Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius
Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius
Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
aangesteld tot onderpastoor te Bal<strong>en</strong>-Neet <strong>en</strong> in 1978 te St.Antonius Brecht bij pastoor E.Van De<br />
Poel. Vandaar uit werd hij tot pastoor b<strong>en</strong>oemd in de St.-Jansparochie te <strong>Weelde</strong>-Straat. Pastoor Van<br />
de Leur werd er ingehaald op zondag 4 oktober 1981.<br />
De parochie van O.L.Vrouw van de Roz<strong>en</strong>krans<br />
In het midd<strong>en</strong> van de vorige eeuw was dit gebied tuss<strong>en</strong> Merksplas <strong>en</strong> <strong>Weelde</strong> e<strong>en</strong> onafzi<strong>en</strong>bare<br />
heidevlakte die slechts werd onderbrok<strong>en</strong> door <strong>en</strong>kele v<strong>en</strong>n<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> paar vliegd<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Slechts met<br />
de aanleg van e<strong>en</strong> spoorlijn <strong>en</strong> e<strong>en</strong> geweldig gebouw<strong>en</strong>complex, hetge<strong>en</strong> later bek<strong>en</strong>d is geblev<strong>en</strong> als<br />
<strong>Weelde</strong>-Station, kreeg de streek meer bewoning. Over het station kunt u meer lez<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> boei<strong>en</strong>de<br />
bijdrage elders in dit boek. Het station was wel gebouwd maar twee belangrijke zak<strong>en</strong> war<strong>en</strong> verget<strong>en</strong>:<br />
e<strong>en</strong> kerk <strong>en</strong> e<strong>en</strong> school. In 1938 schreef de gep<strong>en</strong>sioneerde stationschef Loffeld: "Aan alles had m<strong>en</strong><br />
gedacht. Het voornaamste echter had m<strong>en</strong> niet overwog<strong>en</strong>. Waar moet<strong>en</strong> de m<strong>en</strong>sch<strong>en</strong>, meestal<br />
katholiek<strong>en</strong> (80 gezinn<strong>en</strong>) hun godsdi<strong>en</strong>stplicht<strong>en</strong> vervull<strong>en</strong>? De parochiekerk van de Hollanders lag<br />
vijftig minut<strong>en</strong> ver. Voor de Belg<strong>en</strong> nog verder". Onder zijn inspiratie <strong>en</strong> die van chef Wolters ontstond<br />
aan de Nederlandse kant e<strong>en</strong> strev<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> religieus c<strong>en</strong>trum te krijg<strong>en</strong>. Gelijktijdig kwam ook<br />
van Belgische zijde e<strong>en</strong> beweging op gang, belichaamd in e<strong>en</strong> "Comiteit" onder leiding van Dek<strong>en</strong><br />
Adams van Turnhout.<br />
Vroeger hadd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> achttal families aan het bestuur van de "ijzer<strong>en</strong> weg" gevrag<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> lokaal te<br />
will<strong>en</strong> afstaan in het oude station (Ste<strong>en</strong>weg op Zondereig<strong>en</strong>). Dit werd gelukkig toegestaan <strong>en</strong> er<br />
werd tev<strong>en</strong>s gezorgd voor e<strong>en</strong> di<strong>en</strong>stdo<strong>en</strong>de priester, de oud-aalmoez<strong>en</strong>ier A.Verschuer<strong>en</strong>. <strong>Nu</strong> hij<br />
voortaan de H.Mis elke zondag zou opdrag<strong>en</strong> war<strong>en</strong> de bewoners meer dan tevred<strong>en</strong>. Al dadelijk<br />
ontstond bij de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> het verlang<strong>en</strong> om e<strong>en</strong> ruimer, mooier <strong>en</strong> waardiger gebouw te bekom<strong>en</strong> voor<br />
de godsdi<strong>en</strong>stbeleving. M<strong>en</strong> zocht <strong>en</strong> vond e<strong>en</strong> klein stukje grond waarop e<strong>en</strong> kapel werd gebouwd<br />
die op 16 juni 1912 plechtig werd ingewijd. Deze kapel werd in 1952 omgebouwd tot twee klaslokal<strong>en</strong>.<br />
Op zondag 16 juni 1912 kwam de m<strong>en</strong>igte opdag<strong>en</strong>, te voet, per kar of treintje. Het ev<strong>en</strong>em<strong>en</strong>t had<br />
plaats in de namiddag, bij e<strong>en</strong> strom<strong>en</strong>de reg<strong>en</strong>. Over e<strong>en</strong> lang Nederlands-Belgisch parcours war<strong>en</strong><br />
