24.02.2013 Views

Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius

Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius

Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

- Mol<strong>en</strong>veld: Moleveld (1910): e<strong>en</strong> akker bij de mol<strong>en</strong>;<br />

- Mol<strong>en</strong>v<strong>en</strong>: molev<strong>en</strong> (1650): e<strong>en</strong> v<strong>en</strong> achter het Laar;<br />

- Mol<strong>en</strong>weg: mol<strong>en</strong>wech (1452): zie hierbov<strong>en</strong> onder Mol<strong>en</strong>eindweg.<br />

Mord<strong>en</strong>brugske<br />

Moerd<strong>en</strong>broeck (1438), mord<strong>en</strong>bruexk<strong>en</strong> (1442), morde(n) bruecske(n) (1442), moird<strong>en</strong>broeck (1452),<br />

mord<strong>en</strong>bruexk<strong>en</strong> (1514) (1633), mord<strong>en</strong>brughsk<strong>en</strong> (1787). Hier moet duidelijk betek<strong>en</strong>isevolutie<br />

plaatsgegrep<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. Het oorspronkelijke "broek" (zie aldaar) was dus e<strong>en</strong> moerassig stuk land.<br />

Daardoorhe<strong>en</strong> liep het Straatsloopke ter hoogte van de Hoek (Hegge). Eroverhe<strong>en</strong> werd e<strong>en</strong><br />

bruggetje gelegd <strong>en</strong> mete<strong>en</strong> werd e<strong>en</strong> broek e<strong>en</strong> brug.<br />

Muit<strong>en</strong>eter<br />

muyt<strong>en</strong> eter (1431), muyt<strong>en</strong> etter (1631), muyt<strong>en</strong>einder (1697), muyt<strong>en</strong>eerder (17e eeuw), Muuyt<strong>en</strong><br />

eter (1723), muyt<strong>en</strong>eder (1724), tot muyt<strong>en</strong>eerder (1756) <strong>en</strong> Matt<strong>en</strong>eter (volksmond 1956). Het is e<strong>en</strong><br />

stuk laaggeleg<strong>en</strong> land op de Groes langs de Tilburgseweg. Later is het opgehoogd geword<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

gedeeltelijk bebouwd. De betek<strong>en</strong>is ligt wel wat moeilijk. Het elem<strong>en</strong>t "muite(n)" moet teruggebracht<br />

word<strong>en</strong> tot het Middelnederlandse woord "mute" waarvoor ook de drie variant<strong>en</strong> "muyte, muyt" <strong>en</strong><br />

"muut" voorkwam<strong>en</strong>. Dat betek<strong>en</strong>de: 1. het rui<strong>en</strong> (ver<strong>en</strong>wisseling) van vogels; 2. Kooi waarin vogels<br />

ruid<strong>en</strong> of ook gewoonweg: vogelkooi; 3. Hol, gevang<strong>en</strong>is, kerker, wachthuis. Het woord "etter" bestond<br />

als nev<strong>en</strong>vorm voor "atter", maar ook "eerder" bestond als nev<strong>en</strong>vorm voor "herder" <strong>en</strong> "harder". De<br />

echte betek<strong>en</strong>is van "etter" hebb<strong>en</strong> wij niet kunn<strong>en</strong> achterhal<strong>en</strong>, maar "herder" <strong>en</strong> "eerder"<br />

betek<strong>en</strong>d<strong>en</strong> gewoon "wachter, toezichter". Hebb<strong>en</strong> wij hier te do<strong>en</strong> met het wachthuis van e<strong>en</strong><br />

opzichter? Omdat het toponiem zo dicht bij de H.Geesttafelbezitting<strong>en</strong> voorkomt, zou het daar wel<br />

e<strong>en</strong>s wat mee te mak<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>.<br />

Nieuwe Dijk (zie Dijk)<br />

Noels Braak (zie Braak)<br />

Nouweleinde, Nouweleindse Hoek<br />

nu leynde (1417), nijeuleijnde (1442), ny<strong>en</strong>l<strong>en</strong>de (1514), nyeuweleynde (1626), ny<strong>en</strong>l<strong>en</strong>de (1633),<br />

nouwleijnt (1643), Nouweleijnde (1649);<br />

noul<strong>en</strong>ss<strong>en</strong> hoek (1618). De hiermee bedoelde grond<strong>en</strong> lag<strong>en</strong> op de Leemputt<strong>en</strong>. Waarschijnlijk is dit<br />

dan het teg<strong>en</strong>overgestelde van de Oudelijn. De betek<strong>en</strong>is is onbetwistbaar "het nieuwe einde" in die<br />

zin dat dit pas ontgonn<strong>en</strong> land moet zijn geweest, dat in het afgeleg<strong>en</strong> Leemputt<strong>en</strong> (einde!) lag.<br />

Ooibraak, Ooibraak Voorhoofd, Ooi<strong>en</strong>, Ooi<strong>en</strong>hof<br />

oed<strong>en</strong> brake (1387), oy<strong>en</strong> brake (1453), d'oy<strong>en</strong>braecke (1473), oey<strong>en</strong>braeck (1614), oij<strong>en</strong>braeck<br />

(1614), <strong>en</strong>z. tot Oybraak (20ste eeuw) <strong>en</strong> Ooibraak (1981); e<strong>en</strong> streek in het Ge<strong>en</strong>einde;<br />

d'oeybrak voorhoofd (1822): het voorste stuk van de Ooibraak;<br />

d'oy<strong>en</strong> (1631), pote oy<strong>en</strong>s (1631), het Oeij<strong>en</strong> (1683), oy<strong>en</strong>s (1723): blijk<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> tekst uit e<strong>en</strong> act is dit<br />

e<strong>en</strong> andere naam voor Ooibraak.<br />

oij<strong>en</strong>hof (1627), oeij<strong>en</strong> hof (1647): waarschijnlijk e<strong>en</strong> afgeslot<strong>en</strong> stuk grasland bij de Oss<strong>en</strong>v<strong>en</strong>n<strong>en</strong>.<br />

E<strong>en</strong> ooi was e<strong>en</strong> vrouwelijk schaap, natuurlijk, maar ook volg<strong>en</strong>s sommig<strong>en</strong> "e<strong>en</strong> eiland in e<strong>en</strong> rivier"<br />

ofwel "weiland bij e<strong>en</strong> rivier". Wij opter<strong>en</strong> voor de naam oi<strong>en</strong> toch voor deze laatste betek<strong>en</strong>is. Bij<br />

Ooibraak daar<strong>en</strong>teg<strong>en</strong> gaat het k<strong>en</strong>nelijk om e<strong>en</strong> geme<strong>en</strong>schappelijke weide- of graasland voor

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!