Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius
Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius
Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Drie Vek<strong>en</strong>s (zie Vek<strong>en</strong>)<br />
Duivelshoek, Duivelsv<strong>en</strong>neke<br />
d<strong>en</strong> duyvels hoeck (1631)(1723), Duivels Hoek (1981). E<strong>en</strong> klein gebied tuss<strong>en</strong> het Schoot <strong>en</strong> de<br />
Hegge. Het heet, dat hier 's nachts e<strong>en</strong> dwaallicht rondzwierf. Sommig<strong>en</strong> bewer<strong>en</strong> echter, dat zo'n<br />
verschijnsel zich dichter bij de Overheide zou hebb<strong>en</strong> voorgedaan. Volg<strong>en</strong>s h<strong>en</strong> liep daar de<br />
"brand<strong>en</strong>de scheper" (= hond) rond. Meestal heeft e<strong>en</strong> naam met het elem<strong>en</strong>t "duivel" erin verband<br />
met de slechte faam (leg<strong>en</strong>d<strong>en</strong>) die het betrokk<strong>en</strong> gebied had.<br />
Dweerakker<br />
opte dwerecker (1368), dweeracker (1453), d<strong>en</strong> weeracker (1787). De hierbov<strong>en</strong> vermelde eerste<br />
twee schrijfwijz<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> in de loop der eeuw<strong>en</strong> zeer vaak voor. Het is e<strong>en</strong> zeer oude naam voor e<strong>en</strong><br />
akker in de Hegge. Later werd deze akker omgedoopt tot "Grootvaders Akker". Sommig<strong>en</strong> k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> nu<br />
nog de naam "Grootvaders"."Dweer" is zonder meer hetzelfde als "dwars". In <strong>Weelde</strong> heeft m<strong>en</strong> in de<br />
schrijfwijze duidelijk overdrev<strong>en</strong> nauwkeurig will<strong>en</strong> schrijv<strong>en</strong> (hypercorrectie g<strong>en</strong>oemd), want de<br />
evolutie ging van "dwer" naar "dweer" naar "d'weer" naar "d"weer naar "weer".<br />
Echelkolk<br />
echgelcolc (1368) (1410), echelcolc (1442), eghelcolck (1680), Echel Colckt (1787). Deze "echelkolk"<br />
lag op de Leemputt<strong>en</strong>, t<strong>en</strong> zuid<strong>en</strong> van Gro<strong>en</strong><strong>en</strong>daal. Oorspronkelijk was het ongetwijfeld e<strong>en</strong> kuil, later<br />
kwam er e<strong>en</strong> hoeve bij te staan (verdw<strong>en</strong><strong>en</strong> in de 18e eeuw) <strong>en</strong> daarna werd het hele stuk<br />
cultuurgrond. Het eerste lid "echel" betek<strong>en</strong>t e<strong>en</strong> soort bloedzuiger. M<strong>en</strong> kweekte in de Middeleeuw<strong>en</strong><br />
bloedzuigers om ze in te schakel<strong>en</strong> in o.a. de gezondheidszorg. Het Middelnederlandse "colc" was de<br />
naam voor e<strong>en</strong> met water gevulde diepte. De vorm met -t wijst gewoon op e<strong>en</strong> verschijnsel dat in de<br />
naamgeving veel voorkwam: het zgn. locatief. Dit is dan "plaats waar de put ligt". Conclusie: de poel<br />
waarin m<strong>en</strong> echels kweekte.<br />
Elz<strong>en</strong>straat<br />
elssche strate (1417), eelsche strate (1442), eelse strate (1470), elsse straet (1618), Eelsche straet<br />
(1619), d'elsestraet (1631), Elz<strong>en</strong>straat (1981). Al deze vorm<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> zeer dikwijls voor. Het eerste<br />
elem<strong>en</strong>t komt te Ravels als afzonderlijke naam voor (Ravels-Eel). De kans is groot dat, zowel te<br />
<strong>Weelde</strong> als te Ravels, Eel verwijst naar "aal", wat "paling" betek<strong>en</strong>t. Dan betek<strong>en</strong>t het "plaats waar<br />
al<strong>en</strong> gekweekt werd<strong>en</strong>". Het kan ook "al<strong>en</strong>gebied" betek<strong>en</strong><strong>en</strong>. Dan is het e<strong>en</strong> laaggeleg<strong>en</strong> gebied<br />
waar m<strong>en</strong> al<strong>en</strong> kon gaan vang<strong>en</strong>. Het is duidelijk, dat Eelsestraat gewoon de verbindingsweg tuss<strong>en</strong><br />
<strong>Weelde</strong>-Sint-Michiel <strong>en</strong> Ravels-Eel geweest is <strong>en</strong> dus naar "de Eel" g<strong>en</strong>oemd werd. Elz<strong>en</strong>straat is dus<br />
e<strong>en</strong> onjuiste schrijfwijze.<br />
Eikske<br />
ycxk<strong>en</strong> (1677), eycxk<strong>en</strong> (1677), eijcksk<strong>en</strong> (1677), eycxk<strong>en</strong> (1698), eyck<strong>en</strong> (1736). Dit was de naam<br />
van e<strong>en</strong> veld in het Hummelshoek. t'eycksxk<strong>en</strong> (1787): deze akker lag in de Hegge. Omdat de eik e<strong>en</strong><br />
boom met e<strong>en</strong> lange lev<strong>en</strong>sduur is, kreeg hij in de Middeleeuw<strong>en</strong> vaak de rol van gr<strong>en</strong>spaal<br />
toebedeeld. E<strong>en</strong> ander voordeel was, dat hij van ver goed zichtbaar was.<br />
Einde<br />
Dit elem<strong>en</strong>t komt te <strong>Weelde</strong> vaak voor in nam<strong>en</strong>: Ge<strong>en</strong>einde, Geereinde, Hoogeinde, Keuneinde <strong>en</strong><br />
Mol<strong>en</strong>einde zijn de bek<strong>en</strong>dste.<br />
Gh<strong>en</strong>eynde (14e eeuw), G<strong>en</strong>eynde (15e eeuw), g<strong>en</strong>e eynde (1540), g<strong>en</strong><strong>en</strong>eynde (1576), g<strong>en</strong>eijndt<br />
(1598), ge<strong>en</strong><strong>en</strong>t (1618), G<strong>en</strong>eynde (1622), tg<strong>en</strong>eynd (1629), <strong>en</strong>z. tot Ge<strong>en</strong>einde (1981);<br />
Geereynd (kadaster). Ligt t<strong>en</strong> west<strong>en</strong> van het Aalst;