Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa

180 MAGDALENA WITCZYK
Ca³kowite wyleczenie nie zawsze jest mo¿liwe, poniewa¿ mo¿e pojawiæ
siê ci¹g³a anemia – zaburzenie mowy.
Moim zdaniem afazja stanowi du¿¹ trudnoœæ przy formu³owaniu
zrozumia³ych wypowiedzi. Nale¿y jednak rozgraniczyæ pojêcia
afazji i zu¿ywania siê jêzyka. Afazja jest wynikiem uszkodzenia
mózgu, w wiêkszoœci przypadków niezale¿nego bezpoœrednio od nas.
Nie mamy równie¿ kontroli nad jej póŸniejszymi skutkami. Zu¿ywanie
siê jêzyka mo¿e natomiast byæ efektem œwiadomego dzia³ania
na niekorzyœæ naszej mowy. Nawet gdyby uda³o siê zatrzymaæ
afazjê i zu¿ywanie siê jêzyka na pewnym etapie rozwoju, i tak pozostawi¹
œlady w umyœle i mowie. Niemo¿liwe jest, aby jakakolwiek
ingerencja w procesy myœlowe by³a w stanie ulec odwróceniu, aby
przywrócony zosta³ pierwotny stan rzeczy.
Gdy analizowa³am wp³yw konkretnych czynników na nasz jêzyk
i mowê, za³o¿y³am, ¿e jêzyk – niezale¿nie od ich skutków –
stale bêdzie obecny, nawet jeœli ulegnie przekszta³ceniu lub pewne
jego elementy przestan¹ byæ u¿yteczne. W wiêkszoœci przypadków
nie dopuszcza siê myœli, ¿e mo¿e nast¹piæ tzw. œmieræ jêzyka,
bêd¹ca realnym zagro¿eniem dla mowy. Nastêpuje ona w momencie,
gdy nikt nie pos³uguje siê ju¿ jêzykiem, niezale¿nie od tego,
czy pozosta³a jakaœ forma jego zapisu. Musi byæ osoba, która bêdzie
mówiæ nim p³ynnie, inaczej nie mo¿na mówiæ o „¿ywym jêzyku”
(CRYSTAL, 2000: 11).
Nierozstrzygniête przyczyny utraty umiejêtnoœci
pos³ugiwania siê jêzykiem
Zanik, utrata b¹dŸ zu¿ywanie siê jêzyka wp³ywaj¹ na nasz¹
mowê, sposób komunikowania siê z otaczaj¹cym nas œwiatem, jednak
œmieræ jêzyka jest najbardziej dotkliwa. Nie mo¿na jednoznacznie
stwierdziæ, ¿e œmieræ jêzyka jest tylko i wy³¹cznie wynikiem zu-
¿ywania siê jêzyka, afazji b¹dŸ wymarcia okreœlonej grupy spo³ecznej,
której jêzyk nie by³ w stanie przetrwaæ.
David Crystal uwa¿a, ¿e jeœli jest siê ostatnim u¿ytkownikiem
swojego jêzyka, to jest on ju¿ martwy. By by³ ¿ywy, musi byæ ktoœ,