Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius

U ziet hoeveel plaatsnamen doen terugdenken aan de Heilige Geesttafel. Hier zullen wij telkens
slechts de oudste vermelding weergeven met de ligging: heylighe Gheest (1417): een goed ter hoogte
van het Rot; den H.Geest (1683): een gelijkaardig stuk in het Geeneinde; Heyliche-geest acker (16e
eeuw): een akker in Weelde-Straat; H.Geestacker (1699): een akker in het goed bij het Rot; opt
heylichgeestbochten (1630): niet te situeren; 't h:geest bos (1801): deze naam leeft nog voort in het
Rot; Heylige geest erve (1514): een hoeve in de Hazendonk; h Gheestgoet (1665): dit is het geheel
van stede en aanliggende percelen die tot de H.Geesttafel behoorden. Het erf lag langs de
Elzenstraat, maar de gronden strekten zich uit tot het Rot. Over de H.Geesttafel kunt u elders in dit
boek meer vernemen.
Hersenbraak (zie Braak)
Hetendaal
heetendale (1367), Heetendael (1723)(1749). Dit is de naam van een grenspaal van Weelde met
Ravels, gelegen in de Geelse Laagte. Het element "daal" (= dal) wijst op een laagte. Een ingewikkelde
evolutie van het Westgermaanse del (le) via "dale" naar "daal" heeft zich hier voorgedaan. Het
element "Heeten" kan geëvolueerd zijn uit "heis,hees". Dan betekent het "kreupelhout". De verbinding
staat in dat geval voor "een met kreupelhout begroeide laagte die de grens vormt".
Hof
het hoff ofte borcht (1631), het hof (1765). Alle verdere vermeldingen komen voor in de vorm "hoff". Dit
is natuurlijk het "Hof ten Berge", waar eertijds het kasteel stond en nu de pastorij van Sint-Michiel
voorkomt. Met "hof" zijn nog een aantal andere namen gevormd te Weelde. Zo komen wij Boonhof
tegen met vermeldingen "bonen hof" (1368), (zie hierboven onder Boonhof) enz. tot "boenhof" (1442);
Biehof met vermeldingen vanaf 1647 (Biehoff); Ooienhof dat reeds in 1627 vermeld wordt in de vorm
"oijenhoff" (zie Ooien). Wij hebben niet kunnen uitmaken waar de Boonhof lag; ook niet waar het
Biehof gelegen was. De Ooienhof lag bij de ossenvennen. Boonhof is al eerder verklaard. Een biehof
was natuurlijk een soort hoevetje waar bijen gekweekt werden. Ooien waren natuurlijk schapen. Op de
namen Hofstad en Savoorhof komen wij apart terug.
Hofstad
hoffstat (1673), hoffstadt (17e eeuw), enz. Deze plaats komt voor op de Noord-Heikant. Hier betekent
"hof" een omheinde ruimte en "stad" is een stede. Het geheel was dus een hoeve met een lap grond
erbij die omgeven was door een haag. Het merkwaardige is, dat nu nog steeds zo'n stuk grond hof
wordt genoemd, terwijl het A.N. daarvoor de term "tuin" heeft en dat men in de Kempen het woord tuin
gebruikt voor de haag. Een hofstad was ook wel eens de plaats waar zo'n hoeve had gestaan!
Hoge Dijk (zie Dijk)
Hoge Vonder (zie Vonderbeemd)
Hondstraat, Hondseinde, Hondsberg
honsstraet (1618), hontstraete (1626), hontstraet (1679), enz. tot hondtstraet (1728) en hontstraet
(1765). Zoals al eerder gezegd is (zie Groot Water), was dit de oude naam voor de Groot-Waterstraat.
Ze liep door het Hondseinde. De Hondsberg hebben wij niet kunnen situeren. De naam komt
ongetwijfeld van de legende rond een ronddolende hond (zie onder Groot Water).
Hoogeinde
hoogheijnd (1453), hoocheynde (1562), hoocheijnt (1614), hoogheynd (1631), hoocheynde (1638),
hoogheynd (1767), enz. tot Hoogeinde (1981). Hier ligt het hoogste punt van Weelde. Men spreekt er
ook van de Hoogeindse Bergen (een paar heuvels). Van hier helt een vlak vrij sterk af naar Het
Brouwers Goor. Er ligt ook nog een Hoogeinde langsheen de Bedafse Heide. Het is duidelijk, dat de