Descarga en formato PDF (3,8 MB) - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Traballos xerais e obras de consulta
A partir do uso do castelán polo Ministro de Cultura brasileiro, Gilberto Gil, durante un concerto en
Santiago de Compostela, o autor aborda a polémica lingüística xurdida entre Ramón Piñeiro e Manuel
Rodrigues Lapa en 1973, así como a visión que do galego teñen os brasileiros.
36. Santos Araújo, José David: Portugal e Galiza: Encantos e encontros, Santiago de Compostela,
Laiovento, 2004, 182 p. (= Vento do Sul; 19).
1. investigación | 2. ámb. galego | 3. diacrónico | 4. pmec
Desde unha perspectiva reintegracionista, analízanse as relacións culturais e filosóficas entre os intelectuais
portugueses e galegos nos sécs. XIX e XX, coa intención de “realçar posturas e perspectivas
dos galegos sobre a portugalidade e dos portugueses sobre a galeguidade, tudo num quadro amplo
e englobante da cultura e das suas mais diversas manifestações” (p. 11). Ao respecto, o autor precisa
que “[a]inda que o ponto de vista linguístico e literário pareça predominante e seja o mais comum nos
poucos debates sobre a problemática galego-portuguesa, houve o propósito de alargar horizontes a
outras areas, como das viagens, da Filosofia e das utopias. Assim, construímos uma possível tentativa
interdisciplinar e de rumo lógico em desvelar as influências e cumplicidades que se foram desenvolvendo
entre diversos intelectuais galegos e portugueses [...]” (ibid.). O apdo. máis específicamente dedicado
á cuestión lingüística é o titulado “A problemática da língua: O caminho português” (p. 30-36),
en que se describe a descuberta por intelectuais galegos e non galegos do séc. XIX da gran semellanza
dos falares galegos co portugués, o cal constituíu “um incentivo ao cultivo e desenvolvimento do idioma
próprio da Galiza, fazendo ver que não era uma língua menor e desprestigiada, mas que fazia parte
do tronco galego-luso-brasileiro” (p. 12). Entre os que recoñecen a identidade do galego co portugués,
hainos que defenden a fusión das dúas linguas (José López de la Vega, Antonio Balbín de Unquera e
Juan Valera) e os que lles asignan camiños diferenciados (Leopoldo Martínez Padín, Antonio María de
la Iglesia González e Manuel Martínez Murguía). Os argumentos destes pensadores “estarão presentes
no galeguismo posterior de todo o século XX [Vicente Risco, Antón Vilar Ponte, Alfonso D. Rodríguez
Castelao, Xoán Vicente Viqueira], potenciados pelo actual reintegracionismo, e na aproximação tentada
por diversas individualidades portuguesas [nomeadamente, Manuel Rodrigues Lapa]” (p. 30-31).
Vid. tamén as entradas 319, 345, 463, 464, 548.
14 Obras xerais de consulta
141 Gramáticas
37. Feixó Cid, Xosé: Gramática da lingua galega: Síntese práctica, Vigo, Xerais, 2004, 253 p.
1. divulgación/opinión | 2. ámb. galego | 3. sincrónico | 4. c | 5. lingua oral/escrita
Síntese da gramática da lingua galega que ten como obxectivo centrarse naqueles aspectos máis problemáticos
para os usuarios. A través de varios apartados trata temas relacionados coa ortografía, fonética,
morfoloxía, sintaxe, léxico e sociolingüística.
Recs.: Manuel Rodríguez Alonso, “A gramática de todos”, Cartafol de libros, 22-XI-2004, , [Consulta: 18/07/2005].
50 Bibliografía analítica da lingua galega (2004)