Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius

More documents

Recommendations

Info

1. Landbouwverenigingen 194 2. A.C.W.-verenigingen 200 3. Fanfare St.-Nicolauskring 208 4. Sportkring Weelde 1943-1962 210 5. Duivenmaatschappij De Overvliegers 217 6. De oude schuttersgilden van Weelde 219 7. Davidsfonds 223 8. Weeldezang 225 IX. Oude ambachten 1. De windmolen bij de St.-Michielskerk 228 2. De houten molen 229 X. Folklore 1. Legenden en bijgeloof 234 2. Vieringen 234 3. Anecdoten 239 4. Adriaan Kolen 250
I.Inleiding De verdienste van een heemkundekring ligt niet in een groot aantal leden, niet in openbaar vertoon, en niet in feestelijke bijeenkomsten. Ze ligt integendeel in het noeste werk dat in alle stilte wordt verricht en waarvan het resultaat maar eens om de paar jaar openbaar gemaakt kan worden. En dat dan nog in het beste geval. De jongste jaren is er door een weliswaar beperkte groep leden van de Heemkundekring Nicolaus Poppelius ongelooflijk veel werk verricht in de archieven van onze fusiegemeente. Het resultaat liegt er niet om: achtereenvolgens verschenen nu al vier boeken: - Wel en Wee in Weelde in 1978; - Poppel in Goede en Kwade Dagen in 1979; - Zoals Ze Waren: Ravels, Weelde en Poppel in Prentkaarten, insgelijks in 1979; - Ravels in Lief en Leed in 1980. Heel het jaar 1981 diende besteed te worden aan verder opzoekings- en redactiewerk aan het boek, waarvan u hier een exemplaar in de hand hebt. Het is uitermate zwaar werk geweest dat geheel onbaatzuchtig, maar toch ten koste van veel tijd en persoonlijk geld door de redactie is verricht. Dit jaar beleven wij dan weer eens zo'n moment van -wij mogen het gerust zeggen- groot geluk, waarop wij voor het voetlicht mogen treden met de nieuwe boreling: Weelde Toen en Nu. Weelde Toen en Nu wil een goed leesbaar getuigenis zijn van het verleden en het heden van de deelgemeente Weelde. Historisch gezien heeft deze deelgemeente een rijk verleden. Bovendien mag ze bogen op een uitgebreid archief. In die zin is het aangenaam werken geweest. Wij hopen, dat u aan dit boek veel plezier beleeft. Bovendien is het beslist een waardevol bezit voor de toekomst. Ook dat telt. We mogen zelfs stellen, dat dit het enorme risico (want zo'n boek uitgeven kost een fortuin) ruimschoots waard was. Wij staan erop alle medewerkers aan dit boek van harte te bedanken, ook allen die zijdelings of direct de werkgroep met informatie, documenten of wat dan ook behulpzaam zijn geweest. Wij doen niemand onrecht aan, als wij zeer speciaal drie mensen uit de werkgroep extra vermelden om hun onverdroten en niet aflatende inspanningen. Dat zijn Marc Vermeeren, Willem Paulussen en Cyriel Verbeek. Aan hen een extra woord van dank, maar ook van lof voor de geleverde prestatie. De heemkundekring hoopt in de toekomst nog meer voor het nageslacht te kunnen bewaren, niet alleen in geschriften, maar ook in monumenten. Maar daar hoort u hopelijk een volgende keer meer van Weelde, nog net dat stukje Vlaanderen bij de grens, vult samen met Poppel de rechtse bochel die België in het noorden vertoont. Administratief moest het genoegen nemen met de functie van deelgemeente van Ravels -een beetje pijnlijk als je terugdenkt aan de roemrijke Vrijheid Weelde van weleer- en ressorteert het onder het kanton Arendonk, het arrondissement Turnhout en de provincie Antwerpen. Als je rond Weelde loopt, dan leg je ongeveer 30 km af: in het noorden 7,9 km langs Poppel, in het oosten 2,6 km langs de Nederlandse grens, in het zuiden 8,7 km langs Arendonk en Ravels, in het zuidwesten 3,6 km langs Turnhout en in het westen 7,1 km langs het bonte dorp Baarle (Hertog en Nassau). Daarbinnen prijkt dus Weelde met zijn 3724,26 hektaren oppervlakte. Dit stukje Weelde is mijn ... Weelde, de trots van alle