yine sanatçılığını annesine b
Page 65 and 66:
manilerin özel bir yeri vardır. B
Page 67 and 68:
Sezai Karakoç, anne ve babasında
Page 69 and 70:
yazar. Bizim konumuzu da ilgilendir
Page 71 and 72:
Bir yazarın çocuğu her zaman yaz
Page 73 and 74:
III. BÖLÜM 3.1 . CUMHURİYET DÖN
Page 75 and 76:
Tecer’in “Annem” adlı şiiri
Page 77 and 78:
Ne sabah, ne öğle, ne akşamüst
Page 79 and 80: “Ölüler Günü” adlı şiirde
Page 81 and 82: Mırnavlar, Havlamalar… Anlıyoru
Page 83 and 84: Yum yum gözünü Nurlu bir düşe
Page 85 and 86: İşte ilk defa şehirde yalnızsı
Page 87 and 88: Celile Hanım, şaire ressamlık yo
Page 89 and 90: “Seni düşünürüm anamın koku
Page 91 and 92: Hapisliğimin on ikinci yılınday
Page 93 and 94: ve elleriniz tek bir el Kardeşleri
Page 95 and 96: Şiirde ölüm karşısında hayat
Page 97 and 98: Nâzım Hikmet’in Bursa’da yazd
Page 99 and 100: Baktım, üşümüş, saçları ıs
Page 101 and 102: Usanmadım, yorulmadım, çekinmedi
Page 103 and 104: Ninni dinleyecek yarın! Fakat, ben
Page 105 and 106: … Geçecek pembe akşam, altın
Page 107 and 108: hayatından izler taşır: kadere b
Page 109 and 110: Sizleri göreceğim geldi, iyi insa
Page 111 and 112: Anne temalı şiirlerine baktığı
Page 113 and 114: ir ilişki biçimi olarak verilmez.
Page 115 and 116: Çocuğun ayağı çıplak Çocuğu
Page 117 and 118: “edilgenlikle” ilişkilendirir.
Page 119 and 120: Çünkü sever babalar küçük kı
Page 121 and 122: Şairin, anneliğin fedakârlıklar
Page 123 and 124: Bu güz öleceğim. bütün işleri
Page 125 and 126: Çocukluğa geri dönüşleri içer
Page 127 and 128: Sevdiği insanların annenin, deden
Page 129: Beni eğitmek içinse Elini kullanm
Page 133 and 134: 3.1.2. Anne Rahmine Dönüş Arzusu
Page 135 and 136: “Anne Ne Yaptın” adlı şiirde
Page 137 and 138: 1. ve 2. Dünya Savaşları arasın
Page 139 and 140: koruyucu ortamını zorunluluktan t
Page 141 and 142: Beşikten başlayıp mezara uzanan,
Page 143 and 144: Ben tekrar sulardayım, Annemin gö
Page 145 and 146: insanlardan çok şey bekleme eğil
Page 147 and 148: Tarancı’da anne teması ile çoc
Page 149 and 150: yazdığı bu şiir, Saba’nın t
Page 151 and 152: Mezarı bilinmez eşim, Her bir şe
Page 153 and 154: Sizleri görüyorum, bahçemizdeki
Page 155 and 156: Hilmi diyor ki yeminler Bana çeşm
Page 157 and 158: Karartma geceleri ve lamba kavramla
Page 159 and 160: Yarı aydınlıkta, koridorda Aynad
Page 161 and 162: Ey sokaklarında yıllarca avare do
Page 163 and 164: Yani her direnişi çağdaş kızla
Page 165 and 166: Annemin gülüşü ve bir arka bah
Page 167 and 168: Rüzgârın uzak kırlardan Getirdi
Page 169 and 170: Çatılar göçmüş; Uzak konuşma
Page 171 and 172: Kızımın sesi “anne” diyen
Page 173 and 174: Bu bölümde inceleyeceğimiz Nâz
Page 175 and 176: Özellikle Celile Hanım’ı doğr
