Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius

omen, die volledig het zicht binnenin de schans verborgen. Middenin bevinden zich twee poelen, om
het vee te laten drinken. We kennen uitstekend de ophogingen van aarde die gewoonlijk dienden om
de grens van bezittingen in de heide aan te duiden, maar hier gaat het om een echte schans. Een
voetpad, dat langs de grafheuvels loopt, kronkelt zich op een landengte tussen twee meren en loopt
naar de schans. Heeft deze schans alleen gediend om het vee te verbergen tijdens de oorlogen van
de XVIe eeuw waarvan Weelde had te lijden? Of is het een oppidum uit de prehistorie, wat de
nabijheid van grafheuvels doet vermoeden?"
Op het gehucht De Tommel verhief zich een ophoging van zand, volledig omgeven met water. De
naam van de plaats Tommel (tumulus-grafheuvel) en de typische vorm deden L.Stroobant
veronderstellen met een grafheuvel uit het Hallstadttijdperk te doen te hebben. Hij vergiste zich echter.
De zogenaamde grafheuvel was een 20-tal jaren daarvoor door boswachter Antoon Berthels
opgehoopt voor het gemak van de zwemmers.
2. J.Stroobant ontdekte silex uit het Tardenoisien in 1910
In de omgeving van het Brouwersgoor en de Hoogeindse Hei werd reeds in 1903 door L.Stroobant
een zandstenen hamer gevonden. Ongeveer op dezelfde plaats vond zijn zoon J.Stroobant in 1910
een belangrijke Tardenoisien-woonplaats. Vanaf die datum deden ze er regelmatig opzoekingen en
J.Stroobant schreef hierover: "Met weinig moeite vonden wij meerdere honderden zeer kleine silex
voorwerpen van het type Tardenoisien. Wij hebben er een deel van opgestuurd naar het museum van
de Cinquantenaire in Brussel, naar het Taxandria te Turnhout, en ook naar Mr.Ulysse Capitaine,
professor aan de school voor anthropologie te Parijs. De voorwerpen bevinden zich op een kleine
diepte (7 à 10 centimeter). Afval van de voorwerpen komt overvloedig voor, mooie stukken zijn echter
zeldzaam. Het schijnt nu zo dat men op deze plaats eertijds de zeer kleine voorwerpen in silex hieuw,
die kunnen gediend hebben als voorwerpen bij het vissen, omdat op zulke plaatsen waar zoveel van
deze voorwerpen gevonden worden, de onveranderlijke nabijheid van een vijver een grote rol speelt.
Wat ook hun bestemming mogen geweest zijn, ze gelijken uitstekend op de voorwerpen uit gehouwen
silex van de plateaus van de Amblève, en diegene die gevonden werden op de plateaus van de
Ourthevallei.
Men vindt ze zeer veel in Engeland, waar men ze aan het oppervlak vindt. Ze komen zelfs zo
overvloedig voor in sommige delen van Devonshire en bovenal in de omgeving van Croyde, dat men
ook wel eens heeft verondersteld dat ze door de natuur zo gevormd werden, en niet door het werk van
mensen. Men treft ze het meest aan bij oude kampen. Het kan ook zijn dat de hier gevonden
voorwerpen pas zijn gebruikt na de Romeinse beschaving, en dat ze dus eigenlijk een overleving zijn
van het echte Tardenoisientijdperk. Op de Hoogeindsen berg werd een lemmet gevonden van 8,5 cm,
ook uit silex gehouwen." De Nationale Dienst voor Opgravingen besloot in 1921 op dezelfde plaats
opgravingen te gaan verrichten onder leiding van L.Leqoeux. Men vond 2171 afslagen en
afvalstukken. Twee waren bewerkt en 410 hadden invloed ondergaan van het vuur. Bovendien vond
men 109 klingen en fragmenten van klingen, waarvan 1 was bewerkt, 6 kernen, 1 kern die als schaaf
was gebruikt, 6 mesjes, 4 microburijnen, 6 driehoekjes, 5 gelijkzijdige en 1 gelijkzijdige, 8 klingen die
als messen hadden gediend, 12 geretoucheerde klingen, 2 spitsen die langs één zijde geretoucheerd
waren, 3 spitsen waarvan de ene zijde helemaal, en de andere zijde maar half geretoucheerd was, 5
spitsen waarvan de basis en één zijde waren geretoucheerd, 1 spits "à tranchant transversal", 3
spitsen "losangiques", 7 ondefinieerbare stukken, 1 "troncature oblique".
L.Stroobant vond rond 1921 op de Hoogeindse Berg 60 afslagen, 32 klingen en fragmenten van
klingen, waarvan 1 was bewerkt, 3 kernen, 2 mesjes, 4 spitsen. We weten dat rond 1877 in de heide
ten noorden van Weelde, in de nabijheid van het bos Hummel asse en beenderen werden ontdekt.
Rond 1900 werd dezelfde vindplaats opnieuw gelocaliseerd en werden er 5 of 6 grafheuvels
gevonden, waarvan er 2 door L.Stroobant werden onderzocht. We weten niet of er iets werd
gevonden. Er werden rond 1900 fragmenten van urnen gevonden op de grens Weelde-Poppel, in de
nabijheid van De Schrieken. Nabij de Keutelberg werd in het begin van deze eeuw een niet-gepolijst
bijltje van vuursteen ontdekt. In de Hoogeindse Hei vond J.Stroobant een gepolijst vuurstenen bijltje,
op de Hoogeindse Berg ontdekte hij een lemmer van grijze vuursteen uit Spiennes.
3. Onderzoek van grafheuvels te Weelde in 1957