Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius

Duivenmaatschappij De Overvliegers
Sinds Noah de lucht afspeurde, vol verwachting over de terugkeer van zijn duiven, zijn er velen
geweest die, om uiteenlopende redenen, gebruik hebben gemaakt van het merkwaardige
oriëntatievermogen van deze dieren. Op het sportieve vlak hebben duiven een positieve bijdrage
geleverd aan het genot van vele duivenliefhebbers. Ook in Weelde zullen de duiven al vele generaties
invloed hebben gehad op het sportieve en sociale leven. Van de "prehistorie" van de duivensport
weten we weinig of niets, maar dank zij de oudere inwoners kunnen we u wel wat over haar historie
melden. Aan het einde van de vorige eeuw kende Weelde al enkele fervente duivenmelkers. Ze
ontmoetten elkaar in het café van Mieke De Kuiper (Mieke Van De Wouwer) om daar tegenover elkaar
hun duiven op te kunnen hemelen. En waarschijnlijk gold hier ook: hoe meer borrels, des te schoner
en beter werden de duiven. Het organiseren van wedstrijdjes kon dan natuurlijk ook niet uitblijven. Bij
Mieke werden de voorbereidselen besproken en vervolgens werden de duiven te voet naar een
losplaats in de omgeving gebracht, bijvoorbeeld naar Turnhout. De teruggekeerde duiven moesten
getoond worden op enkele centrale posten. Om deze centrale punten te bereiken had de
duivenmelker enkele lopers tot zijn beschikking die onder enthousiasme van nieuwsgierigen in
recordtijd naar het vorsterhuisje of de houten molen liepen om de duif te tonen. Het ging er allemaal te
goeder trouw aan toe. De duiven waren slechts te herkennen aan hun kleur of ras en niet gemerkt als
tegenwoordig. Het kon dan ook gebeuren dat de duivenmelker die ongedurig naar de hemel tuurde,
wel eens een duif ving die wel op de zijne leek, maar die toevallig was komen aanwaaien. Geen nood,
de duivenmelker rende naar het vorsterhuisje om de wildvreemde duif te tonen en wie durfde hem
tegen te spreken als hij beweerde dat het de duif was die hij 's morgens had weggebracht?
We mogen wel stellen, dat door een tiental duivenliefhebbers bij Mieke De Kuiper in de Straat de kiem
gelegd werd voor de latere duivenbond. Omstreeks 1900 kwamen de duivenliefhebbers terecht in café
De Heyboer in de Singel. Vanaf dan kunnen we gaan spreken over een vereniging. De duiven werden
voortaan ingekorfd en vanuit De Heyboer naar Weelde-Statie gebracht waar ze per spoor vervoerd
werden naar hun losplaatsen. Nu gebeurde het eens dat degene die de duiven naar Weelde-Statie
moest brengen, daar aangekomen de duiven niet op de trein zette richting Aarschot, maar ze losliet
en de verzendingskosten in zijn zak stak. De Weeldse duivenmelkers zullen die dag hun duiven dus
wel vlug hebben teruggezien. In ieder geval kwamen ze van het bedrog op de hoogte en dat was
reden genoeg om De Heyboer vaarwel te zeggen. Alex Van Hees en Charel Van Riel, twee
duivenliefhebbers uit die beginjaren, wilden de zaken anders gaan aanpakken. De vader van Alex, Jef
Van Hees, had een café en daar trok de duivenbond heen. Ze mochten van Jef Van Hees echter niet
met hun duiven in het café komen en het inkorven moest dan ook buiten onder een afdak gebeuren.
Voortaan werd de tijd nauwkeurig genoteerd met behulp van horloges. Om geknoei bij de
tijdwaarneming te voorkomen werd de duivenmelker gecontroleerd door een broer of kennis van een
andere duivenmelker. Vooraf werden er afspraken over de tijd gemaakt. De ene duif immers moest
een stuk verder vliegen dan de andere, naargelang zijn baas in de Meir of op het Geeneinde woonde.
Er werd dan ook door de bazen druk onderhandeld over de tijd die een duif nodig zou hebben om de
extra afstand te overbruggen. Bij mooi weer zou dat bijvoorbeeld in een halve minuut kunnen, maar bij
tegenwind zou misschien wel een minuut of meer nodig zijn. Jef Van Hees moest dan voortdurend
spraakwater bijschenken totdat een goede tijdsafspraak was gemaakt. In 1901 trouwde de dochter
van Jef Van Hees met Jef Dickens of liever, Jef van 't Hoogeind (later gewoon Hoogeind genoemd).
Ze bouwden een huis aan de Dreef en openden daar in 1903 een café en een winkel. Jef ging met
paard en span de baan op om zijn waar aan de man te brengen. De duivenmelkers zagen wel wat in
het nieuwe café.Immers, de eigenaar had een paard en span waarmee de duiven prachtig vervoerd
zouden kunnen worden en in plaats van te moeten inkorven onder het afdak van Jef Van Hees,
zouden ze nu misschien wel kunnen inkorven in het café van zijn dochter. Onder gangmaking van
Alex Van Hees, Charel Van Riel, Charel Segers, Toon van den Dekker, Charel Vloemans, Adriaan
Hermans en anderen vond men zijn intrek bij Hoogeind.
Men wilde er nu een serieuze zaak van maken. In Gent werden door Jef Van 't Hoogeind oude
constateurs aangeschaft, zodat de moderne tijdswaarneming haar intrede deed. Een van die oude
constateurs die in 1903 werden aangeschaft is nog in het bezit van Jos Dickens. Er staat op vermeld
dat de constateurs "dynsdags" naar het lokaal moesten worden gebracht bij eventuele niet-lossing. De
Weeldse duivenliefhebbers waren nu de kinderschoenen ontgroeid en zouden voortaan als volwassen
duivenmaatschappij "De Overvliegers" door het leven gaan. In de volgende jaren werd aansluiting
gezocht bij de Belgische Duivenbond. In de jaren 20 werd deze verlaten en zocht men zijn heil bij de