Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius
Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius
Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
geme<strong>en</strong>te betaalde niets. Jacobus Wouters zou maar korte tijd te <strong>Weelde</strong> blijv<strong>en</strong>, want op 11 april<br />
1854 vertrok hij naar Ravels waar hij werd b<strong>en</strong>oemd tot hoofdonderwijzer.<br />
Jan Baptist Verreet nam ontslag op 30 januari 1857. Hij stierf te <strong>Weelde</strong> op 30 januari 1867. Zijn<br />
weduwe, Anna Catharina Notelteirs, ontving voortaan de helft van het onderwijzersp<strong>en</strong>sio<strong>en</strong>tje. Zij<br />
stierf te <strong>Weelde</strong> op 13 februari 1868. Na zijn ontslag werd Verreet opgevolgd door Guilielmus<br />
Stephanus Neliss<strong>en</strong> die b<strong>en</strong>oemd werd op 4 maart 1857. Neliss<strong>en</strong> was voor zijn b<strong>en</strong>oeming te<br />
<strong>Weelde</strong> in Lo<strong>en</strong>hout hulponderwijzer geweest. Hij was gebor<strong>en</strong> te 's-Heer<strong>en</strong>-Elder<strong>en</strong> op 4 maart 1835<br />
<strong>en</strong> behaalde als kwekeling van de normaalschool te St.-Truid<strong>en</strong> zijn diploma "met groote vrugt" op 29<br />
juli 1853. In 1858 war<strong>en</strong> er 50 arme kinder<strong>en</strong> die kosteloos onderwijs volgd<strong>en</strong>. De voorwaard<strong>en</strong> voor<br />
het volg<strong>en</strong> van kosteloos onderwijs war<strong>en</strong> op 31 mei 1880 de volg<strong>en</strong>de:<br />
- de kinder<strong>en</strong> der persoon<strong>en</strong> door de weldadigheidsburel<strong>en</strong> bijgestaan;<br />
- de kinder<strong>en</strong> der werk liede die alle<strong>en</strong>lijk d<strong>en</strong> opbr<strong>en</strong>gst van hun dagloon tot inkomst hebb<strong>en</strong>;<br />
- alle kinder<strong>en</strong> de geme<strong>en</strong>te bewoonde, opzicht<strong>en</strong>s dewelke het zal erk<strong>en</strong>d zijn gelijkvormig a<strong>en</strong> de<br />
hierna volg<strong>en</strong>de schikking<strong>en</strong>, dat de persoon<strong>en</strong> welke er mede gelast zijn niet in e<strong>en</strong><strong>en</strong> welgesteld<strong>en</strong><br />
toestand zijn;<br />
- op dat het kostloos onderwijs als e<strong>en</strong> recht kunn<strong>en</strong> gevergd word<strong>en</strong>, behoeft het kind zich in de<br />
volg<strong>en</strong>de voorwaard<strong>en</strong> te bevind<strong>en</strong>:<br />
1. dat het t<strong>en</strong> minste 6 jaar <strong>en</strong> t<strong>en</strong> hoogste 14 jaar oud zij, op het tijdstip van 1 oktober, welke d<strong>en</strong><br />
inschrijving volgt.<br />
2. dat het de koepokk<strong>en</strong> gehad hebb<strong>en</strong> of de koepokstof ingeënt zij.<br />
3. dat de persoone met zijn onderhoud gelast de geme<strong>en</strong>te bewoone."<br />
Van deze 50 arme kinder<strong>en</strong> in 1858 war<strong>en</strong> er 26 jong<strong>en</strong>s <strong>en</strong> 20 meisjes. Vier kinder<strong>en</strong> woond<strong>en</strong> "e<strong>en</strong>e<br />
k<strong>en</strong>tschool bij e<strong>en</strong> naburige geme<strong>en</strong>te opgerigt" bij. Gemiddeld 7 van h<strong>en</strong> verliet<strong>en</strong> per jaar het school<br />
waarvan er 1 op 7 niet kon cijfer<strong>en</strong>. De inkomst<strong>en</strong> van de onderwijzer in 1859 war<strong>en</strong> als volgt:<br />
1. jaarwedde 300 fr.<br />
2. schadeloosstelling huishuur 100 fr.<br />
3. schoolgeld betal<strong>en</strong>de kinder<strong>en</strong> 345,60 fr.<br />
4. schadeloosstelling kosteloos onderwijs 276 fr.<br />
5. warmgeld der armkinder<strong>en</strong> 25 fr.<br />
6. jaarwedde koster 25,67 fr.<br />
7. voor de lijkdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong> 39 fr.<br />
8. voor de zing<strong>en</strong>de miss<strong>en</strong> 25 fr.<br />
9. voor de dop<strong>en</strong> 12,5 fr.<br />
10. voor de kerkgang<strong>en</strong> 6,5 fr.<br />
11. voor de huwelijk<strong>en</strong> 6 fr.<br />
12. voor de bedi<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> 2 fr.<br />
13. als waskeersmaker 61 fr.<br />
De uitgav<strong>en</strong> van de onderwijzer war<strong>en</strong> in datzelfde jaar:<br />
1. voor het zuiver<strong>en</strong> der kerk 26 fr.<br />
2. voor het luid<strong>en</strong> van de klokk<strong>en</strong> 24 fr.<br />
In 20 jaar tijd was er e<strong>en</strong> gevoelige evolutie in de inkomst<strong>en</strong> der onderwijzers te <strong>Weelde</strong> vast te<br />
stell<strong>en</strong>.<br />
Jaarwedde Bijverdi<strong>en</strong>ste