dubbele rij<strong>en</strong> mastboompjes geplaatst, "fraai versierd met vlaggetjes, papier<strong>en</strong> strikk<strong>en</strong> <strong>en</strong> festo<strong>en</strong><strong>en</strong>":<br />
vanaf het station via de gr<strong>en</strong>sweg e<strong>en</strong> eind de weg naar Baarle op, <strong>en</strong> vanaf de Gr<strong>en</strong>sovergang langs<br />
de weg naar Turnhout <strong>en</strong> de zijweg naar de "oude statie" van 1867.<br />
Het Aankondigingsblad van 22 juni 1912 weidt verder uit over de feeststoet: e<strong>en</strong> erewacht te paard,<br />
de fanfare St.-<strong>Nicolaus</strong>kring van <strong>Weelde</strong>, de geestelijkheid, het Comiteit, e<strong>en</strong> praalwag<strong>en</strong> met lieve<br />
maagdek<strong>en</strong>s, de fanfare St.-Remigius van Baarle-<br />
Hertog, e<strong>en</strong> praalwag<strong>en</strong> met knap<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> Turnhoutse harmonie, publiek uit Turnhout, Ravels, <strong>Weelde</strong>,<br />
Poppel, "de beide Baarl<strong>en</strong>", Merksplas, Zondereig<strong>en</strong>, <strong>en</strong>z. In de kapel werd gesprok<strong>en</strong> door dek<strong>en</strong><br />
Adams <strong>en</strong> pastoor Verschuer<strong>en</strong>. Er werd gezong<strong>en</strong> door de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> van het Broedersjuv<strong>en</strong>aat uit<br />
Baarle-Hertog. Vanwege het slechte weer war<strong>en</strong> drie beeld<strong>en</strong> rechtstreeks naar de kapel gebracht:<br />
m<strong>en</strong> vond blijkbaar dat ze minder bestand war<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> het overvloedige nat dan het jonge grut op de<br />
praalwag<strong>en</strong>s. Het war<strong>en</strong> de afbeelding<strong>en</strong> die zich nu nog in de kapel bevind<strong>en</strong>: O.L.Vrouw van de<br />
Roz<strong>en</strong>krans met Jezuskind <strong>en</strong> H.Dominicus, het H.Hart <strong>en</strong> de Engelbewaarder. De kapel werd<br />
toegewijd aan O.L.Vrouw van de H.Roz<strong>en</strong>krans. In het Aankondigingsblad van 22 juni 1912 werd dit<br />
bedehuis ook aangeduid als "de kapel van Vredeburg". Zo werd blijkbaar destijds deze Weeldse buurt<br />
ook g<strong>en</strong>oemd, naar e<strong>en</strong> daar geleg<strong>en</strong> rusthuis.<br />
Het kerkje van <strong>Weelde</strong>-Station is nog in het bezit van twee grote foto's uit 1912. Op de interieuropname<br />
ziet m<strong>en</strong> de beeld<strong>en</strong> <strong>en</strong> verder, rond de nieuwe pastoor A.Verschuer<strong>en</strong> (e<strong>en</strong> rijzig man): Chef<br />
Wolters <strong>en</strong> zijn beide zoons Jo <strong>en</strong> Bernard, de Nederlandse stationsrestaurateur Hub Gooss<strong>en</strong>s met<br />
zijn dochters Dora, Angeli<strong>en</strong> <strong>en</strong> Jopie <strong>en</strong> e<strong>en</strong> paar misdi<strong>en</strong>aars. De exterieur-foto vertoont het<br />
kapelgebouw met klokketor<strong>en</strong>tje in de gevel (thans school) <strong>en</strong> de grijze Verschuer<strong>en</strong> te midd<strong>en</strong> van<br />
e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>igte gr<strong>en</strong>sbewoners, compleet met moeder Van D<strong>en</strong> Eynde (vrouw van "De Witte") <strong>en</strong> haar<br />
zoontjes Sooy (De Sooy van de Enclave-Gr<strong>en</strong>s!) <strong>en</strong> Désiré. Op de achterzijde van beide foto's staat<br />
de stempel van de Turnhoutse fotograaf Paul Van Hal, 6 aout (aug.) 1912. Dit moet de datum van de<br />
aflevering zijn. Deze foto's zijn waarschijnlijk gemaakt op zondag 4 augustus, feest van de<br />
H.Dominicus, groot bevorderaar van het roz<strong>en</strong>kransgebed. De opname kan niet zijn van de<br />
inwijdingsdag 16 juni: verschill<strong>en</strong>de to<strong>en</strong> aanwezige person<strong>en</strong> o.a. het Comiteit met de Dek<strong>en</strong>, kom<strong>en</strong><br />
er niet op voor. De reg<strong>en</strong> maakte to<strong>en</strong> trouw<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> buit<strong>en</strong>foto onmogelijk. Het parochielev<strong>en</strong> kon<br />
beginn<strong>en</strong>. De gezang<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> in de kapel op e<strong>en</strong> kleine verhoging verzorgd door dames <strong>en</strong> her<strong>en</strong>