Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa

Jêzyk a œwiat dzieciêcej wyobraŸni
135
– stworzonej w wyobraŸni dzieci. Podczas opisu ustnego najczêœciej
wymienia³y one elementy zwi¹zane bezpoœrednio z bajk¹ Danuty
Wawi³ow, nastêpnie swoje wypowiedzi urozmaica³y obiektami dodatkowymi,
które mog³y byæ potencjalnymi elementami dowolnej
bajki. Jak widaæ z opisu dzieci, otoczenie, t³o klasy 9 ma olbrzymi
wp³yw na ich wypowiedzi – stanowi ono element poœrednicz¹cy pomiêdzy
bajk¹ a jej opisem (b¹dŸ konkretyzacj¹ plastyczn¹). Nastêpuj¹cy
schemat prezentuje owe zale¿noœci:
OPIS RYSUNKU
œrodki wyrazu œwiat mówi¹cego
werbalne – TEKST pozawerbalne – GEST
Elementy z bajki Elementy poœrednicz¹ce OPIS
Tworzona przez uczniów interpretacja plastyczna jest skorelowana
z otaczaj¹cym œwiatem. Obrazy projektowane w umyœle
dziecka maj¹ odniesienie do rzeczywistoœci pozajêzykowej. Tworzone
przez dziecko reprezentacje s¹ z³o¿one i nie ograniczaj¹ siê wy-
³¹cznie do œwiata bajki (nierealnego). Szukaj¹ swoich odwzorowañ
na wy¿szych poziomach reprezentacji. Osi¹ konstrukcyjn¹ opisów
dzieci jest czêsto spójnoœæ referencyjna. W³aœnie dziêki temu zabiegowi
trafnie mo¿na nazwaæ obiekty, które nie odnosz¹ siê wy³¹cznie
do œwiata realnego, ale stanowi¹ przedmiot wyobra¿eñ (np. trójk¹tny
œwiat).
Tekst opisu odnosi siê do rysunku i z nim tworzy spójn¹ ca³oœæ.
Czêsto w opisach wystêpowa³y zaimki referencyjne (mój, moja, ona).
Trafna identyfikacja opisu mo¿liwa by³a tylko w okreœlonym kon-
9 Przedmioty, które znajduj¹ siê w klasie, takie jak: tablica, god³o, ³awki,
krzes³a.