Page 177 and 178: 164 Ve Cuma günü pederimle gelmen
Page 179 and 180: Ben vakitten evveli ihtiyarlayan, S
Page 181 and 182:
yaşına geldiğinde annesinin Fili
Page 183 and 184:
Fatma Zehra Hanım da Arif Nihat’
Page 185 and 186:
Daha kızdım, ki gizliden gizli, S
Page 187 and 188:
İşte Arif Nihat Asya’nın annes
Page 189 and 190:
“Yatsın, diyerek, bâri, bu akş
Page 191 and 192:
Asya’nın “Anneme” adlı şii
Page 193 and 194:
Onu da, onu da, onu da tattı… Ka
Page 195 and 196:
Hayat! Ömrüm boyunca bana sunduğ
Page 197 and 198:
Karanlık bir odaya sızan bir ış
Page 199 and 200:
Bu eserleri şairin sanatının da
Page 201 and 202:
ulur. Güler yüzlü bir hayal, tit
Page 203 and 204:
İşte bu hayallerin karıştığı
Page 205 and 206:
Daha Galatasaray'da öğrenci iken
Page 207 and 208:
Haşim'in "O" adlı şiiri annesind
Page 209 and 210:
Zulmette neler hissederek korku duy
Page 211 and 212:
"Titrek, karışık, hasta, hayali,
Page 213 and 214:
Çöllerde kalan bir küçücük ma
Page 215 and 216:
şair: İşte böyle aylı gecelerd
Page 217 and 218:
mükedder, eski, perişan, pürhis,
Page 219 and 220:
Kaybolan zamanın yakalanışı ann
Page 221 and 222:
Yahya Kemal ile annesi arasında ar
Page 223 and 224:
"Yahya Kemal'deki ölüm düşünce
Page 225 and 226:
Geçtikçe bembeyaz gezinenler üç
Page 227 and 228:
Kısakürek’in ilk şiirlerindeki
Page 229 and 230:
daha sonra göreceğimiz biçimde
Page 231 and 232:
Bu bağlamda Kısakürek’in şiir
Page 233 and 234:
ebedî hayatı arzular. Bu bakımda
Page 235 and 236:
Asya, Anne II adlı şiirde annesin
Page 237 and 238:
Geçmişe dalarak, Havvâ Ana’nı
Page 239 and 240:
Dağıldı odamda fani kaderim, Kad
Page 241 and 242:
Ah, bütün sevdiklerim, bütün ka
Page 243 and 244:
Ölüler bilebilsem gittiğiniz yer
Page 245 and 246:
Anne temasının ölüm temasıyla
Page 247 and 248:
Babamın yattığı Küçüksu, Ana
Page 249 and 250:
Pul pul dönüyor şekiller pul pul
Page 251 and 252:
imgeleri de çözülür. Annesi öl
Page 253 and 254:
Karakoç “Balkon” adlı şiirde
Page 255 and 256:
Bir hüzün şarkısı tutturur gid
Page 257 and 258:
“beni yazın ta içine çağıran
Page 259 and 260:
Bir halk türküsüne gül olan ses
Page 261 and 262:
imgeler, Yavuz’un özgün nitelik
Page 263 and 264:
Annem yok artık. Beni düşünen k
Page 265 and 266:
Ve çılgınca yaramaz, beyni boş
Page 267 and 268:
Ama onun umutlar benim de umutları
Page 269 and 270:
Şiirde geçen giden zamanın ardı
Page 271 and 272:
içtenliktedir şiir. İlk aşkın,
Page 273 and 274:
Behramoğlu gerçekleri yaşanan ha
Page 275 and 276:
Gece bir örtü olsun anılardan Ka
Page 277 and 278:
Bağdat'ta bulunduğu ve on iki ya
Page 279 and 280:
"Melâl-i hasret ü gurbetle ufk-ı
Page 281 and 282:
Yani Haşim için kadın, her durum
Page 283 and 284:
Şair, bu şiirinde yüklendiği to
Page 285 and 286:
Nâzım Hikmet, Piraye’yi gideray
