Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius

epalend voor de betekenis. Daarin vinden wij de stam terug van het werkwoord "strooyen, streuen".
In onze streek heeft dat de betekenis van "stro of hooi uitstrooien onder de dieren in de stal". Omdat
het hier over toch wel wat beemden en een wat hoger gelegen aansluitend akkerland gaat, is het
denkbaar, dat hier vooral stro werd gewonnen of ruw hooi.
Savoor, Savoorhof
Savoor (1623), scavoir (1691);
Savoirhoff (1623), scavoir hoff (1630), savoohoff (1681), schauvoirhoff (1692), enz. tot Savoorhof
(1910) en Savoorhof (Kadaster). Beide toponiemen hebben betrekking op een boerderij in Weelde-
Straat. Er lag een waterplas bij. Dit is een weinig voorkomende naam in de Kempen. Wel komt hij in
West-Vlaanderen voor. Hij betekent dan een met wijmen afgebakende ruimte in een vijver om
gevangen vis levend te bewaren. Uit een in 1956 gevoerd gesprek met de landbouwer die er toen
woonde, bleek, dat deze bij het bouwen van zijn huis grote moeite had om vaste grond te verkrijgen.
Hij moest de hele fundering op een betonnen voet laten plaatsen.
Schans (Schrans)
schrans (1631), Schans (1643), enz. tot Schans (1770).
Het is een laaggelegen stuk bij de Braak. Bij Kiliaen komen de twee vormen "schanse" en "schrantse"
naast elkaar voor. Daar hebben ze de betekenis "bos, bundel, takkebos". Meestal komt men in de
Kempen de zogenaamde "Schansen" tegen in de betekenis van door grachten of aarden wallen
omgeven plaatsen die als schuilplaats hadden gediend. Wij menen derhalve, dat de oorspronkelijke
betekenis wel zal liggen in de combinatie van de twee, nl. "een met takkebossen omringd stuk waar
men zich kon schuilhouden".
Scheutboom
schutsboom (1631), Scutsboom (1661), Schutsboom (1664), scietboom (1684), schuetsboom (1728),
Scheutboom (1956). Deze "boom" stond alleszins op de Groes. Hoewel wij geloven dat deze
schuttersboom verband houdt met de schuttersgilde (zie ook hierboven onder Papegaaiboom), toch
willen wij graag melding maken van een legende die in deze streek bestaan heeft. Ze zegt, dat men
op zekere dag een veroordeelde aan de boom wilde ophangen. Hij ging bijzonder erg tekeer, terwijl hij
alsmaar riep, dat hij onschuldig was. Daarom stelde men hem voor, dat hij de gerechtigheidspijl zou
werpen. Indien hij van de Schutsboom tot het Looi kon werpen, zou zijn onschuld bewezen zijn. Hij
wierp en warempel ... de pijl viel pas in het Looi neer, schoot er wortel en werd een boom. Jarenlang
werd naar deze boom een bedevaart gehouden. Eigenlijk schijnt die boom de "esydragsil" te zijn,
waaronder Odin rechtspraak hield. De esydragsil was dus een gewijde boom. Het volksgeloof wilde,
dat hij een bijzondere macht had tegen koortsen. Daarom togen de mensen er naartoe op bedevaart.
Men ontstak er lichten, zegt de legende. Eigenlijk vinden wij hierin de dwaallichten van moerassige
streken terug. Tenslotte kon men er volgens de legende ook een waarzegster raadplegen over de
toekomst.
Schijn
Decima in Weelde d(ic)tam de Scine (1394), de Scijne (1644), int Scheijn (1664), de schijne (1670).
Dit is een van de Weeldse tiendeverpachtingen van de abdij van Tongerlo. Ze werden in 1365
verkocht. Zie ook onder Gulde.
Schoot en de vele samenstellingen met die naam
scoete (1387), Scoeten (14e eeuw), scote (1410), scoete (1417), Scoet (1540), Schoote (1612),
Schoot (1631), enz. tot Schoot (1981). Een bijzonder oud gehucht, waar blijkbaar reeds vele eeuwen
mensen hebben gewoond. De naam komt onder een paar vormen veel voor in de Kempen. Een
"schut" of "schot" was een houten bouwwerk dat men in een rivier plaatste om het water tegen te
houden, teneinde een plas te vormen (zie ook Rietschotten hierboven). Later ging men ook de op die