Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius

Je kunt niet over Weelde praten of je moet het ook even over Emmaus hebben. Eigenlijk is het
oorspronkelijk een stukje Schrieken. De Schrieken is een prachtig domein van bossen met tientallen
boomsoorten, vijvers en kruidvelden. Het grootste gedeelte ligt op Poppels grondgebied. Terwijl op
Poppels gebied het kasteeltje prijkt, heeft men op het grondgebied Weelde Emmaus gebouwd. De
familie Misonne deed van Emmaus en een mooi stuk tuin eromheen afstand. Daarover wordt elders in
dit boek uitvoerig bericht. Wij beperken ons hier tot de opmerking, dat nog steeds het domein Emmaus
op een prachtige wijze aansluit bij het unieke reservaat, zoals je de Schrieken wel zou kunnen
noemen. De plantengroei en de dierenbevolking van Emmaus zowel als de Schrieken zijn van aard
om de hoop uit te drukken, dat het geheel in zijn huidige situatie vereeuwigd mag worden. Een laatste
merkwaardigheid die wat te maken heeft met de bodemafwisseling is, dat altijd een behoorlijk aantal
boeren van het Kerkeinde gronden bewonnen hebben op het gebied Weelde-Straat en niet het
omgekeerde. Dat hangt samen met de merkelijk betere kwaliteit van de cultuurlaag van de grond in de
Straat dan in het Centrum. Kernachtig samengevat kun je stellen wat eens een boer zei, terwijl hij in
Weelde-Straat stond en naar het Centrum wees: "Daar ligt Weelde, maar hier is Weelde!"
De H van Weelde
De gemeente is helemaal uitgebouwd rond de bekende H, waarvan de wegen Turnhout-'s-
Hertogenbosch en Turnhout-Breda de benen zijn en de Koning-Albertstraat met verlengde de
verbindingsstreep uitmaakt. Op die manier en door een paar aftakkingen is Weelde door
verkeerswegen op een voortreffelijke manier verbonden met omliggende gemeenten en streken. Niet
alleen Turnhout, Tilburg, Breda, Den Bosch en de tussenliggende dorpen zijn vlot bereikbaar, ook
Arendonk en verderop Eindhoven is dat via Ravels-Eel. Verder heb je als verbindingswegen: de
Hegge met Poppel, de Lage- en Hooge-Mierdeweg die over de grens toegang verschaft tot bedoelde
dorpen. In tegenstelling tot sommige andere dorpen (vb.Poppel) moet je in Weelde niet steeds naar
het Centrum terugkeren, als je van de ene uithoek naar de andere moet. Want dan kun je over wegen
als de Leemputseweg, de Meir, het Groot Water, enz. Op die manier vormt het wegennet opmerkelijk
veel driehoeken. Een achttal grote driehoeken kenmerken Weelde al lang. Zelfs merk je er al een
aantal van op de kaart van Ferraris.
Weelde een welvarende gemeente
Wij zegden het al: Weelde is een dorp waarin de bevolking zich een zekere welstand heeft weten op
te bouwen. Dat is natuurlijk mede te danken aan de (beperkte) industrialisering. Vooral echter heeft
daartoe de evolutie van de landbouwtechnieken bijgedragen. Het is eveneens bekend, dat de ligging
aan de grens ervoor gezorgd heeft, dat vele families in daartoe gunstige omstandigheden mooie
graantjes konden pikken aan de twee kanten van de grens. Neem nu nog maar de werkgelegenheid
en de smokkel in betere tijden (hoewel we eigenlijk van slechtere zouden moeten spreken).
Zo is Weelde
Een fraaie parel aan het snoer van Kempense dorpjes. Lang niet het minst belangrijke. Daarvoor
zorgde de geschiedenis. Maar daarover lees je meer op de volgende pagina's van dit boek. Je leest er
over de mensen die in de loop der tijden van Weelde, Weelde hebben gemaakt, er weelde brachten
en ervoor zorgden, dat de mensen er nu met z'n allen in een rustig dorp leven, waarvan je nog steeds
kan zeggen, dat het een gezonde long heeft, een aangenaam leefklimaat en een hoop fijne tradities.
Want ook dat is leven! Vele auteurs vertellen u in dit boek over het rijke verleden, over roemrijke
families, over fratsen en folklore uit vervlogen jaren. Zo was Weelde, maar zo is Weelde nog een
beetje. En als je het nog niet aanvoelt, dan wensen wij je toe, dat je het na de lectuur van dit boek wel
zult doen, omdat je dan een stukje (meer) Weeldenaar moet zijn.