CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİRİNDE ANNE

3.1.2. Anne Rahmine Dönüş Arzusu
Türk Edebiyatının en önemli şairlerinden Cahit Sıtkı, şiirlerinde anne
temasına sıkça yer verir. Anne temasını işlediği şiirlerin içinde bir alt tema “anneye –
anne rahmine dönüş” arzusu yer alır. Bu tema belli kavramlar üzerinde gözlenebilir.
Bu kavramların başında yalnızlık gelmektedir. Şiirlerde geçen bir sembol olarak
beliren deniz de bu bağlamda anneyi sembolize eder. Bu tema etrafında ele
aldığımız, yaşam-ölüm zıtlığı da anne rahminin yeniden ikamesi olarak
tasarlanmıştır. Kısacası bu bölümdeki şiirlerde “anneye geri dönüş arzusu” bir alt
metin oluşturan anlam değerleri taşır.
Ölüm ve fanilik temalarını işleyen Cahit Sıtkı Tarancı’nın bu temalı
şiirlerinde genellikle görülen karamsar bakış açısı “Anne Ne Yaptın” adlı şiirinde de
görülür. Kanımızca şairin çocukluk yıllarında annesinden ayrı kalışın etkisiyle o
yalnızlık, güvensizlik duygusu bu şiirde adeta içselleşmiş olarak karşımıza çıkar.
Şiirin bütününde annesi ile dertleşen şair, içinde yaşadığı ortamdan mutlu
değildir. Doğal olarak bu memnuniyetsizlik onu başka dünya arayışlarına itmiştir.
Böyle bir ruh hali içinde şair, ya mükemmel bir dünya hayal edecek ya da geçmişe
sığınacaktır.
120
Şair yaşadığı hayattan duyduğu memnuniyetsizliği dile getirdiği Kız
kardeşine yazdığı 27.11.1932 tarihli mektubunda şöyle der:
“Bu dünyadan, bu dünya insanlarından bazen o kadar nefret ediyorum
ki çıkıp gitmek için bir kapı arıyorum ve emin ol ki aradığım kapıyı bulduğum
gün asla tereddüt etmeden o kapıyı açıp gideceğim, başka âlemlere, başka
insanların yanına, her halde bu dünyaya hiç benzemeyen bir dünyaya... Öyle
parlak bir mazim olmadığı halde, yine eski zamana, mesela çocukluğuma
rücu etmek isterdim.” 58
58- Cahit Sıtkı Tarancı, Evime ve Nihal’e Mektuplar, Hazırlayan: İnci Enginün, Türk Dil Kurumu
Yay. , Ankara 1989, s.53.