Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa
Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa
Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
20 WOJCIECH HEPEK<br />
W takim ujêciu samodzielne formy gatunkowe, a za takie uznaæ<br />
mo¿na odmiany gatunkowe artyku³u, w ramach wiedzy praktycznej,<br />
która wprowadza w³aœciw¹ sobie perspektywê ogl¹du, zajmuj¹<br />
podstawowy poziom w hierarchii kategorialnej. Informacje, które<br />
zawieraj¹, s¹ – z punktu widzenia organizowanego przez dyskurs<br />
publicystyczno-informacyjny – najbardziej po¿yteczne dla interpretuj¹cego<br />
podmiotu. Z kolei patrz¹c na te same odmiany gatunkowe<br />
z punktu widzenia zadañ stoj¹cych przed wiedz¹ teoretyczn¹,<br />
nale¿y uznaæ ich relacyjn¹ zale¿noœæ wobec podstawowego<br />
poziomu, na którym znajdowa³by siê np. w pe³ni abstrakcyjny<br />
byt kognitywny, niemaj¹cy rzeczywistego odpowiednika w œwiecie<br />
dyskursu, którego funkcj¹ jest jedynie bycie podstaw¹ dla rozszerzenia<br />
kategoryzacyjnego (por. LANGACKER, 2003: 46–48) 3 .<br />
Koniecznie nale¿y równie¿ podkreœliæ zwi¹zek obu tych wymiarów<br />
wiedzy z dwoma rodzajami procesów interpretacyjnych wypowiedzi.<br />
Wymiar dyskursywny, który pozwala przewidywaæ zdarzenia<br />
komunikacyjne, jest narzêdziem o znacznej mocy kategoryzuj¹cej,<br />
ale o ograniczonej elastycznoœci. Gdy niezgodnoœæ obiektu<br />
docelowego z przewidywanymi modelami gatunkowymi przekracza<br />
pewien próg tolerancji, wówczas zinterpretowanie owego obiektu<br />
staje siê niemo¿liwe bez pos³u¿enia siê wiedz¹ teoretyczn¹, tzn. niemo¿liwe<br />
bez odnalezienia form podobnych, które funkcjonuj¹ w innych<br />
praktykach komunikacji.<br />
Z niniejszych rozwa¿añ wynika zatem, ¿e budowanie swoistych<br />
genologii dyskursu, czyli badanie podzia³ów gatunkowych w obrêbie<br />
poszczególnych dyskursów – feministycznego, naukowego,<br />
religijnego, politycznego, mi³osnego itp., oraz opisywanie form gatunkowych<br />
jako zorganizowanych praktyk dyskursywnych (a nie<br />
tylko jako systemów przedstawiaj¹cych mo¿liwoœci komunikowania),<br />
jest jednym z istotnych zadañ stoj¹cych przed wspó³czesny-<br />
3 Oczywiœcie, nic nie stoi na przeszkodzie, by uznaæ, ¿e równie¿ na tym poziomie<br />
wiedzy teoretycznej mo¿e znajdowaæ siê „realny” byt gatunkowy. Nierzadko<br />
w takim miejscu znajduje siê silnie utrwalona, najczêœciej wystêpuj¹ca,<br />
odmiana dyskursywna danego gatunku, która stanowi w³aœciwe centrum<br />
kategorii.
Change language