CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİRİNDE ANNE

Ben de han’ım, ben de sultan…
Veliahdım, gölgem olsun!
(Vasiyet, Bütün Eserleri, Şiirler: 4, s. 21)
Arif Nihat’ın “Vasiyet” adlı şiirine yansıyan değer yargılarının başında anne
sevgisi gelir. Son yolculuğunda onu karşılayacak kişinin annesi olmasını istemesi
şairin annesinde dokunulmamış, saf ve temiz kalan duyguları bulmasındandır. Şair
“Yılan” adlı şiirde dünyadaki yalanlara ve kötülüklere karşıt annenin saflığını ve
temizliğini öne çıkarır. Şiirde anne karnının korunaklı, yalıtılmış, tüm
olumsuzluklardan arınmış yönü vurgulanırken hayat ve insanlık olumsuzlanır. Dört
dizeden oluşan bu kısa şiirde özdeyiş niteliğindeki dizeler ana düşünceyi verir. Yılan
sözcüğünün yarattığı çağrışımla insanların kötülükleri somutlaştırılır. Doğumla
birlikte dünya ile tanışma kötülükleri de beraberinde getirecektir. Bu bağlamda “ana”
“iyilik, kötülüklerinden arınmışlık, temizlik ve saflık” belirten duygu değeriyle öne
çıkar:
Dünyâda yılan ıslığıdır ıslığımız…
Aylarca, derinlerinde sakladığımız,
İnsan diye beslemişti karnında bizi;
Doğduk… anamızda kaldı insanlığımız!
(Yılan, Bütün Eserleri Şiirler: , s. 233)
Doğumla beraber başlayan kirlenmişliği, dünyadaki kötülükleri yine Habil’le
Kabil adlı şiirde de değinen şair, Havva Ana ile dünyanın ve hayatın başından beri
aynı düzende olduğunu imler:
223