CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİRİNDE ANNE

Bu soluk renkli, münkesir, ebkem,
Bu hayali tanır mısın, acebâ?..
Dest-i bî-rahm lehv ü lu'bunla,
Kırdığın, sonra attığın, ey mâh!
189
0, benim aşkımın hayâlidir, âh!...
( Hayâl-i Aşkım, Ahmet Haşim Yaşamı, Kişiliği, Sanatı,
Seçme Şiirleri , s.34)
Haşim’in bu şiirde kullandığı sarı, karanlık, inleyen, susmuş, soluk, güçsüz,
yar, aşk, rûh, hayâl, çehre, semâ, gam, ay, çiçek, Zühre (yıldız) ,hazân, altın gibi
isim ve sıfatlar sonraki şiirlerinde de çok geçer. Ancak dikkate değer diğer bir nokta
sonraki anne temalı şiirlerde burada kullanılan sözcüklerin annesi için de
kullanılmasıdır. Bu ilk şiirine kadar uzanan bu tabloda ortaya çıkan, annesi ile ilgili
duyguları doğrudan belirtilmese de bu duyguların yönlendirici olmasıdır. Öyle ki bu
şiirde geçen şaire solmuş bir çiçek sunan hayal şiirde belirtilen aşkının hayali ile
karışır. Haşim’in yaşamına döndüğümüzde anne etkisi bir kez daha ortaya çıkar.
Haşim ve annesi birbirlerine çok düşkündürler. Baba ikisine karşı da ilgisizdir.
Haşim en başından beri onunla sürekli, sevgi ve şefkatle ilgilenen annesinin
yanındadır. “Haşim, çocukluğunda annesini hem bir anne, hem de bir kadın gibi
sevmiş ve bu duygu bilinçaltına itilmiştir. Şiirlerinde babasından hiç söz açmaması,
fakat annesini sık sık anması bunun belirtilerinden biridir. (Tam, Freud’un libido ve
oedipus complexe’i kuramına uygun bir durum) Elbette, Haşim henüz bunun
bilincine varmış değildir. Ama sevgili deyince çokluk hatırına annesi gelmektedir.
Unutamadığı annesinin hayali ile gerçekleştiremediği aşkının hayalini birbirine
karıştırması da bundandır...” 82
82-Asım Bezirci, a.g.e.,s.41.