Descarga en formato PDF (3,8 MB) - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Lingüística histórica e crítica textual
tica, [s.d.], , [Formato:
PDF], [Consulta: 30/12/2006].
1. investigación | 2. ámb. portugués | 3. diacrónico | 4. m
Estuda os factores que favoreceron o emprego do infinitivo conxugado en estruturas en que o verbo
rexente é un verbo causativo ou perceptivo, moi frecuentes en portugués a partir do séc. XVI. A autora
intenta mostrar “como as frases estruturalemtne ambíguas que envolven a coordenação, elipse verbal
e o infinitivo flexionado independente (com valor imperativo ou optativo) que integrava a gramática
do português antigo originaram o processo de mudança gramatical que atingiu os verbos ECM [aqueles
que se empregan en construcións en que o suxeito do infinitivo se expresa por medio do clítico de
acusativo] e de elevação/controle. Essa mudança, na direcção da desgramaticalização, manifestou-se
na emergência do infinitivo flexionado nas orações complemento dos verbos ECM e no surgimento
da negação predicativa e da clitização sintáctica nos complementos infinitivos tanto dos verbos ECM
como dos verbos de elevação/controle” (p. 220).
559. Mendes, António Ângelo Marcelino: “Variação e prototipicidade nas construções causativas:
o caso da família etimológica derivada de DUCERE“, en Tiago Freitas e Amália Mendes
(orgs.), Actas do XIX Encontro Nacional da Associação Portuguesa de Linguística (Lisboa, 1, 2 e
3 de Outubro de 2003), Lisboa, Associação Portuguesa de Linguística, 2004:301-313.
1. investigación | 2. ámb. portugués | 3. diacrónico | 4. p
O autor trata de amosar que a familia etimolóxica derivada do lat. DUCERE en portugués (aduzir, conduzir,
deduzir, induzir, introduzir, manducar, produzir, reconduzir, reduzir, reintroduzir, reproduzir, seduzir,
traduzir) constitúe un campo léxico, unha categoría simbólica complexa que se amosa, ao mesmo
tempo, como un bo modelo lingüístico para investigar a estruturación e representación cognitiva de
situacións de movemento e causación en múltiples dominios (físico, psicolóxico, social, inferencial,
discursivo). Analiza este fenómeno desde o punto de vista da Lingüística Cognitiva, que constitúe unha
aproximación conceptualista aos fenómenos lingüísticos centrada na análise dos patróns e procesos
en que o contido conceptual é construído e organizado na linguaxe. Para isto comeza por repasar o
proceso de gramaticalización dos derivados de -duz desde a época medieval [para a que se aducen
algúns exemplos de textos latinos dos sécs. XI e XII tirados do CIPM: Corpus Informatizado do Português
Medieval (2003-, entrada 727)].
560. Rodríguez Guerra, Alexandre: “Verbo da orde relativa dos constituíntes oracionais
non-clíticos do latín ao galego medieval”, Verba, 31, 2004:151-186.
1. investigación | 2. ámb. galego | 3. diacrónico | 4. pm
Analiza os cambios sufridos na orde dos constituíntes oracionais desde o latín ata o galego medieval a
partir dun amplo corpus de textos latinos e galegos, entre os cales se inclúen os seguintes: La traducción
gallega de la Crónica General y de la Crónica de Castilla [ed. de Ramón Lorenzo (1975-77, vid. BILEGA
368)], General Estoria [ed. de Ramón Martínez López (1963, vid. BILEGA 1296)], Crónica Troiana [ed. de
Ramón Lorenzo (1985, vid. BILEGA 4011)], Os Miragres de Santiago [ed. de José Luis Pensado (1958, vid.
BILEGA 3236), Cantigas de Santa María [ed. de Walter Mettmann (1981, vid. BILEGA 447)], História do
galego-português (1986, vid. BILEGA 2411) de Clarinda de Azevedo Maia, A vida e a fala dos devanceiros
(1967, vid. BILEGA 770) de Xesús Ferro Couselo, Fontes documentais da Universidade de Santiago de
Compostela [ed. de Manuel Lucas Álvarez e María José Justo Martín (1991, vid. BILEGA 928), Crónica de
268 Bibliografía analítica da lingua galega (2004)