CUMHURİYET DÖNEMİ ŞİİRİNDE ANNE

191
Akar sular, dereler son nida-yi ye'sinle.
(Akşamlarım, Ahmet Haşim Yaşamı, Kişiliği, Sanatı, Seçme Şiirleri,
s.126)
Hayâl-i Aşkım, Hilâl-i Semen, Gurûb, Akşamlarım adlı şiirlerde dolaylı
olarak söz edilen anne, Şi’r-i Kamer’lerde doğrudan söz edilen anneye bırakacaktır
yerini. Haşim’in şiirlerini besleyen imge ve temlerin başında olan anne bundan sonra
da etkili olmaya devam edecektir.
Haşim çocukluğundaki derin hüzünlü ve karamsar duygularını ve annesini
“Çıktığım Geceler" , "O" ,"Sensiz", "Hazân" ve "Hasta İken" adlı şiirlerinde
doğrudan dile getirmiştir. Şi’r-i Kamer’de yer alan bu eserlerde annesi, çocukluğu ve
Dicle üzerinde yoğunlaşması annesinin zaman zaman belirginleşip zaman zaman
belirsizce hissettirilmesi söz konusudur. Aslında bu şiirler daha sonraki şiirlerinin
temelini oluşturur. Çünkü biz bu şiirlerde Haşim’in geçmişinde yaşadığı olayların
onda bıraktığı derin izlerin, yaraların nasıl su yüzüne çıktığını buluruz.
Bu şiirlerdeki baş motifler “çocuk” ve “hasta kadın”dır. Dicle nehrinin
kıyıları gibi somut bir mekânda akşam güneşinin, gecenin rengi ile anne çocuk
arasındaki bağ ortaya çıkar. “hastalık” da anneyi ve çocuğu hüzünlü yapan baş
etkendir. “Zaten, anne temi ,’Şi’r-i Kamer’deki dokuz şiir ve üç mısralık bölümde de
yer edinmiştir. Anne bir şahıs kadrosu kimliğinde, çocuk (ki Ahmet Haşim’in kendisi)
Dicle Nehri, çöl, akşam ve doğması beklenen ay, bu şiirde değişmeyen varlıklardır.
Şiirdeki ‘Sahilleri sessiz dolaşan o hasta hayal, o kadına bir teselli nuru taşır’
ifadeleri, annesi olan o hasta kadının, Dicle sahilinde ayın doğuşuyla teselli
bulacağını, belki de bir ümidini işaret etmektedir.” 83
83- Ertuğrul Aydın, Yazar Ve Şairlerde Anne (F)Aktörü, Türk Edebiyatı Dergisi, Temmuz 2007, s.32.