Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius

krijgsgevangenen opgenomen, waaronder ook Joodse. Na de bevrijding logeerden Canadese
soldaten in het huis die het niet onbeschadigd achterlieten. In 1958 maakte Juffrouw Cecile Misonne
bij testament Emmaus over aan de kerk van België. De bedoeling hiervan was dat het huis altijd zou
blijven openstaan voor allerlei groepen. Het bisdom mag er dus bijvoorbeeld geen parochiecentrum
van maken. De laatste jaren werd gezocht naar vernieuwing en daarom werd er een beroep gedaan
op een groep leken. De Heer Lievens is momenteel directeur van het huis dat de laatste tijd opnieuw
helemaal in orde werd gebracht en in een frisse kleur werd herschilderd.
Velen hebben ongetwijfeld reeds horen spreken over Emmaus, maar bij een bezoek ter plaatse is
alles veel mooier en grootser dan verwacht. Het prachtige gebouw in Engelse Renaissance-stijl werd
naar de plannen van architekt Vaes uit Antwerpen opgetrokken. Het is erg mooi gelegen, omzoomd
door prachtige sparrenbossen. Op een paar grote vijvers dromen waterlelies, vliegen eenden op en
wachten dobberende bootjes op spelevaarders. We vernemen van Pater De Kort dat dit eigendom 22
hectaren groot is. We wagen ons niet aan een beschrijving wanneer we de gebouwen binnengaan,
want onze woorden zouden een te klein beeld oproepen van dit immense bolwerk. We vernoemen
nochtans de kapel, zo harmonieus van lijn, zo stemmig van kleur dat men er vroom wordt zonder het
te weten. Er zijn eetzalen, speelzalen, baden en niet minder dan 50 kamers, alles even comfortabel en
tevens smaakvol ingericht. Zoals reeds gezegd werd Emmaus bestuurd door de Ancillae Ecclesiae, in
het Nederlands "Dienaressen van de Kerk". Veel geschiedenis over deze kleine instelling kunnen we
niet vertellen, want ze is nauwelijks een halve eeuw oud. Zij begonnen rond 1932 een eerste
schamele stichting te Weelde onder het leiderschap van E.H.J.Fierens, pastoor-deken te Ukkel. Vanaf
het begin werden zij gesteund door Kardinaal Van Roey en daarom vertrouwde hij deze jonge
stichting in 1939 het bestuur toe van het rustoord en retraitenhuis Emmaus, dat vanaf dit ogenblik het
centraal huis werd van de stichting. De dienaressen van de Kerk vormen een instelling van leken die
hun leven toewijden aan God. Om tot de instelling te worden toegelaten zijn er geen buitengewone
eisen gesteld wat betreft ontwikkeling, gezondheid en fortuin. Rond 1950 bezaten de Dienaressen van
de Kerk drie huizen:
- Emmaus te Weelde. In dit rustoord en retraitenhuis hadden het hele jaar door studieweken plaats en
kwamen honderden kinderen om weer op kracht te komen.
- De pedagogie St.-Catharina te Leuven. Op verzoek van de rector der Leuvense universiteit hadden
de Dienaressen van de Kerk in 1949 deze pedagogie opgericht, dat bedoeld was als retraitenhuis
voor jeugdgroepen, als verenigingslokaal voor de verpleegsters en als Home voor juffrouwen die
studeerden aan de universiteit. Het huis liet eveneens toe aan de leden van de instelling hogere en
zelfs universitaire studies te doen.
- Het "Kluizeke" te Merksplas, diende als vormingshuis en het was een oord voor geestelijke
verdieping van de eigen leden. Gelegen in een stille, afgelegen streek der Kempen, aan de zoom van
eeuwig groene bossen, was het een oase van rust en innerlijke bezieling. Hier kregen de Dienaressen
van de Kerk hun fundamentele vorming en hier keerden zij terug, als zij behoefte voelden aan
geestelijke heropbeuring.
Niettegenstaande de Ancillae Ecclesiae in het begin met 12 waren en het te verwachten was dat dit
aantal zou aangroeien, is de instelling momenteel nog maar met twee personen te Emmaus
vertegenwoordigd.
Brandweer
Niemand zal er zich over verwonderen, dat er in het archief van de aloude Vrijheid Weelde heel wat
gegevens te vinden zijn over branden. De huizen waren van hout, de daken met stro bedekt en men
had geen bliksemafleiders. Dit alles was niet bevorderlijk voor de brandpreventie. Het dorp had
dikwijls met branden af te rekenen en dit beterde slechts rond de eeuwwisseling. Dit kwam niet alleen
door het bouwen van meer en betere stenen huizen, maar het vond ook zijn oorsprong in het in 1907
opgerichte brandweerkorps dat kleine brandjes dadelijk in de kiem kon smoren. Nochtans werd er
reeds voor 1907 ernstig nagedacht over de brandbestrijding in ons dorp. Wij bezitten een
brandreglement uit 1823 dat bepaalde richtlijnen geeft waaraan iedereen zich had te houden (Bijlage
4). Na de eeuwwisseling besloot men om zich beter te organiseren en dankzij de bijzondere
inspanningen van Edmond Swaan werd er in 1907 een gewapend pompierskorps opgericht, dat in