Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa

34 AGATA ¯UK
po³owie XX wieku granica pomiêdzy tymi odmianami (list, odpowiedŸ,
porada prasowa) w œwiadomoœci u¿ytkowników jêzyka by³a
nieostra.
Wspó³czeœnie mo¿na zauwa¿yæ pewnego rodzaju specyfikacjê –
realizuj¹ce wzorzec gatunkowy porady teksty grupowane s¹ w czasopismach
w osobnych rubrykach, wyszczególnionych nag³ówkiem,
np. „Porady”, „Ekspert radzi”. Ró¿nicowanie siê odmian listu do redakcji
postêpuje dalej – w obrêbie jednego numeru danego tytu³u
pojawiaj¹ siê czêsto osobne rubryki, grupuj¹ce porady poœwiêcone
œciœle okreœlonej, sygnalizowanej przez nag³ówki tematyce: prawniczej,
medycznej, ekonomicznej, psychologicznej, kosmetycznej itp.
(„Mecenas radzi”, „Psycholog radzi”).
Porada (rada) prasowa jest tekstem, który istnieje niesamodzielnie.
Jej powstanie musi byæ poprzedzone listem do redakcji, napisanym
przez konkretn¹ osobê, w którym przedstawia ona swój problem
i prosi o pomoc, udzielenie wskazówki, o wyjaœnienie jakiegoœ
niezrozumia³ego dla niej zagadnienia. Adresatem listu czytelnika
jest najczêœciej ekspert wspó³pracuj¹cy z czasopismem (lekarz
specjalista, psycholog, prawnik, fryzjer itp.), rzadziej – dziennikarz.
Udziela on na ³amach pisma odpowiedzi bêd¹cej aktem rady.
S³owniki ogólne jêzyka polskiego, podaj¹ce znaczenie leksemów
rada, porada oraz pokrewnych im poradziæ, radziæ, zaradziæ itp.,
stosuj¹ najczêœciej definicje synonimiczne, czyli traktuj¹ niniejsze
leksemy wymiennie. Jedynie w Innym s³owniku jêzyka polskiego
pod redakcj¹ M. Bañki oraz w Praktycznym s³owniku wspó³czesnej
polszczyzny pod redakcj¹ H. Zgó³kowej podane zosta³y nieco odmienne
wyjaœnienia, akcentuj¹ce eksplikacjê semantyczn¹, bli¿sz¹
rozwa¿aniom naukowym:
Porada – Jeœli ktoœ nam udzieli³ porady, to powiedzia³ nam,
co jego zdaniem powinniœmy zrobiæ w danej sytuacji.
(BAÑKO, red., 2000, T. 2: 188)
Porada – fachowa wskazówka dotycz¹ca rozwi¹zania jakiegoœ
problemu, tak¿e udzielenie komuœ rady.
(ZGÓ£KOWA, red., 1994, T. 31: 10)