Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius

Ik vertelde al, dat burgemeester Wouters steeds voor de verharding van de weg gevochten had.
Helaas mocht hij de voltooiing ervan niet meer meemaken. Toen hij werd begraven waren ze met de
kasseien net gevorderd tot aan de Singel. Burgemeester Wouters en pastoor Beerten hebben nogal
eens met elkaar overhoop gelegen. Pastoor Beerten zei altijd: "Ik wil schrijlings op het dorp zitten". Hij
wilde dus volledig de baas zijn. Je zult begrijpen dat burgemeester Wouters het daar niet mee eens
was. Deze burgemeester heeft dan ook tijdens zijn leven vaak moeten vechten om dingen gedaan te
krijgen waartegen de pastoor en anderen zich verzetten. Dat bracht natuurlijk allerlei verwikkelingen
en narigheid met zich mee. Het stoutste staaltje dat ik daarover kan vertellen, is wel het volgende.
Wouters ging regelmatig 's avonds een borreltje drinken in het café van Bols in de Straat. Stipt om
acht uur ging hij altijd naar huis. Nu moet u weten, dat links van het begin van de Heikantspad, naast
waar nu garage Kolen is, een akker was met een houtkant. Vanuit deze kant werd er op hem
geschoten met gekapt lood. Het schot ging vlak voor hem door. Burgemeester Wouters beloofde de
dader 50 goudfranc, als deze bij hem om verschoning kwam vragen en beloofde alles verder in de
doofpot te stoppen. Er werd verder nooit meer over gesproken. Ook na zijn dood werd burgemeester
Wouters nog niet met rust gelaten. Het kruis op zijn graf werd omvergegooid. Tenslotte hebben ze het
kruis vastgemetseld aan de muur van de Sint-Michielskerk. Het staat er nog.
De stoomtram
Om nu weer terug te komen op het vervoer: behalve de aanleg van verharde wegen zag ik
bijvoorbeeld ook de tram komen en gaan. Aan het begin van deze eeuw kwam de stoomtram,
voorafgegaan door de aanleg van de tramrails. Vanwege de zwarte rookwolken die hij produceerde
noemden we hem ook wel de Congo-expres of Zwarte Jef. Hij vervoerde van alles: reizigers en
goederen, tot zelfs een geitebok die als laatste seizoenarbeider op pension naar Poppel moest. De
tramrails liepen van Turnhout, via Ravels naar Eel en van daar naar de Straat en dan naar Poppel om
zo via de Mierdsedijk de grens over te gaan, op de plaats waar nu het meetstation van het gas ligt,
richting Esbeek en Tilburg. De tram konden we al van ver horen fluiten. In de oorlog was dat wel eens
gemakkelijk, maar daarover vertel ik u straks wel. De tram moest onderweg regelmatig water bijtanken
voor de ketel. Er waren enkele vaste plaatsen waar dat gebeurde, zoals bij het eindpunt in Poppel. De
tram had echter ook wel eens plots dorst. Hij stopte dan bij een beekje en dan werd er een darm, een
buis, naar buiten gegooid, in het water. Daarmee werd het water opgezogen voor de ketel, dat nodig
was voor de vorming van stoom. Je zag dan paddekoppen en stekelbaarsjes mee naar binnen
schieten.
De autorail
Vlak na de Tweede Wereldoorlog werd de stoomtram vervangen door de autorail, die over dezelfde
rails liep als de tram. De autorail was een soort autobus met tramwielen. Hij liep op dieselolie en hij
trilde en bibberde over de rails. Altijd stonk hij naar de mazout, de dieselolie. Het bibberen en de stank
werkten op de zenuwen. Rond 1935 kwamen de autobussen die onder de laatste wereldoorlog o.a.
veel smokkelaars met hun smokkelwaar vervoerden.
Andere vervoermiddelen
Voor de Eerste Wereldoorlog zagen we de eerste auto door Weelde rijden. Eén van de eerste auto's
die we zagen was die van een Poppelaar. Dat was ene zekere Luyten die in Turnhout woonde, maar
eigenlijk afkomstig was uit Poppel. Hij had zelf een auto gemaakt en daarmee maakte hij de weg
onveilig. Later kwamen de moto's, die we hier tuffers noemden, verder de vrachtauto's en natuurlijk
ook de fiets.
Gevolgen van de nieuwe vervoermiddelen
De gevolgen van de nieuwe vervoermiddelen zijn moeilijk te overschatten. Er konden stenen worden
aangevoerd voor het verharden van de landbouwwegen en cement, kalk en stenen voor de bouw van
huizen. Allerlei nieuwe meststoffen konden worden aangevoerd waardoor de landbouw ongekende
mogelijkheden kreeg, zeker toen later ook de landbouwmachines kwamen. De boeren konden
voortaan gemakkelijk met boter en eieren naar de markt in Turnhout. Landbouwprodukten, zoals
granen, konden voortaan verstuurd worden, evenals runderen. Vroeger was men voor zijn studies
aangewezen op internaten. Nu konden de jongeren gaan studeren aan het externaat te Turnhout, wat