Weeldenaren, maar toch een kleine republiek. Weelde is een federatie van drie gebiedsdelen: het Kerkeinde, de Straat en de Statie! Ze vallen samen met de drie parochies van nu: de Sint-Michielsparochie (Kerkeinde of Centrum), de Sint-Jansparochie (Straat) en de Onze-Lieve- Vrouwparochie (Statie). Sint-Michiel vormt de historische kern en is ook de grootste parochie gebleven. En toch ligt juist deze parochie niet langs een belangrijke verkeersweg. Je moet er een ommetje voor maken. Sint-Jan en Onze-Lieve-Vrouw daarentegen wel, resp. langs de belangrijke internationale wegen Turnhout-Tilburg-'s-Hertogenbosch en Turnhout-Breda. Weelde, drie agglomeraties dus, eigenlijk erg verscheiden, maar als het erop aankomt, één van hart en overtuiging. Weelde heeft ook steeds een intens gehuchtsleven gekend. Elk gehucht vormde door de eeuwen heen een hecht geheel. Je merkt het vandaag de dag nog steeds. Kijk maar naar de jaarlijkse
Page 1: Heemkundekring Nicolaus Poppelius.
Page 5 and 6: En toch even iets over de Weeldse b
Page 7 and 8: II.Prehistorie A. Midden en Nieuwe
Page 9 and 10: omen, die volledig het zicht binnen
Page 11 and 12: toch tot bijna aan de rand gespaard
Page 13 and 14: gekartelde rand van vers opgestapel
Page 15 and 16: vergelijking van een aantal heuvels
Page 17 and 18: Midden het Noordkempens dekzandland
Page 19 and 20: L.Stroobant in 1927 eveneens een 9
Page 21 and 22: Hoe werden deze grondstoffen nu doo
Page 23 and 24: Een zeer oud toponiem dus, dat even
Page 25 and 26: 't baies (17e eeuw). Het is zeker,
Page 27 and 28: (vanaf 1643), Achterste Bocht (vana
Page 29 and 30: andewyns velt (1631), brandewyn vel
Page 31 and 32: Doren, Dorenakker, Dorenbraak, Klei
Page 33 and 34: Drie Vekens (zie Veken) Duivelshoek
Page 35 and 36: Komt ook voor in de samenstellingen
Page 37 and 38: Gulde die gulde (1394), int gulden
Page 39 and 40: U ziet hoeveel plaatsnamen doen ter
Page 41 and 42: uit -voort. Dit komt in zeer vele n
Page 43 and 44: Als je "kwaad" leest, voorspelt dit
Page 45 and 46: mogelijkheden: ofwel is het gewoon
Page 47 and 48: Omdat daarvoor allicht wat belangst
Page 49 and 50: schapen. Voor het element braak ver
Page 51 and 52: Rietschotten, Nieuwe Rietschotstraa
Page 53 and 54:
epalend voor de betekenis. Daarin v
Page 55 and 56:
steenebrugsken (1631), steenebruggh
Page 57 and 58:
Vennekens Voorhoofd (recent): een s
Page 59 and 60:
U merkt het al: "wouwer" is een gel
Page 61 and 62:
gezag van een schout (een vertegenw
Page 63 and 64:
En in de zogenaamde vrijheidskeure
Page 65 and 66:
met de prins van Oranje. Hij verzoc
Page 67 and 68:
Volgens ons echter is dit alles zee
Page 69 and 70:
1. Vrijstelling van alle tollen en
Page 71 and 72:
geneesheer. Door brand werd het dor
Page 73 and 74:
verscheen de uitslag van het onderz
Page 75 and 76:
en in 1708 was er opnieuw onenighei
Page 77 and 78:
en Weelde) om daar in de aard turf
Page 79 and 80:
van Frans, volgde zijn vader op als
Page 81 and 82:
In 1609 werd te Antwerpen het Twaal
Page 83 and 84:
echtsstudies te Leuven had beëindi
Page 85 and 86:
- Jan Baelemans werd meester in de
Page 87 and 88:
zestiende eeuw kende Weelde het pro
Page 89 and 90:
evolkingsevolutie van de laatste ee
Page 91 and 92:
de deure, dat men die lichtelijcke
Page 93 and 94:
V. Wereldlijke geschiedenis na 1796
Page 95 and 96:
van oorlogsgeweld en plunderingen.
Page 97 and 98:
inne. Door welcken hagelslagh de gr
Page 99 and 100:
1947: Raymond Hesters 1958: Karel S
Page 101 and 102:
uitsluitelijk aan de parochianen we
Page 103 and 104:
Iedereen bekwam een rantsoeneringsk
Page 105 and 106:
Alfons Willems Theresia Van Gils An
Page 107 and 108:
laagbouwstation en precies eenzelfd
Page 109 and 110:
neven elkaar met tal van groote en
Page 111 and 112:
tenminste niet meer voor het doel w
