CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİRİNDE ANNE

Anne karnı güvenlidir, ılık ve yumuşaktır. Orada açlık, susuzluk; acı,
yarışma, koşuşturma, rakip yoktur. Yani bebeğin lehine müthiş bir denge ortamı
vardır. Ve doğum gerçekleşir. Bu, dengenin bozulduğu andır. Çünkü artık hiçbir şey
anne karnındaki gibi değildir. İşte Cahit Sıtkı da bu şiirinde yarattığı anne imgesinde
güveni, yalnızlıktan korunmayı, adalet duygusunu toplar ve bu duyguların gerçek
dünyada olmadığını vurgular. Yani hayattaki dengesizlikler yazdırmıştır bu şiiri. Bu
nedenle şair, belki de cevapları bile bile annesini sorgulamaya devam eder. Annenin
sorgulanışı normal hayat düzeninin de sorgulanışı olarak yer yer genelleşir.
Bu durumda şairin diğer eserlerinde görülen ölüm bir sorunsal olarak
belirmez. “Tam tersine ölümü anması tek sorunsalının yaşamak olmasındandır.” 63
Şairin bu durumunu “Ölmek İstemeyen Adam” adlı şiirinde de açıkça görürüz.
Ölmek İstemeyen Adamdı;
Ellerini koparamadılar
Güneşte kızarmış elma dalından;
Yoldan çeviremediler
Gölgeli asfaltta uçan ayaklarını
(Ölmek İstemeyen Adam, Otuz Beş Yaş Bütün Şiirleri, s. 88)
Yaşamak temel sorunsaldır şairde. Bu nedenle gerçek yaşamda gördüğü
olumsuzluklardan, içindeki güvensizlik ve yalnızlıktan da kaçmak ister. Elbette
istediği kendince bir yaşamdır. Ancak o da zaman zaman çaresiz kalır. İşte çaresiz
kaldığında anne rahmine ya da anne kucağına dönüş arzusu bundandır. İçindeki bu
gelgitleri somutlaştıran “Korkulu Köprü” adlı şiirde şair, yaşam- ölüm arasındaki
felsefi boyutu da gösterir:
63- Ahmet Oktay, Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı, Kültür Bakanlığı Yay.,Ankara 1993, s.1288.
127