20.03.2018 Views

Ser de Imagen y de Signos Abordajes del Patrimonio Cultural. Editado por el Doctorado en Patrimonio Cultural de la Universidad Latinoamerican

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

P<strong>la</strong>za V<strong>en</strong>ezu<strong>el</strong>a: Paisaje <strong>de</strong>l Tiempo<br />

<strong>el</strong> tejido urbano don<strong>de</strong> los ciudadanos se congregan para c<strong>el</strong>ebraciones <strong>de</strong> todo tipo:<br />

r<strong>el</strong>igiosas, políticas, o comerciales. La incursión <strong>de</strong>l vehículo automotor <strong>en</strong> <strong>el</strong> siglo XX,<br />

causa gran impacto <strong>en</strong> <strong>la</strong> configuración <strong>de</strong> <strong>la</strong>s ciuda<strong>de</strong>s, cambia su morfología, ac<strong>el</strong>era<br />

sus tiempos y rep<strong>la</strong>ntea <strong>la</strong>s r<strong>el</strong>aciones espaciales. Estos cambios <strong>en</strong> los patrones<br />

exist<strong>en</strong>tes hasta ese mom<strong>en</strong>to, g<strong>en</strong>eran <strong>la</strong> aparición <strong>de</strong> nuevas tipologías espaciales,<br />

don<strong>de</strong> este concepto <strong>de</strong> p<strong>la</strong>za se amplía al <strong>de</strong> “rotonda” , 2 espacio cinético, <strong>de</strong> paso<br />

y no <strong>de</strong> estancia. Para Pascual (2009) a partir <strong>de</strong> <strong>la</strong> Revolución Industrial, aparece un<br />

nuevo concepto que se suma <strong>la</strong> a “i<strong>de</strong>a” <strong>de</strong> p<strong>la</strong>za y que se <strong>de</strong>fine como articu<strong>la</strong>dor <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong>s gran<strong>de</strong>s av<strong>en</strong>idas que forman <strong>la</strong>s ciuda<strong>de</strong>s ocupadas <strong>por</strong> <strong>el</strong> automóvil.<br />

Estos nuevos espacios públicos se conviert<strong>en</strong> <strong>en</strong> parte im<strong>por</strong>tante <strong>de</strong>l paisaje urbano,<br />

originados para respon<strong>de</strong>r a un problema vial <strong>de</strong>vi<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> c<strong>en</strong>tros <strong>de</strong> refer<strong>en</strong>cia y<br />

valor simbólico.<br />

Su reconocimi<strong>en</strong>to como valor patrimonial, se inscribe <strong>en</strong> <strong>la</strong> ampliación <strong>de</strong> los<br />

conceptos sobre <strong>el</strong> patrimonio cultural que supera a los tradicionales, <strong>de</strong> “monum<strong>en</strong>to”<br />

o “edificio” para incor<strong>por</strong>ar criterios más amplios que abarcan conjuntos, c<strong>en</strong>tros<br />

históricos, paisajes históricos urbanos, etc. La UNESCO <strong>en</strong> <strong>el</strong> año (2005), convoca<br />

<strong>en</strong> Vi<strong>en</strong>a una reunión internacional, don<strong>de</strong> se produce un docum<strong>en</strong>to l<strong>la</strong>mado<br />

“Memorando <strong>de</strong> Vi<strong>en</strong>a” UNESCO (2005) <strong>en</strong> <strong>el</strong> cual se<br />

…supera <strong>la</strong> i<strong>de</strong>a <strong>de</strong>l edificio <strong>en</strong> si, para consi<strong>de</strong>rar <strong>el</strong> lugar, <strong>el</strong> perfil <strong>de</strong> <strong>la</strong> ciudad, los ejes<br />

visuales, <strong>la</strong>s líneas y tipos <strong>de</strong> edificios, los espacios abiertos, <strong>la</strong> topografía, <strong>la</strong> vegetación y<br />

todas <strong>la</strong>s infraestructuras, incluso <strong>la</strong>s <strong>de</strong> m<strong>en</strong>or tamaño”. (UNESCO 2005, p.1)<br />

La v<strong>el</strong>ocidad <strong>de</strong>l crecimi<strong>en</strong>to <strong>de</strong> <strong>la</strong>s ciuda<strong>de</strong>s <strong>en</strong> <strong>el</strong> siglo XX, hace que <strong>la</strong> <strong>de</strong>finición<br />

<strong>de</strong> patrimonio sea un concepto dinámico, cambiante y <strong>en</strong> continua construcción.<br />

Apoyándonos <strong>en</strong> estos criterios se podría consi<strong>de</strong>rar que existe un patrimonio <strong>en</strong><br />

perman<strong>en</strong>te gestación, <strong>en</strong> <strong>el</strong> cual se pue<strong>de</strong>n incluir <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>la</strong>s obras <strong>de</strong> <strong>la</strong> Mo<strong>de</strong>rnidad<br />

hasta <strong>la</strong>s <strong>de</strong> reci<strong>en</strong>tes factura como un posible patrimonio futuro y <strong>en</strong>t<strong>en</strong>di<strong>en</strong>do que<br />

finalm<strong>en</strong>te, los bi<strong>en</strong>es patrimoniales sólo los consolida <strong>el</strong> tiempo. Este legado se<br />

realiza <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>la</strong> actualidad consci<strong>en</strong>te y evolutiva a <strong>la</strong>s futuras g<strong>en</strong>eraciones. Realidad<br />

contemp<strong>la</strong>da, asimismo, <strong>en</strong> <strong>el</strong> “Memorando <strong>de</strong> Vi<strong>en</strong>a” UNESCO (2005) cuando <strong>de</strong>fine:<br />

El paisaje histórico urbano es <strong>el</strong> reflejo <strong>de</strong> continuos cambios <strong>de</strong> uso, <strong>de</strong> estructuras<br />

sociales, <strong>de</strong> contextos políticos y <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo económico, que se manifiestan a través <strong>de</strong><br />

distintas interv<strong>en</strong>ciones <strong>de</strong> todo tipo. No se <strong>de</strong>be sustituir un estilo <strong>por</strong> otro, ambos <strong>de</strong>b<strong>en</strong><br />

convivir, como reflejo <strong>de</strong> ese <strong>de</strong>v<strong>en</strong>ir. El paisaje histórico ha mo<strong>de</strong><strong>la</strong>do <strong>la</strong> sociedad actual y<br />

ti<strong>en</strong>e gran valor para compr<strong>en</strong><strong>de</strong>r como vivimos. (p.1)<br />

Caracas es ejemplo <strong>de</strong> <strong>la</strong>s ciuda<strong>de</strong>s <strong>en</strong> expansión ac<strong>el</strong>erada a mediados <strong>de</strong>l siglo XX,<br />

*<br />

2. Para efectos <strong>de</strong> este trabajo <strong>de</strong> asume <strong>la</strong> <strong>de</strong>finición <strong>de</strong> “rotonda” según <strong>la</strong> acepción <strong>de</strong>l Diccionario <strong>de</strong> <strong>la</strong> Real Aca<strong>de</strong>mia:<br />

(<strong>de</strong>l it. rotonda) 1.Templo, edificio o sa<strong>la</strong> <strong>de</strong> p<strong>la</strong>nta circu<strong>la</strong>r 2.P<strong>la</strong>za circu<strong>la</strong>r (DRAE)<br />

56

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!