Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa

Jêzyk a œwiat dzieciêcej wyobraŸni
133
Zarówno poddano ocenie analizê plastyczn¹ wiersza (wyobraŸnia
twórcza) 6 , aktywnoœæ jêzykow¹ w zakresie jêzyka mówionego,
jak i okreœlono stopieñ adekwatnoœci literackiej 7 .
W przypadku oceny wytworu plastycznego na ka¿dej badanej
p³aszczyŸnie uczeñ móg³ otrzymaæ od 1 do 5 punktów w zale¿noœci
od nasilenia cechy, natomiast w przypadku oceny adekwatnoœci
literackiej oraz poziomu wypowiedzi ustnej – 1 lub 0 punktów
za obecnoϾ lub brak danej cechy 8 .
Podczas oceny wypowiedzi ustnej zauwa¿y³am ró¿nice w zakresie
p³ci (por. MOIR, JESSEL, 1996). Grupa dziewcz¹t najwiêcej punktów
otrzyma³a za p³ynnoœæ wypowiedzi, zachowanie logicznego jej
ci¹gu oraz adekwatnoœæ opisu rysunku do analizowanego wiersza.
Ch³opcy najwy¿ej oceniani byli za zachowanie konkretyzacji przestrzennej
oraz logicznego toku wypowiedzi, najmniejsz¹ liczbê
punktów uzyskali zaœ za stosowanie ma³ej liczby elementów ubarwiaj¹cych
opis. Najwiêksze ró¿nice widoczne by³y w przypadku
przedstawienia ca³oœciowego rysunku. W zakresie p³ci ró¿nice
wynosi³y 0,51. Ch³opcy zdecydowanie czêœciej dokonywali ca³oœciowego
opisu obrazka. W tabeli zestawione zosta³y opisywane zale¿noœci:
¿onych o poprawnej strukturze, H – Brak „powa¿niejszych” usterek stylistycznych,
I – WypowiedŸ p³ynna (bez d³u¿szych przerw), J – Zachowanie logicznego
toku wypowiedzi, K – Brak adekwatnoœci opisu ustnego oraz rysunku,
L – Opis elementów dodatkowych, zwi¹zanych z rysunkiem (np. znajduj¹cych
siê w tle).
6 W pracach plastycznych dzieci pod uwagê by³y brane nastêpuj¹ce cechy:
kszta³t, w tym zachowanie odpowiednich proporcji, zgodnoœæ z ogólnie przyjêtym
wzorcem; kompozycja, czyli uk³ad elementów; dobór kolorów (w tym odpowiednie
³¹czenie kolorów); starannoœæ wykonania; innowacyjnoœæ (ekspresja
twórcza), rozumiana jako ciekawa forma wykonania obrazka, interesuj¹ce
ujêcie metafory w wierszu, itp.; korelacja treœci i formy – zgodnoœæ tytu³u
obrazka z treœci¹ rysunku.
7 W tym celu szukano odpowiedzi na nastêpuj¹ce pytania: Czy na obrazku
znajduj¹ siê obiekty zupe³nie niezwi¹zane z treœci¹ tekstu, przypadkowe lub
stereotypowe? Czy na rysunku znajduj¹ siê obiekty z wiersza? Czy obrazek
oddaje sytuacjê ³¹cz¹c¹ owe obiekty?
8 Ca³e badanie zosta³o nagrane i spisane (wypowiedzi dzieci dotycz¹ce opisu
obrazka).