CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİRİNDE ANNE

İşte bu hayallerin karıştığı şiirlerden biri de Mecmua-yi Edebiye’de, 7 Haziran
1317/20 Haziran 1901’de basılan “Gurûb” adlı eserdir. Şiirde anlatılan tabloda
gün batımı elbette annenin ölümünü simgeler:
Şimdi rûhum bu şems-i muhtazırın
In'ikâsât-ı nur-ı zerdiyle,
Titreyip ağlayan bu deryânın
Piş-i emvâc-ı nâle-dârında
Böyle bin muhtazır, perâkende,
Hâtıratın tezekkürâtiyle
Ağlıyor derbeder, hazin, hâsir!..
(Gurûb, Ahmet Haşim Yaşamı, Kişiliği, Sanatı, Seçme Şiirleri, s.41)
Aşiyân dergisinde 11 Eylül 1324'de (1908) yayımlanan “Hi1â1-i Semen”
şiirinde şairin annesiyle ilişkisi dolaysız olarak ortaya konmaktadır. Haşim, bu şiirinde
çocukluk günlerini anlatmakta, annesinin ölümüyle içine yuvarlandığı boşluğu
belirtmektedir. Bu yanıyla ‘Hilâ1-i Semen’ Şi'r-i Kamer'e bağlanmaktadır.
Doğrudan anne etkisinden söz edebileceğimiz diğer bir şiir de
“Akşamlarım”dır. Annesinin anısını yine doğa betimlemeleri eşliğinde veren şair
kendi duygularını kendi yarattığı doğa durumlarıyla somutlaştırır. Burada annesi ile
çıktığı akşam gezintilerinin etkisi göze çarpar. Gök, deniz, hava annesi ile doludur
ve şair kendisi gibi üzgün doğadan ses bekler.
Sema, senin o zaman mâteminle, hüznünle,
Deniz, senin o zaman hatıranla mâlîdir.
Havada son nefesin ye's-i rûhu hâkîdir,
190