Untitled - Śląska Biblioteka Cyfrowa

182 MAGDALENA WITCZYK
sty, pielêgnuj¹ go, broni¹, wszak jest to pewnego rodzaju dziedzictwo
ka¿dego narodu, czasem jednak pozwala siê na jego zanik,
wychodz¹c z za³o¿enia, ¿e œwiat ulega zmianom, staje siê coraz
bardziej nowoczesny, tote¿ nale¿y dostosowaæ siê, ponosz¹c pewne
straty.
Ograniczenia stosowania
i zanikanie pewnych struktur jêzykowych
Analizuj¹c jêzyk i przemiany w nim zachodz¹ce, nale¿y pamiêtaæ,
¿e nie wszyscy s¹ jednakowo podatni na ró¿ne zmiany, jakie
w nim zachodz¹. S¹ konkretne grupy spo³eczne i zawodowe, wœród
których utrata jêzyka bêdzie bardziej widoczna ni¿ w przypadku
innych. Grupê tak¹ stanowi¹ nauczyciele. Zdaniem M. WYSOCKIEJ
(1999: 426) natura procesu nauczania i uczenia siê jest przyczyn¹
zu¿ywania siê jêzyka wœród nauczycieli. Przez wiele lat uczestnicz¹
oni w nienaturalnej komunikacji w jêzyku obcym (J2):
– s¹ w kontakcie ze sztucznie produkowanymi i pozbawionymi
naturalnego kontekstu wypowiedziami, np. w klasie;
– nauczaj¹c jêzyka obcego, musz¹ wyjaœniaæ zasady i regu³y, które
w nim funkcjonuj¹; proces ten powtarza siê, wiêc po pewnym
czasie objaœnienia ulegaj¹ uproszczeniom w strukturach poznawczych
nauczycieli;
– w trakcie zajêæ maj¹ kontakt z b³êdnymi wypowiedziami w jêzyku
obcym tworzonymi i wypowiadanymi przez ich uczniów,
dlatego po wielu latach nauczania mog¹ przewidzieæ, jakie b³êdy
pojawi¹ siê najczêœciej w poszczególnych grupach zaawansowania
jêzykowego.
Sytuacje te maj¹ wp³yw na zdolnoœci jêzykowe nauczycieli, na
jakoœæ produkowanego przez nich jêzyka, który po latach mo¿e zu-
¿yæ siê w mniejszym lub wiêkszym stopniu.
Badaj¹c zmiany w jêzyku, nale¿y braæ pod uwagê równie¿
mniejszoœci etniczne. W moim przekonaniu jest to jedna z grup spo-
³ecznych, w której mo¿na dok³adnie przyjrzeæ siê ró¿nego rodzaju
procesom jêzykowym. Mniejszoœci etniczne, stanowi¹ce niewielki