Weelde Toen en Nu - Heemkundekring Nicolaus Poppelius

oerderij kan volgens de archiefstukken gestaan hebben in het centrum van Poppel, tegenover het
huidige gemeentehuis. Dit is echter nog niet helemaal zeker. Deze drie archiefstukken spreken dus
duidelijk in het voordeel van Poppel. Dat ook te Poppel het aandenken van Nicolaus Poppelius in de
19e eeuw was afgezwakt, lijdt geen twijfel, want tussen de zaligverklaring en de heiligverklaring
verliepen twee eeuwen.
5. De legende
- Sommigen beweren dat Nicolaus in de Hegge is geboren. Hoever kunnen we nu met dit gezegde
terugklimmen om de ouderdom ervan te bepalen? E.H.Verwilt, onderpastoor te Weelde van 1856 tot
1862 getuigde dat de overlevering toen reeds bestond. E.H.Beerten, pastoor te Weelde van 1863 tot
1896 beweerde ooit eens in een vergadering te Poppel dat er voor de heiligverklaring (1867) in
Weelde van geen heilige sprake was.
- In Poppel bestond er een overlevering die de voorgaande tegenspreekt. Volgens sommigen zou hij
geboren zijn schuin tegenover de pastorij, waar de melkerij heeft gestaan. E.H.Cools, onderpastoor en
pastoor te Poppel van 1835 tot 1887, getuigde dit dikwijls gehoord te hebben. Anna Maria Hendrickx,
gestorven in 1858 in de ouderdom van 84 jaar, verklaarde dat zij dit van haar ouders had vernomen.
- Anderen beweren, "den heilige" is in de Hegge geboren, maar die was toen onder Poppel.
- Monseigneur Jan Baptist Paaps beweerde dat er een kruis tegen het geboortehuis van "den Heilige"
zou gestaan hebben en dat later in het huis van de familie Paaps werd ingemetseld (nu huis familie
Moonen in de Dorpsstraat). Zou er verband bestaan tussen deze bewering en de aankoop van een
ijzeren kruis in 1680 door de Poppelse pastoor? Wellicht zullen we de waarheid nooit achterhalen.
6. Besluit
Wie heeft nu gelijk? Weelde of Poppel? Waarschijnlijk kunnen geen van beiden met volle zekerheid
spreken. De registers van Leuven met al de schrijvers die er op steunen zijn een bewijs voor Weelde.
De archiefstukken uit de 17e eeuw, het werk van W.Estius in 1572 en de bijnaam Poppelius zijn een
bewijs voor Poppel. De overlevering te Poppel is trouwens ook ouder en sterker dan die van Weelde.
Misschien ligt de waarheid tussenin. Het staat vast dat Nicolaus in de Poppelse kerk werd gedoopt
(Poppelius), waarschijnlijk werd hij ook te Poppel geboren en mogelijk verbleef hij na zijn geboorte te
Weelde. Deze veronderstelling zou verklaren waarom Nicolaus te Leuven staat opgetekend als "van
Weelde" en waarom hij de bijnaam Poppelius kreeg. Bovendien verklaart deze veronderstelling
waarom er in de archieven van de 17de eeuw driemaal sprake is van Nicolaus, zijnde geboortig van
Poppel. Verdere opzoekingen kunnen deze veronderstelling doen vallen, maar ze kunnen ze ook
komen ondersteunen. Graag zouden we definitieve klaarheid willen brengen en de waarheid huldigen.