Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius
Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius
Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Rijt 3: de ryt (1624): vruchtbaar akkerland bij de Mol<strong>en</strong>eindseloop;<br />
Rijt 4: rijth (1643): ligging niet bek<strong>en</strong>d;<br />
Rijt 5: ryt (1624), rijd (1668), <strong>en</strong>z. tot Reijdt (1728): hetzelfde stuk als de Beekse Rijt;<br />
Rijt 6: Rijt (1981): e<strong>en</strong> stuk land op de Leemputt<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de Gro<strong>en</strong><strong>en</strong>daal.<br />
Deze naam kan zowel "sloot" als "waterkruid" betek<strong>en</strong><strong>en</strong>. De talrijke waterlop<strong>en</strong> die in de tekst<strong>en</strong> te<br />
<strong>Weelde</strong> voorkom<strong>en</strong>, wijz<strong>en</strong> erop, dat met "Rijt" eig<strong>en</strong>lijk oorspronkelijk e<strong>en</strong> waterloop werd bedoeld.<br />
Later is er zog<strong>en</strong>aamde betek<strong>en</strong>isuitbreiding ontstaan <strong>en</strong> ging "rijt" steeds meer de naam word<strong>en</strong> voor<br />
het (doorgaans vruchtbaar) land bij de waterloop.<br />
Rode Draaiboom, Rode Koolput<br />
rood<strong>en</strong> drayboom (1631), rood<strong>en</strong> draijboom (1723) <strong>en</strong>z. tot kortweg Draaiboom (1981);<br />
rood<strong>en</strong> cool put (1670).<br />
De Rode Draaiboom was e<strong>en</strong> stuk ingeslot<strong>en</strong> land bij de gr<strong>en</strong>s met Ravels. De Rode Koolpot (ook<br />
Koolput g<strong>en</strong>oemd) lag tuss<strong>en</strong> het Rot <strong>en</strong> de Leemputt<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> draaiboom was eertijds e<strong>en</strong> soort<br />
slagboom die di<strong>en</strong>de om de toegang tot e<strong>en</strong> omheind gebied te verhinder<strong>en</strong>. Behalve e<strong>en</strong> draaiboom<br />
kond<strong>en</strong> ook vek<strong>en</strong>s <strong>en</strong> valvek<strong>en</strong>s voorkom<strong>en</strong>. Als m<strong>en</strong> hem rood schilderde, was hij wat opvall<strong>en</strong>der.<br />
Dus, ... bij "Rode Koolput" is er ge<strong>en</strong> grote duidelijkheid. Jan Hels<strong>en</strong> me<strong>en</strong>t, dat "rode" in zo'n<br />
combinatie iets te mak<strong>en</strong> zou kunn<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> met het Waalse "roya", wat e<strong>en</strong> soort gr<strong>en</strong>sste<strong>en</strong><br />
betek<strong>en</strong>t. Moet<strong>en</strong> wij hier toch "koolpot" als originele schrijfvorm aanvaard<strong>en</strong>? Dan is de betek<strong>en</strong>is<br />
duidelijk: e<strong>en</strong> "koolpot" die als gr<strong>en</strong>spunt di<strong>en</strong>st doet.<br />
Rot, Rotsekerkpad, Rotsepad, Rotseweg, Rotveld, Rotv<strong>en</strong><br />
Wij conc<strong>en</strong>trer<strong>en</strong> ons alle<strong>en</strong> op de oude nam<strong>en</strong>: Rot, Rotveld <strong>en</strong> Rotv<strong>en</strong>.<br />
roet (1442), Rot (1611), Rut (1623), Roth (1627), <strong>en</strong>z. tot Rot (1981). De naam Rot is verwant met de<br />
vrij veel voorkom<strong>en</strong>de Vlaamse naam Rode. Oorspronkelijk is het gebied dat zo g<strong>en</strong>oemd wordt, e<strong>en</strong><br />
met bom<strong>en</strong> (zelfs vaak boss<strong>en</strong>) begroeide streek. Om het land bebouwbaar te mak<strong>en</strong> ging m<strong>en</strong> aan<br />
het rooi<strong>en</strong> <strong>en</strong> in dit werkwoord vind<strong>en</strong> wij de stam terug die tot Rot heeft geleid: e<strong>en</strong> gebied waarop<br />
bom<strong>en</strong> (boss<strong>en</strong>) gerooid zijn. Alle sam<strong>en</strong>stelling<strong>en</strong> hierbov<strong>en</strong> verwijz<strong>en</strong> naar hetzelfde Rot, behalve<br />
Rotveld <strong>en</strong> Rotv<strong>en</strong>, beide in <strong>Weelde</strong>-Straat geleg<strong>en</strong>.<br />
Russel, Russelsbeemd, Russelsheide, Russels Heiveld, Voorste Russel<br />
t stroetsel (1368)(1410), froetsel (1410), vrossel (1618), Vroestels (1643), russhel (1643), russels<br />
(1523), russel (1670), vroessel (1670), rustels (1678), russel (1690), Rustels (1694), vroessel (1702),<br />
Rooysel (1910), Russel (1981);<br />
Vroeselbeemdt (1452), froessels bemt (1680), vro<strong>en</strong>sels bempt (1787);<br />
vrossel heijk<strong>en</strong> (1618), Vroessels heijk<strong>en</strong> (1655), froessels heyk<strong>en</strong> (1680), vro<strong>en</strong>sels heyk<strong>en</strong> (1787),<br />
vroessels heyk<strong>en</strong> (1787);<br />
roostels heijvelt (1650), vroessels heyvelt (17e eeuw);<br />
vorste rustel (1672).<br />
Al deze nam<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> in hetzelfde gebied voor bij de Aa, in de nabijheid van het Stok. Opmerkelijk is<br />
hoeveel verschill<strong>en</strong>de schrijfwijz<strong>en</strong> er voorkom<strong>en</strong> voor dezelfde naam. Uiteraard zijn de oudste