Page 113 and 114:
krijgsgevangenen opgenomen, waarond
Page 115 and 116:
gesteld, omdat het onderzoek uitwee
Page 117 and 118:
- de Kooise Leegd, thans genoemd he
Page 119 and 120:
VI. Kerkelijke Geschiedenis A. De p
Page 121 and 122:
missen. Aldus kan men vermoeden hoe
Page 123 and 124:
Nadat gedurende twee eeuwen steeds
Page 125 and 126:
sijne voorsaeten oock al gedaen heb
Page 127 and 128:
verklaeren wel eenpaeriglijk dat ee
Page 129 and 130:
pastoor dan van te groot vertrouwen
Page 131 and 132:
uit Weelde als vergoeding, een bedr
Page 133 and 134:
In 1348 werd Walter de Hoevis pasto
Page 135 and 136:
Gaspar Schillemans Gaspar Schillema
Page 137 and 138:
Ludovicus Heymans werd te Kapellen
Page 139 and 140:
selven alnoch geschildert ende verg
Page 141 and 142:
verbrijzeld, de cas van de orgelkas
Page 143 and 144:
verstaen hebbende dat de sake van U
Page 145 and 146:
8. 10/11/1650 Jacobus Deens 9. 5/8/
Page 147 and 148:
127. 6/10/1727 Adrianus Bols 128. 9
Page 149 and 150:
6. Hier ligt begraven Caetelijn Jan
Page 151 and 152:
gegoten met volgend opschrift: "ALJ
Page 153 and 154:
herbouwd, althans niet tot oorspron
Page 155 and 156:
Luik onder de naam van Capelle Sanc
Page 157 and 158:
Kon de kapel zich voorlopig niet af
Page 159 and 160:
voorcomen) de bedieninge van hetzel
Page 161 and 162:
Geprofest 24 juni 1795, priester 10
Page 163 and 164:
aangesteld tot onderpastoor te Bale
Page 165 and 166:
eerste maal een middernachtmis waar
Page 167 and 168:
Wanneer Bartholomeus Welde rector w
Page 169 and 170:
Willem Pelkmans werd te Weelde gebo
Page 171 and 172:
vertrok naar Hawaï op 27 februari
Page 173 and 174:
Adriana Cornelia Van Hees werd op 1
Page 175 and 176:
Antoinette Kolen werd te Weelde geb
Page 177 and 178:
archief van de universiteit van Leu
Page 179 and 180:
oerderij kan volgens de archiefstuk
Page 181 and 182:
desen geresolvert sulcx wij resolve
Page 183 and 184:
1843 417 fr. 356,88 fr. 1853 417 fr
Page 185 and 186:
zorgen dat zijne zuster het schoolh
Page 187 and 188:
groeide, een nieuwe moderne meisjes
Page 189 and 190:
Tuinbouwschool. Daarom stelde men e
Page 191 and 192:
3. - Victoria Wijgerde (1884-1/1/18
Page 193 and 194:
ewondering afdwong was zijn mooi ge
Page 195 and 196:
ongeveer 250.000 franks. Dat was on
Page 197 and 198:
ontwikkelen. Men vergaderde om de 1
Page 199 and 200:
aan deze gruwelijke oorlog en op 15
Page 201 and 202:
1. A.C.W. Algemeen Het algemeen Chr
Page 203 and 204:
Laurent Verbeek, Gaby Vloemans, Fer
Page 205 and 206:
E.H.August Bax is voor de verenigin
Page 207 and 208:
U ziet, beste lezer, de bestuursled
Page 209 and 210:
De fanfare beleefde echter een hero
Page 211 and 212:
zonder schorsing, zonder boete. Het
Page 213 and 214:
straffer dan in Antwerpen, want daa
Page 215 and 216:
puntje (een drawn) genoeg, maar Oos
Page 217 and 218:
En zelden zal 't gebeuren, Dat de z
Page 219 and 220:
Kempische Duivenbond. Nog enkele ma
Page 221 and 222:
Tegenwoordig gaat men op de teerdag
Page 223 and 224:
Bij het overschrijven van deze lijs
Page 225 and 226:
Afgelasten dan maar? Nee, daar voel
Page 227 and 228:
- Kerstevocatie in de St.Servaasker
Page 229 and 230:
in de leenregisters van de Soeverei
Page 231 and 232:
- In 1649 was Lambrecht Sebastiaans
Page 233:
Molentaks Te Weelde werd gemeenteta
Page 236 and 237:
6. Groep der oud-soldaten 7. Sint A
Page 238 and 239:
zijne heilwenschen in naam van de c
Page 240 and 241:
als u dingen mist die u eigenlijk h
Page 242 and 243:
natuurlijk het peil van de algemene
Page 244 and 245:
hij dan op alle mogelijke punten. W
Page 246 and 247:
28. Gust Van Loon: Berg op 29. Alfo
Page 248 and 249:
Geen putten of geen holen vindt men
Page 250:
Buiten Weelde hadden ze ook namen v
show all

Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?