CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİRİNDE ANNE

Ben ki toz kanatlı bir kelebeğim,
Minicik gövdeme yüklü Kafdağı,
Bir zerreciğim ki, Arş’a gebeyim,
Dev sancılarımın budur kaynağı!
Çile şairin kendi beni, eşya, maddi ve manevi âlem, kâinat ile hesaplaşmasını
özetler. Bu hesaplaşma sırasında çektiği çile tanrıyı aramak, mutlak gerçeğe ulaşmak
içindir.
Kısakürek, çözüm bulamadığı sorunları aydınlatmak için “yedinci kat gök”
“annesinin duası” “bir asa”ya başvurur. Tasavvufi anlam taşıyan bu unsurlar, şairin
aslında Tanrı’dan yardım beklediğini, ona sığınma arzusunda olduğunu ifade eder.
Kısakürek, tasavvufun özünde yatan tanrıyı arama bulma uğraşını ve bu konuda
yaşadığı psikolojik sıkıntıları da anlatır. Şair, özgün ve duygu değeri taşıyan
imgelerle yaşadığı çileyi betimler. Anne bu keşmekeşin içinden çıkmak için
başvurduğu güvenilir kaynak olarak ortaya çıkar.
Şair, Sanat adlı şiirindeki “Anladım işi, sanat Allah’ı aramakmış; Marifet bu,
gerisi yalnız çelik çomakmış…” dizelerindeki gerçeğe ulaşmak için anneyi Allah’ın
rahmetine kavuşmuş kâmil insanlardan biri olarak algılar.
Şairin genel anlamda şiirleri İslam mistizminin etkisi altındadır. Dinî
düşünceler, eserlerinde soyut bir içerik kazanarak karşımıza çıkar. Şaire göre şiir
sanatının iki unsuru vardır: “his” ve “fikir”. Şair, şiirlerinde hayatın amacını da
sorgular. Kısakürek, insanın Tanrı’yı araması, bulması ve tanıması için dünyaya
geldiğini savunur. İnsana bu bağlamda değer veren şair, insanı ele alırken İslam
mistizmini bırakmaz. Ona göre insanın ölümsüzlüğe kavuşabilmesi için nefsiyle
mücadele etmesi gerekir. Ruhun terbiyesi insanı Tanrı’ya yakınlaştıracaktır.
Şairin yarattığı özgün imgelerdeki mistik öğelerin etkisi tüm şiire yayılır. Bu
etki şaire özgü kozmik bir atmosfere götürür. Şairin içinde bulunduğu bu kozmik
310