Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius

(vanaf 1643), Achterste Bocht (vanaf 1368), Boutersbocht (vanaf 1682), Akkerbocht (vanaf 1623),
Ansbocht (1653), Bochtakker (vanaf 1646), Bochtjesdriesen (1663), Brants Bocht (vanaf 1633),
Gansbocht (1631), Goos Bocht (vanaf 1653), Haverbocht (vanaf 1442), Koebocht (vanaf 1643),
Kuildersbocht (1674), enz. Op zichzelf kan "bocht" in plaatsnamen heel wat betekenissen hebben. Wij
noemen hier de belangrijkste: een afgepaald, omheind veld; een afgesloten plaats voor vee; een
gemeentelijk schuthok voor dieren; een kromming in de weg (komt het meest voor!); een afgesloten
ruimte voor een varkenshok.
Boeibraak, Boeibraakstraat
die boeibrake (1368), die boyen brake (1368), die bodebrake (1410), boijen brake (1417), boeyen
brake (1514), boijbraecken (1631), Boeyenbraeck (1662), de boyebraeck (17e eeuw), boijbraecken
(1723), Boybraek (1787), Boeibraeken (1910). Een vrij groot gebied ten noorden van de Meir. De
naam bestaat uit twee gedeelten: "boei" en "braak". Wij zijn niet geheel zeker over de betekenis van
boei. Als wij teruggaan naar het Middelnederlands, dan vinden wij het woord terug met de betekenis
van "boei, keten, band". Er is ook "boi" en dat betekent "bui, dienstbode" of "een klein huisje, kraam,
tent, loods". Persoonlijk geloven wij, dat het iets te maken heeft met het Middelnederlandse Boidin. Wij
kunnen langs taalkundige weg perfekt de ontwikkeling naar Boei verklaren. Dan betekent het
"Boudewijn", want Boidin (Baldwin) kwam veel voor. Later is daar de familienaam "Buyens" uit
ontwikkeld. Het element "braak" kwam bij ons veel voor. Zie daarvoor onder de naam Braak.
Boog, Boogland, Boogstraat
den boogh (17e eeuw), het booglant (17e eeuw). Wij zijn er haast zeker van, dat de Boog een stuk
land was in de Boogstraat en dat ook Boogland er lag. De Boogstraat was een gedeelte van de
Winkelstraat (later: Winkelheistraat). Boog zal hier wel een dialectisch woord zijn voor een
"kromming".
Boomgaarddries (zie Dries)
Boonhof, Boonland, Boonsbeemd, Boonveldeke
bonen hof (1368), boenhof (1442), boonlant (1621), boenlant (1656), boonlanden (1910), boons
beempt (1648), boonveldeken (1630). Van de Boonhof weten wij niet waar die lag. Het Boonland was
de plek waar later de brouwerij De Zwaan werd opgericht langs de Koning-Albertstraat. De
Boonsbeemd lag bij de grens met Poppel, terwijl wij het Boonveldeke ook niet hebben kunnen
localiseren. In de Middeleeuwen speelde de boon een zeer grote rol in het voedsel van de mens.
Dientengevolge lag er bij vrijwel elke hoeve een boonhof. Het gebruik om bonen met suiker te eten in
de plaats van aardappelen leeft nu hier en daar nog voort. Een hof is een omsloten stuk land bij een
huis en waarop men groenten en fruit teelde. Nu nog noemt men in de Kempen een tuin een "hof". Er
is een probleempje met Boonsbeemd, omdat een beemd een weiland is bij een rivier. Wij denken, dat
"Boon" in dit geval naar een persoon verwijst.
Bosbeemd (zie Beemd)
Boutersbocht (zie Bocht)
Brantsbocht (zie Bocht)
Borcht (Burcht)
Het hoff ofte borcht (1631), de Borcht (1661). Dit is duidelijk het gehele gebied van het kasteel, de
omliggende tuinen, de gracht en het neerhof bij de kerk. Nu noemt men alleen nog de gracht "Burcht".
Eenen acker genaemt de borcht (1682). Dit is dan een akker in de Hegge bij de Hondstraat (nu:
Grootwaterstraat). Hier kan de naam gewoon "waterreservoir voor vissen" betekenen. Als we naar de
betekenis gaan zoeken, dan vallen wij toch terug op de engere betekenis van gracht, meestal rond
een kasteel. Dat wijst erop, dat onze voorouders met de naam van de gracht (de gracht viel hun het
meest op) ook wat erbinnen lag benoemden. Dit noemt men betekenisverruiming.