Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius

Gulde
die gulde (1394), int gulden (1643), int gulden (1643), tgulde (1668), enz. tot Het Gulde (1910). Een
van de gronden waarop de abdij van Tongerlo tienden kon heffen. De tiendepacht werd in 1365
verkocht. De gulde is een soort van rente die men moest betalen. De uitdrukking "gulde doen"
betekende "iemand recht doen". Dat het woord iets te maken zou hebben met het gildeleven, is weinig
waarschijnlijk. Daarvoor is het te oud (1394). Volgens Lindemans kon Gulde ook de plaats zijn, waar
in de Middeleeuwen de volksvergaderingen plaatshadden. Op andere plaatsen heeft het woord nog
andere betekenissen, maar o.i. betekent het in deze naam gewoon "grond waarop tiendeheffing
bestond".
Haagakkers
haegh ecker (1368), haechecker (1387), haechacker (1637), haeghacker (1682), Haegakkers (1910),
Haagakkers (1981). Reeds vroeg ontgonnen gronden in de Meir. Een "haag" of "heg" wees in de
Middeleeuwen niet alleen op een omheining, het was ook wel gewoon "kreupelhout". Maar zo'n
kreupelhout werd zeer algemeen juist gebruikt om akkers en weiden te omheinen. Waarschijnlijk ging
het wel om akkers die aan dezelfde eigenaar toebehoorden en die om dat duidelijk te maken alle door
een haag waren omgeven.
Hanebek, Achterste Hanebek, Grote Hanebek, Hanebekakker, Hanebekgoor, Kleine Hanebek,
Voorste Hanebek
hanebeck (1380), hanenbeck (17e eeuw); den achtersten hanebeck; een driehoekig stuk land in de
Meir; groote ende cleyne hanebecken (1699), den grooten haenenbecq (1747)(1781); de grootste en
de kleinste akker van de Hanebek in de Meir; haenebecken acker (1737), haennebeeck acker (1735).
Deze naam komt ook al in de Meir voor; hanebeckgore (1693); zie onder Goor; den vorsten Hanebeck
(1643). Ook deze naam komt in de Meir voor. Het is duidelijk, dat iemand in de Meir een paar
eigendommen had die een driehoekige vorm hadden. De naam is behouden, hoewel men later niet
direkt nog dacht aan de vorm. Daardoor krijg je dan namen als "Achterste Hanebek", "Grote
Hanebek", enz. Behalve Hanebek komen in de Kempen ook wel Ganzebek en Eendebek voor. Het
element bek betekent dus gewoon "driehoekig, op een punt uitlopend".
Haverbocht (zie Bocht)
Haverdries (zie Dries)
Hazendonk, Hazendonkstraat, Hazenkolk
Hasendunc (1368), aesdonc (1368) (1410), hazedonck (1453), Aesdoncken (1609), Aesdonck (1612),
Haessendonck (1624), Aesdonck (1636), asendonck (1682), enz. tot Hasendonck (1910) en
Hazendonk (nu). Deze mooie naam werd gegeven aan een streek van lage akkers, weiden en
beemden tussen de Aa en de Moerdijk. In die streek lagen ook nog: Hazendonkse Beemd,
Hazendonksebeemdweg, Hazendonkstraat. Hasen colck (1404), hasen colcke (1404). Niet te situeren
naam. Namen met het element "donk" komen in de hele Kempen veelvuldig voor. Meestal is een donk
een wat hoger gedeelte van een moerassig gebied. Donken konden zelfs zo groot zijn, dat er mensen
op gingen wonen. Zo kom je ze nog tegen in namen van gemeenten. In onze hazendonk zullen de
hazen wel huis gehouden hebben, maar het kan ook zijn, dat "aes" een variant is van "esch", de
boomnaam dus. Dan betekent het ofwel "hogergelegen plek, waarop de hazen kuilen" of "een
verhevenheid waarop essen groeien". Zie ook onder Echelkolk.
Heerbaan, Heersdrieske, Heerstraat
herbaen (1618), heerbaen (1618), herbane (1631), heerbaene (1646), heijrbaen (1677), heyrbaen
(1678), heijrbaen (1680), enz. herbane (1787). Zo noemde men de grote weg Turnhout-Tilburg.
s'heers driescken (1736). Dit is niet verder te situeren. Er zijn niet minder dan zeven Heerstraten
gevonden in Weelde. Wij beperken ons hier tot slechts een paar noteringen: