CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİRİNDE ANNE

Bir asâ kes bana ihtiyar ağaç!
Annemin duası, düş de perde ol
Hapishanede bulunduğu zamanları anlatan şiirinde koğuşunu anne rahmine
benzetir. Bir doğumun gerçekleşmesi gibi bu koğuştan çıkarken yeni bir hayatın
başlayacağını söyler. Anne rahminin kutsallığını “karanlığında nur” zıtlığı ile belirtir.
Necip Fazıl “Zından’dan Mehmed’e Mektup” adlı şiirde, tutsaklığın acısını, kendi
üzerinde tutmayıp, bütün insanlığa, kaderin bütün bütün mahkûm kurbanlarına
yayabilen bir üstünlük göstermiştir.
Ana rahmi zâhir şu bizim koğuş;
Karanlığında nur, yeniden doğuş…
Sesler duymaktayım: Devran ve boğuş!
Sen bir devsin, yükü ağırdı devin,
Kalk ayağa, dimdik doğrul ve sevin!
Şair, 1983 tarihli “Hâtıra” adlı şiirinde hayatının son zamanlarında metafizik
ürpertiyi yoğunlaştırdığı “anne” imgesini kaybetmekte olduğu değerleri anlatmak
için kullanır. İki dizelik bu şiirde kopuşları, unutuşları, ayrılıkları ve ölümü
çağrıştıran ifade gücü Türkçeyi yitirilmekte olduğunu söyleyerek çağrıştırır:
Renk renk hâtıralarım oda oda silindi;
Anne kokan bir Türkçem vardı, o da silindi.(1983)
(Hâtıra, Çile, s.373)
318