Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa
Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa
Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
146 JUSTYNA DUDEK-CHOLEWA<br />
Czasowniki zatem przyjmuj¹ w tekstach dzieci funkcjê antropomorfizuj¹c¹.<br />
Opis dzia³añ burzy w tekstach jest bogaty – dzieci<br />
okazuj¹ siê tutaj doskona³ymi obserwatorami i interpretatorami.<br />
Dzieci przedstawiaj¹ burzê jako „ogromn¹” i „sprê¿yst¹”. Epitety<br />
dzieciêce nie wskazuj¹ na pozytywny czy te¿ negatywny charakter<br />
burzy; oznaczaj¹ one coœ wielkiego i zmiennego. Cechy burzy<br />
odnosz¹ siê w tekstach do odczuæ dziecka. Prezentuje ono burzê<br />
w sposób, który zwi¹zany jest z odpowiednim stanem emocjonalnym.<br />
Dziecko zdaje sobie sprawê z niebezpieczeñstwa, jakie niesie<br />
burza. Teksty te oddaj¹ specyficzn¹ dzieciêc¹ perspektywê,<br />
z której obserwowane jest zjawisko burzy. Opis zachowañ ludzi odnosi<br />
siê do matek, które martwi¹ siê o swoje dzieci: Mamy wychylaj¹<br />
siê z okien; mamy wo³aj¹ rozbawione dzieci, ich doœwiadczenie<br />
jednak ka¿e lekcewa¿yæ grozê burzy; one s¹ burz¹ rozbawione.<br />
Obserwacje dzieciêce s¹ wielostronne: dzieci ogl¹daj¹ i analizuj¹<br />
otaczaj¹cy œwiat w kilku aspektach – dostrzegaj¹ samo zjawisko,<br />
potrafi¹ je opisaæ, zauwa¿aj¹ zachowania ludzi i zwierz¹t. Choæ<br />
epitety okreœlaj¹ce zjawisko atmosferyczne by³y ambiwalentne<br />
w ocenie, m³odzi poeci w swych tekstach daj¹ wyraz pewnym negatywnym<br />
odczuciem wobec burzy: burza posz³a za œwiaty, precz!<br />
Wykrzyknienie precz!, maj¹ce charakter ekspresywny, wskazuje na<br />
gwa³towny nakaz oddalenia siê (SJPSz, T. 2: 876), dziecko zatem<br />
nie lubi burzy; pragnie, aby jak najszybciej minê³a, poniewa¿ przeszkadza<br />
mu w zabawie. Nie jest wiêc oczekiwanym i mi³ym zjawiskiem<br />
atmosferycznym, dlatego po burzy dzieci wyra¿aj¹ swoje zadowolenie.<br />
W opisie burzy konkretny punkt „patrzenia” nie zostaje okreœlony,<br />
jednak¿e dziecko lokuje j¹ jako osobê na niebie oraz w pobli¿u<br />
s³oñca: Na ramionach s³oñca / rozwiesi³a pulchne chmury / przyoblek³a<br />
ich granat.<br />
Burza jest dla dziecka zjawiskiem krótkotrwa³ym – st¹d nie zosta³o<br />
nawet okreœlone miejsce obserwacji podmiotu lirycznego. Natomiast<br />
w scenach tekstowych jej czas wystêpowania dotyczy dni:<br />
burzowe dni, letni dzieñ oraz pewnych zjawisk atmosferycznych:<br />
upa³ nagle usta³, to na pewno ogromna burza. Burza wystêpuje<br />
przewa¿nie latem: letni dzieñ, upa³ nagle usta³.
Change language