Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa

214 MA£GORZATA KRZYSZTOFIK
– opis odwo³uj¹cy siê do doœwiadczeñ zmys³owych czytelnika:
wzrok, dotyk (wilgotny wzrok; niesympatyczny wzrok) – nadawca
i odbiorca wiedz¹, jak wygl¹da wilgotny i niesympatyczny
wzrok.
Drugi rodzaj œrodków jêzykowych s³u¿¹cych do wyra¿ania emocji
odnosi siê ju¿ do indywidualnego i subiektywnego postrzegania
zjawisk, zarówno ze strony nadawcy, jak i odbiorcy, oraz w wyraŸny
sposób ods³ania przyjêty przez autora system wartoœci. U¿ywaj¹c
zwrotów nacechowanych ekspresywnie, nadawca œwiadomie
kreuje wizerunek postaci pozytywnej – ofiary (Jaskier), „brzydz¹cej
siê gwa³tem i przemoc¹”, sk³onnej do z³oœliwych ¿artów ze swojego
rozmówcy:
On kopnie ciê w rzyæ, a ty wówczas przelecisz nad dachami
tego grodu tak piêknie, ¿e nieliczni o tej porze przechodnie
wezm¹ ciê za pegaza.
oraz postaci negatywnej – oprawcy (Rience):
Patrzy³ na poetê niesympatycznym, wilgotnym wzrokiem,
Na w¹skie wargi Rience’a wype³z³ paskudny grymas.
Relacja zdarzeñ odbywa siê z punktu widzenia postaci pozytywnej,
co sprawia, ¿e jest ona czytelnikowi bli¿sza i chêtniej siê z ni¹
identyfikuje, podzielaj¹c jej emocje:
Rience milcza³ d³ugo, wcale nie zbieraj¹c siê do wyjœcia.
[Jaskier chcia³, aby jego rozmówca jak najszybciej go opuœci³].
Patrzy³ na poetê niesympatycznym, wilgotnym wzrokiem, a
poeta czu³ rosn¹cy niepokój. [Jaskier widzi, w jaki sposób jego
rozmówca mu siê przygl¹da, co stanowi przyczynê jego
niepokoju i poczucia zagro¿enia].
Jaskier odwróci³ g³owê, niby to demonstruj¹c pogardliw¹
wy¿szoœæ, w rzeczywistoœci jednak ocenia³ odleg³oœæ dziel¹c¹
go od k¹ta izby i od gobelinu przedstawiaj¹cego nimfê po-