CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİRİNDE ANNE

1. ve 2. Dünya Savaşları arasında gençlik dönemini yaşayan şairin üzerinde
toplumsal durumun da etkisi muhakkaktır. Ancak Cahit Sıtkı bu şiirde olduğu gibi
toplumsal olayların etkisini bireysel acılanmalara gizlemiştir.
Genellikle sosyal temalara değinmeyen şair, bu eserinde içinde bulunulan
sosyal ortamın olumsuzluğundan etkilenen karamsar bir tablo çizer. Şair bu tabloyu
görüntüde anneye karşı sitemkâr hatta isyankâr bir sorgulama ile çizer. Şiirde doğum
ile başlayan hayattaki olumsuz her şeyle mücadele ediş ve dünya hayatı ile beraber
hayatta ödenecek ağır bedellerden neredeyse nefret ediş konu edilir. Şair anne
karnındaki saadeti yaşamdaki en üstün mevkilere tercih eder. O iyimser, mutlu, güzel
olan şeyleri göstermek ister; ama zıddıyla… Yaşamı “Otuz Beş Yaş” şiirinde olduğu
gibi ölümle; “Anne, Ne Yaptın?” adlı şiirindeki isyankâr tavır da tersi duyguları
anımsatmaktadır.
Cahit Sıtkı bu dünyanın beklentileri ve hayalleri dışında farklı kendince olan
bir boyutu yaşar. Örneğin “Hareket” adlı şiiri hayattan beklentisini yansıtır:
Müzeden hoşlanmam,
Mezarlıkta işim olmaz,
Çarşı Pazar dururken,
Nerde hareket ben orda.
Yolda olmalıyım yolda !
Yeni bir zafer attığım her adım.
Vapur mu tren mi kalkmalı
Ben biner binmez.
(Hareket, Otuz Beş Yaş Bütün Şiirleri, s.163)
124