Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa
Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa
Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Pamiêæ w jêzyku, „jêzyk” pamiêci – zarys problematyki<br />
Co wiêc decyduje o sposobie, w jaki przemawia pamiêæ? Z pewnoœci¹<br />
jedn¹ z determinant by³yby tutaj uwarunkowania psychiczne<br />
cz³owieka. W du¿ym jednak stopniu sposób postrzegania przesz³oœci<br />
jest zdefiniowany kulturowo. W badaniach antropologów<br />
wskazuje siê bowiem na „kulturow¹ mediatyzacjê widzenia”, w tym<br />
tak¿e „widzenia” przesz³oœci (WITOSZ, [w druku]). To, co spostrze-<br />
¿one i odczuwane, by³oby w du¿ym stopniu uwarunkowane „przyzwyczajeniem<br />
i oczekiwaniem” (GOMBRICH, 1981: 91). Wspó³czeœnie<br />
na kszta³t wspomnieñ i rolê uczuæ w ich kszta³towaniu wp³ywa zapewne<br />
kultura faworyzuj¹ca jednostkê oraz czyni¹ca jej zwierzenia<br />
wa¿nymi i po¿¹danymi (por. KRAJEWSKI, 2003).<br />
Zakoñczenie<br />
Zaprezentowany artyku³ stanowi jedynie wstêp do badañ nad<br />
pamiêci¹, jej rol¹ w organizacji tekstu i sposobami kszta³towania<br />
wypowiedzi dotycz¹cej pamiêci. Jest to niezwykle p³odna dziedzina<br />
wiedzy ³¹cz¹ca ró¿ne dyscypliny. Wykorzystany przeze mnie<br />
materia³ reprezentuje tylko jeden gatunek – wywiad. W moim przekonaniu<br />
warto skonfrontowaæ zapisy pamiêci, jakie pojawi³y siê<br />
w wywiadzie, z zapisami wspomnieñ w innych gatunkach, równie¿<br />
wykorzystaæ w analizie – w wiêkszym stopniu – kategoriê<br />
punktu widzenia. Innym ciekawym zagadnieniem jest problematyka<br />
nostalgii oraz ujawniaj¹cej siê wówczas „nudy powtórzeñ”<br />
(ZALESKI, 2004: 191). Z zagadnieniem pamiêci wi¹¿e siê tak¿e niezwykle<br />
obszerna literatura dotycz¹ca holokaustu. Nie sposób jednak<br />
poruszyæ owych w¹tków w ramach jednego artyku³u, co jest<br />
z kolei przes³ank¹ do kontynuowania podjêtej tematyki.<br />
6*<br />
83