Descarga en formato PDF (3,8 MB) - Centro Ramón Piñeiro para a ...

Lingüística histórica e crítica textual
570. Víñez Sánchez, Antonia: “Notas biográficas de doña Carolina Michaëlis y notas sobre el
estado de la cuestión”, en O Cancioneiro da Ajuda, cen anos despois: Actas do Congreso realizado
pola Dirección Xeral de Promoción Cultural en Santiago de Compostela e na Illa de San Simón os
días 25-28 de maio de 2004, Santiago de Compostela, Xunta de Galicia, Consellería de Cultura,
Comunicación Social e Turismo, 2004:459-472 (= Colección de difusión cultural; 41).
1. investigación | 2. ámb. galego | 5. lingua escrita: lingua literaria
Sinala a pouca atención prestada polos filólogos á investigación da biografía dos trobadores. As fontes
principais para estes estudos veñen sendo as crónicas, diplomatarios, cartularios, documentos e obras
que atenden ás liñaxes portuguesas, índices, etc. Describe en que estado de elaboración se achan
estas biografías: algunhas van construíndose lentamente (Vasco Praga de Sandín, Roi Gomez de Briteiros,
Vasco Rodriguez de Calvelo, Nuno Rodriguez de Candarei, Fernan Padron, Johan Nunez Camanez,
Pedro Eanes Solaz, Martin Moxa, Roi Fernandiz, clérigo de Santiago, Diego Moniz, Roi Gomez, o Freire,
Fernan Rodriguez de Calheiros) e outras amosan dificultades non resoltas (Fernan Fernandez Cogominho).
Ás veces, a cronoloxía determínase a través das relacións literarias contextuais (en ocasións,
entorpecidas polos problemas de atribución), que ademais poden facilitar o contexto cultural en que
se desenvolveu a actividade poética (situando ao trobador nunha corte dada) ou tamén para establecer
ciclos poéticos. A autora salienta o contexto documental, fundamentalmente para os trobadores
Pai Gomez Charinho, Gonçalo Eanes do Vinhal, Estevam Perez Froian e Gomez Garcia, abade de Valadolide,
aínda que sinala posibles erros en documentos e nobiliarios (por exemplo, para a vida de Johan
Lopez de Ulhoa). As pesquisas biográficas teñen como fin último unha mellor comprensión dos textos,
pois conclúe que “la profesión de la filología nos obliga a conocer todo aquello que nos conduzca, en
definitiva, al verdadero mensaje que estas cantigas comunican” (p. 472).
Vid. tamén as entradas 530, 532, 542.
651 Crítica textual: Traballos específicos
571. Arbor Aldea, Mariña / Pulsoni, Carlo: “Il Cancioneiro da Ajuda prima di Carolina
Michaëlis (1904)”, Critica del Testo, VII/2, 2004:721-789.
1. investigación | 2. ámb. galego | 3. sincrónico | 4. m | 5. lingua escrita: lingua literaria
Descrición do códice achado na Biblioteca Jagiellonska de Cracovia (Ms. Lusitan. fol. 1), copia do Cancioneiro
da Ajuda, depositado na Biblioteca Real de Berlín durante o séc. XIX. Este códice, copiado no
séc. XIX, ten o valor principal de permitir recrear / conxecturar unha imaxe do que foi o Cancioneiro da
Ajuda, antes da súa fisionomía actual, resultado da reconstrución filolóxica de Carolina Michaëlis de
Vasconcelos. Entre outros, poden destacarse os datos seguintes: 1) o apógrafo está conformado por
126 folios (sen contar con 4 folios iniciais e 3 finais en branco) de 38.5 x 24.5 cm.; 2) a cuberta é de cartón
de 40 x 25 e nela pode lerse Cancioneiro velho portuguez; 3) non foi obxecto da decoración do seu
modelo (sen miniaturas nin espazos para elas); 4) o apógrafo limitase a seguir a A só na transcrición dos
textos en dúas columnas. Os autores propoñen unha táboa de correspondencias entre a numeración
do códice de Cracovia e a numeración do códice da Ajuda antes e despois de Carolina Michaëlis.
Bibliografía analítica da lingua galega (2004) 275