Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa

Teologia i literatura w ekumenicznym wymiarze twórczoœci...
251
nek wyp³ywa wniosek o wyj¹tkowej pozycji zajmowanej przez s³owo
(i Ksiêgê), jêzyk, mowê, dociekania sensu w chrzeœcijañskiej
kulturze i teologii. Za Karlem Rahnerem ks. SZYMIK (1996b: 178)
przypomina, ¿e fakt bycia „s³uchaczem S³owa” nale¿y do istoty cz³owieczeñstwa:
„Przez s³owo przychodzi do cz³owieka S³owo...”.
Funkcjê s³owa – zarówno w teologii, jak i w literaturze – zilustruj¹
przytoczone ni¿ej zdania, doskonale odzwierciedlaj¹ce w¹tki
chrystologiczne i ekumeniczne dzie³a Jerzego Szymika. Niczym
swoiste credo autora uwypukl¹ równie¿ znaczenie, jakie przywi¹zuje
on do w³asnego s³owa (pod ró¿nymi postaciami), g³ównie zaœ
– do S³owa o Boskiej proweniencji. W Prologu Czwartej Ewangelii
„mowa o S³owie, które w swej Boskiej – a dziêki W-cieleniu równie¿
cielesnej – substancji, wyra¿a i zbawczo »przetwarza nieuchwytn¹
tajemnicê Wszechœwiata«: »Na pocz¹tku by³o S³owo,
a S³owo by³o u Boga« (J 1, 1). Dla chrzeœcijañskiego sposobu rozumienia
i postrzegania œwiata jest to sprawa wielka, niezwyk³a,
znamienna. Oto Pan nasz, Jezus Chrystus, Druga Osoba Trójcy
Przenajœwiêtszej, zostaje w pierwszym zdaniu Ewangelii nazwany
S£OWEM, ho logos. Poza wszelkimi czcigodnymi konotacjami i znaczeniami
zdania otwieraj¹cego Janowy Prolog, jest tu obecny i sens
nastêpuj¹cy: s³owo jest jakoœ spokrewnione z samym Bogiem. Ludzkie
s³owa – wypowiadane, zapisywane, odczytywane – mog¹ byæ,
powinny byæ i s¹ podobne w jakiœ sposób w samej swej istocie do
S³owa Boga, do samego Jezusa Chrystusa. Wiêc kiedy mówiê, piszê
lub czytam, wówczas w jakiœ sposób (»jakiœ«, bo misteryjny, choæ
realny) wchodzê w »œwiat« Bogu bliski, naœladujê Go, spotykam Go
w przestrzeni s³owa. To najg³êbsza, teo-ontologiczna przyczyna powi¹zañ
teologii chrzeœcijañskiej z rzeczywistoœci¹ s³owa. To te¿ –
konsekwentnie – najg³êbsze Ÿród³o zwi¹zku modlitwy i poezji” (SZY-
MIK, 2001a: 58–59).
Postuluj¹c pokorê teologów wzglêdem, po pierwsze, wielkoœci
Sprawy bêd¹cej materi¹ ich rozmaitych dzia³añ, po drugie zaœ –
wzglêdem odbiorcy w „krainie pepsi-coli”, cz³owieka zagubionego
w odmêcie wype³niaj¹cych jego egzystencjê „gad¿etów”, ks. SZYMIK
apeluje o równoczesny twórczy krytycyzm wobec w³asnego jêzyka
i spe³nianych przez teologów funkcji (SZYMIK, 1999a: 70). By su-