Page 287 and 288:
üyük kavgamda beraber dövüştü
Page 289 and 290:
276 “Ve günlerden bir gün, 1948
Page 291 and 292:
Anan, ayrıldık bir sabah Anan, on
Page 293 and 294:
“Seni düşünürüm anamın koku
Page 295 and 296:
282 revirden çıkmıştı. Nâzım
Page 297 and 298:
senin en basit hünerin; yine en ba
Page 299 and 300:
( Yaşasın hürriyet adalet şark
Page 301 and 302:
Bedbaht, senin canlı mıdır, cans
Page 303 and 304:
Şairin sevgilide anne özellikleri
Page 305 and 306:
Şair, neredeyse tüm hayatı boyun
Page 307 and 308:
Üzerinden eksik olmasın Ölmüş
Page 309 and 310:
Bazen yüzüne dalar kalırım, nem
Page 311 and 312:
Cahit Sıtkı da mektuplarında Ziy
Page 313 and 314:
Nefes almak, akşam, iş bitince,
Page 315 and 316:
sevgili bu şiirde tek başına bir
Page 317 and 318:
kaygılı, dostça çınıltılı,
Page 319 and 320:
Sol elim yanımda Hafif yumuk, Sağ
Page 321 and 322:
yaşadığı bohem hayatın etkisi
Page 323 and 324:
Ben ki toz kanatlı bir kelebeğim,
Page 325 and 326:
“- Ne o başındaki şey?.. - Ne
Page 327 and 328:
Kaldırımlar bir sembolik değer t
Page 329 and 330:
Ateş beni yıkayan, yuyan, emziren
Page 331 and 332:
Bir asâ kes bana ihtiyar ağaç! A
Page 333 and 334:
Kalıp değil bir fikir… Elmas so
Page 335 and 336:
322 ".... Anneannem;.... Aksaray'da
Page 337 and 338:
Mediha Hanım hem mizacı, hem davr
Page 339 and 340:
İşte bu iki zıt karakterli insan
Page 341 and 342:
Annesinin sanatçıyı etkilediği
Page 343 and 344:
330 gösteren bir kadında cazibe d
Page 345 and 346:
Necip Fazıl'ı yanlarında götür
Page 347 and 348:
334 ve uçarı oluşuna bağlayarak
Page 349 and 350:
Artık gözlerini uyku süzüyor; U
Page 351 and 352:
Çocuklar çember çevirsin Ölürk
Page 353 and 354:
Her kadın acıma anıtı bir anne
Page 355 and 356:
Şiirde karşımıza çıkan anne,
Page 357 and 358:
Göğsüme siyah bir gül takacağ
Page 359 and 360:
Yankı yapan kutlu kadın muştu sa
Page 361 and 362:
Şair, “Meryem” imajını yapt
Page 363 and 364:
Soygunda soyulmamayı Uçaklardan d
Page 365 and 366:
temelini oluşturur. Şiirdeki gül
Page 367 and 368:
Sonra güller ezildi aynalarsa devr
Page 369 and 370:
Dağıldı kalelerin önündeki ask
Page 371 and 372:
Parmakların gerisinde Başları ö
Page 373 and 374:
oğluna ilk dini ve millî öğüd
Page 375 and 376:
oyutunu oluşturan din, en önemli
Page 377 and 378:
Nakiye Hanım'ın karakterine tesir
Page 379 and 380:
Beyatlı Üsküp’le başlayan şe
Page 381 and 382:
yedinci Bap, “1922 Ağustos ayı
Page 383 and 384:
Vatanına hizmet et Vatan için kan
Page 385 and 386:
“Hasan”ı isterim senden Allah
Page 387 and 388:
“Ayın altında kağnılar gidiyo
Page 389 and 390:
Nâzım Hikmet’in bu şiirinde be
Page 391 and 392:
Gecenin içinde rüzgâr. Hatırala
Page 393 and 394:
Sizi de bir ana doğurmadı mı? An
Page 395 and 396:
Meryem ana analardan bir ana Meryem
Page 397 and 398:
kullandığı ve Anadolu’nun duru
Page 399 and 400:
Bebeler( kızı, oğlu) Gezer ağla
Page 401 and 402:
Yandı ağaçların hepsi. (Mayıs
Page 403 and 404:
Küçücük bir yara o saf alnında
Page 405 and 406:
tipinin bazı şiirlerde devam etti
Page 407 and 408:
Kartaldı babam, “Hümâ” demi
Page 409 and 410:
Daha önce de belirttiğimiz gibi A
Page 411 and 412:
Yine “Yorgunlar” adlı şiirind
Page 413 and 414:
Dünyalara sığamam Sığamam oğu
Page 415 and 416:
Ellerini görsem oğlumun Uzun esme
Page 417 and 418:
Beş yıldır beş uzun yıldır (D
Page 419 and 420:
… Önce beni çiğner, diyordu Ol
Page 421 and 422:
Gülten Akın, evlat sevgisi ile ü
Page 423 and 424:
Beton gölgeler bağışlayan Bunca
Page 425 and 426:
412 merdivenlerin dibine yığılm
Page 427 and 428:
Gülten Akın’ın “Kuş Uçsa G
Page 429 and 430:
Yazıldı Selim nüfus kütüğüne
Page 431 and 432:
Attım. Boyalar ne işe yarayabilir
Page 433 and 434:
Solgun daha solgun daha solgun Uçu
Page 435 and 436:
Geldik sonra Büyük kentlerin kap
Page 437 and 438:
İtiyorlar gidiyoruz yokuşlara ko
Page 439 and 440:
Gülten Akın’ın şiirlerinde ka
Page 441 and 442:
Yaratıcılık, bir başkaldırı o
Page 443 and 444:
Hayatları bir ölümce yağma edil
Page 445 and 446:
Sisten değil Aydınlıktan (X. Gü
Page 447 and 448:
Deve yüzünün konukluğunda Baba
Page 449 and 450:
Batı bu karanlık grevin gözcüle
Page 451 and 452:
Kuş bitirdi tarlamı … Kahrolun
Page 453 and 454:
Karakoç, toplumsal içerikli şiir
Page 455 and 456:
Filistin’in ekmek sepetleri Anne
Page 457 and 458:
Bütün saatler Tırak deyip durdu
Page 459 and 460:
Kabartmalaşıyordu İçinde yavaş
Page 461 and 462:
Gök gök olacak Yer yer olacak Ve
Page 463 and 464:
Diriliş düşüncesi içinde imges
Page 465 and 466:
Hurmadan bir kentin sesini duyan Me
Page 467 and 468:
Dirilişin fark ettirdiği güzelli
Page 469 and 470:
Doğum öyle inanılmazdır ki insa
Page 471 and 472:
Ataol Behramoğlu da anne temasın
Page 473 and 474:
Bulaşığı yıka, yemeği pişir,
Page 475 and 476:
Şair annenin yaşamak kaygısı il
Page 477 and 478:
Gece gündüz dolaşırım tenhalar
Page 479 and 480:
Baban yiğit bir oğluydu halkını
Page 481 and 482:
Türkiye, özgün yurdum, güzel yu
Page 483 and 484:
Behramoğlu, toplumun bakış açı
Page 485 and 486:
Şiirdeki genç, annesinin ölümü
Page 487 and 488:
Arif Nihat Asya, Ziya Osman Saba, G
Page 489 and 490:
özelliklerini annesine ve annesini
Page 491 and 492:
elleğe geçirme, bellektekini ayı
Page 493 and 494:
teması başka temalarla da bütün
Page 495 and 496:
Berk, İlhan, Uzun Bir Adam, 2. Bas
Page 497 and 498:
Karakoç Sezai, Gün Doğmadan, 6.
Page 499 and 500:
Ünaydın, Ruşen Eşref, Diyorlar
show all

CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİRİNDE ANNE

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?